نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، واحد گرگان، ایران

2 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران و استاد مدعو گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، واحد گرگان،ایران

3 استاد گروه حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران و استاد مدعو گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، واحد گرگان، ایران

چکیده

در عصر حاضر با رشد فزایندة علم و فناوری‌‌های نوین و به موازات تحولات بنیادین در ارزش‌‌ها و هنجارها و تعدد و تکثر و درهم‌‌تنیدگی سیستم‌‌های اجتماعی و سیاسی، ماهیت، شکل و تنوع و شیوة ارتکاب جرائم نیز بسیار متحول گردیده است. نظر به اینکه جرم در بستر شرایط اجتماعی ظهور می‌‌کند، در این پژوهش در یک مطالعة میان‌‌رشته‌‌ای بین دانش جرم‌‌شناسی و علوم استراتژیک با روش «توصیفی-تحلیلی» و با بهره‌‌گیری از معیار تقسیم‌‌بندی نوین اجتماعی در صدد هستیم تا تقسیم‌‌بندی نوینی از جرائم منطبق بر شرایط پیچیدة مذکور را ارائه نماییم. با توجه به دستاوردهای این پژوهش، بر خلاف نظام طبقه‌‌بندی عمده و رایج، با الهام از الگوی «نظام مدیریت جامعه در تلقی مدرن» و همچنین داده‌‌های علوم استراتژیک، جرائم را در سه سطح جدید: 1- استراتژیکی یا جرایم تصوری-پارادایمی؛ 2- تاکتولوژیکی یا جرایم مدیریتی و 3- تکنولوژیکی یا جرائم فردی و فناورانه طبقه‌‌بندی نموده‌‌ایم. در همین راستا بر خلاف تلقی رایج  در آلیاژبندی جرائم به جرائم خرد (میکرو) و جرائم کلان (ماکرو)، این پژوهش در آلیاژبندی نوینی، جرائم را در چهار لایة ریز (نانو)، خرد (میکرو)، کلان (ماکرو) و ابر (سوپر) بر اساس دو معیار سیبل یا محیط آماج جرم و از طرفی آسیب‌‌های وارده تقسیم‌‌بندی نموده است. در نهایت از تلفیق مباحث فوق، در یک ساختار ماتریسی می‌‌توان به عیارسنجی جدیدی از جرائم در قالب یک دکترین دست یافت که در این پژوهش از آن تحت عنوان «عیارسنجی جرائم» یاد می‌‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A review of the classification of crimes in the light of the new grading of crime

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Esmaeeli azar 1
  • Baqer Shamlou 2
  • Keyoumars Kalantary 3

1 PhD student in criminal law and criminology, Islamic Azad University of Gorgan,Iran

2 Associate Professor of the Department of Criminal Law and criminology, Law faculty, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran and Visiting Professor of the Department of Law, Islamic Azad University of Gorgan, Gorgan branch, Gorgan, Iran.

3 Professor of Law and Political Science Department, Mazandaran University, Babolsar, Iran and Visiting Professor of the Department of Law, Islamic Azad University of Gorgan, Gorgan branch, Gorgan, Iran.

چکیده [English]

In the present age, with the increasing growth of new science and technologies, fundamental changes in values and norms, and the multiplicity and entanglement of social and political systems; The nature, form, variety and manner of committing crimes have also changed a lot. Given that crime emerges in the context of social conditions, in this study, in an interdisciplinary study between criminology and strategic sciences with a "descriptive-analytical" method and using the criterion of modern social classification, we seek to divide Present a new classification of crimes in accordance with the complex conditions mentioned above. According to the achievements of this study, unlike the major classification system, inspired by the model of "community management system in modern perception" as well as strategic science data, crimes in three new levels: 1- Strategic or imaginary-paradigm crimes ; 2- We have classified tactological or managerial crimes and 3- technological or individual and technological crimes. In this regard, contrary to the common perception in the alloying of crimes into Micro and Macro crimes, this research in the new alloy, crimes in four layers Nano, Micro, Macro And Super is divided according to the two criteria of Sibel or the target environment of the crime and on the other hand the damages. Finally, by combining the above topics, in a matrix structure, a new classification of crimes in the form of a doctrine can be achieved, which in this research is referred to as "crime Rating ".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Doctrine
  • Rating crime
  • Alloying of crimes
  • Criminal Policy
  • دوورژه، موریس. (۱۳۸۰). جامعه‌‌شناسی سیاسی. ترجمه: ابوالفضل قاضی شریعت پناه. تهران، دادگستر.
  • شایان مهر، علیرضا. (۱۳۷۷). دایره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی. کتاب اول. تهران، انتشارات کیهان.
  • صلیبا، جمیل. (1379). واژه‌‌نامة فلسفه و علوم اجتماعی. کاظم برگ نیسی و صادق سجادی. تهران، شرکت سهامی انتشار.
  • لطفیان، سعیده. (۱۳۸۷). استراتژی و روش‌‌های برنامه‌‌ریزی استراتژیک. تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
  • نجفی ابرندآبادی، علی‌‌حسین و هاشم‌‌بیگی، حمید. (1390). دانشنامة جرم‌‌شناسی. تهران، گنج دانش.
  • نجفی ابرندآبادی، علی‌‌حسین. (1381). مباحثی در علوم جنایی؛ تقریرات درس جرم‌‌شناسی (کنترل جرم و واکنش اجتماعی). تنظیم: عباس تدین. دانشگاه امام صادق(ع).
  • نجفی ابرندآبادی، علی‌‌حسین. تقریرات درس جامعه‌‌شناسی (جرم‌‌شناسی اختصاصی). تهیه و تنظیم: امیر حمزه زینالی. دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، دورة کارشناسی ارشد، نیمسال نخست ۷۸ – ۷۹.
  • هنربخش رئوف، عباس و شهسواری، حجت‌الله و زارع، ابوالفضل. (1385). مبانی متالورژی فیزیکی و علم مواد. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی صنعتی امیرکبیر.
  • آخوندی، محمود. (1379). «نگرش قوة قضائیه به جرائم خرد». مجلة حقوقی دادگستری، شمارة 3۱.
  • اسفندیاری، محمدصالح و نورپور، محسن. (1396). «پیامدها و چالش‌‌های مداراگرایی کیفری در جرایم خرد». کاراگاه، سال نهم، شمارة 39.
  • بوعذار، رکسانا و عباسی، عاطفه. (1399). «جایگاه حقوقی و حدود صلاحیت قوة قضائیه در رسیدگی به جرائم خُرد خانوادگی». فصلنامة دانش حقوق عمومی، سال نهم، شمارة 27.
  • بیابانی، غلامحسین و صابری تولایی، علی. (1395). «بررسی مطالعة تطبیقی راهکارهای کاهش تراکم کاری پلیس آگاهی». کاراگاه، سال نهم، شمارة 37.
  • پیکانی، مهربان هادی و نصر اصفهانی، مهدی. (1397). «تبیین رابطۀ فلسفی انسان و فناوری با تأکید بر اخلاقیات». فصلنامة علمی-ترویجی سیاست‌‌نامة علم و فناوری، دورۀ 8 شمارۀ 1.
  • جوانمرد، بهروز. (1386). «نظریه‌‌های کیفری و رویکرد امنیتی جمهوری اسلامی ایران در جرائم سبک». فصلنامة امنیت، سال پنجم، شمارة ۳.
  • شاملو، باقر. (1399). «بازخوانی سیاست جنایی پیشگیرانه در پرتو پاندمی کوویدـ 19 و تئوری آشوب». فصلنامة تحقیقات حقوقی- ویژه‌‌نامة حقوق و کرونا.
  • شاملو، باقر و کاظمی جویباری، مهدی (۱۳۹۴). «پست مدرنیسم و بازاندیشی مفهوم جرم». فصلنامة پژوهش حقوق کیفری، سال چهارم، شمارة 12.
  • غفاریان، وفا و علی احمدی، علیرضا. (1381). «رویکردهای نوین استراتژی». فصلنامة تدبیر، شمارة 130.
  • فتاح.ا.عزت. (1377). «آیندة جرم‌‌شناسی و جرم‌‌شناسی آینده». ترجمه: اسمعیل رحیمی‌‌نژاد. نامة مفید، شمارة چهاردهم.
  • کاریو، روبر. (1388). «درآمدی بر علوم جنایی؛ رویکردی فراگیر به مطالعة پدیدة مجرمانه». ترجمه: باقر شاملو. تازه‌‌های علوم جنایی مجموعه مقاله‌‌ها. تهران: نشر میزان.
  • مبینی دهکردی، علی و سلمانپور خویی، مجید. (۱۳۸۵). «درآمدی بر برنامه‌‌ریزی استراتژیکی و عملیاتی». فصلنامة راهبردی یاس، سال دوم، شمارة ۶.
  • نوروزی، نادر. (1384). «جرائم خرد علیه نظم عمومی؛ راهبردها و راهکارها». مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 68.