نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تهران، پردیس فارابی، تهران ایران
چکیده
اصل تناسب مجازات با جرم یکی از ارکانِ تئوریهای سزاگرا محسوب می‌شود که کاربست آن، درخصوص تناسب مجازات یک جرم با همان جرم است. حال درمواردی که جرائم ارتکابی متعدد باشند، آیا تناسب مجازات، به‌معنای تعیین مجازات متناسب برای هر جرم سپس جمع و اجرای آن‌ها است؟ درخصوص تناسب مجازات قابل اجرا در جرائم متعدد، سزاگرایان از اصلی دیگر با عنوان «تناسب کلی» برای تعیین کیفر متناسب بحث کرده که مبتنی بر اعمال تخفیف در مجازات است و این تخفیف در مجازات باید از منظر فلسه‌ی کیفر و ارکان اصل تناسب، توجیه گردد.
سزاگرایانی که قائل به اصل «مجازات مساوی برای جرائم مشابه» هستند، این‌بار باید ادلّه‌ای آورده تا بتوانند تخفیف-های کلی در مجازاتِ جرائم متعدد را توجیه کنند. براین اساس دو رکن اصل تناسب یعنی میزان «آسیب» و درجه‌ی «سرزنش پذیری» را در حالت تعدد جرم مورد بررسی قرار داده و نشان خواهیم داد که میزان آسیب و سرزنش‌پذیری در جرائم متعدد، کاهش یافته و در نتیجه تخقیف مجازات در حالت تعدد جرم توجیه خواهد داشت و به این نتیجه خواهیم رسید که مجازات متناسب برای جرائم متعدد، به معنای تعیین کیفر متناسب برای هر جرم و سپس جمع و اجرای آن مجازات‌ها نخواهد بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The principle of overall proportionality is the basis for determining proportionate punishment in multiple offences
نویسنده [English]
- Ebrahim ZARE
PhD, Department of Criminal Law and Criminology, University of Tehran, Iran
چکیده [English]
The principle of proportionality is one of the elements of retributive theories.Moreover its application is about the proportionality of the punishment of a crime to the same crime.Crucial question is whether the proportionality of the punishment with those crimes,determining the appropriate punishment for each crime and execution in cases where there are multiple crimes or not?Regarding the proportionality of punishment in various crimes,the criminals have relied on another principle called"overall proportionality"to determine the punishment commensurate with those crimes,which is based on mitigation.Otherwise,we will face an increase in the impunity of punishments.In some cases,the offender is deprived of major part of life and in some cases;people are destroyed as a result of criminal sanctions or it imposes a punishment that is equivalent to the punishment of severe and serious crimes.
Although this principle is supported by intuitive attractions,it will need philosophical convincing justifications.Retributivists who believe in the principle of equal punishment for equal crimes must now provide evidence in order to justify bulk discount in the punishment of multiple offences.The idea of overall proportionality,which is based on the qualitative measurement of harm rather than a quantitative and numerical model,can be a good basis for determining punishment of multiple offences.
کلیدواژه‌ها [English]
- harm
- Sentencing
- Multiple offences
- Overall Proportionality
- Culpability
- جوان‌‌جعفری بجنوردی، عبدالرضا، ساداتی محمدجواد. (1394). ماهیت فلسفی و جامعه‌‌شناختی کیفر، چاپ اول، تهران، بنیاد حقوقی میزان،.
- حبیب زاده، محمد جعفر و هوشیار، مهدی. (1389). «تناسب جرم و مجازات از منظر تئوریهای توزیع مجازات»، دوماهنامه علمی آموزشی دادسرای عمومی و انقلاب تهران، تعالی حقوق، خرداد و تیر، سال دوم.
- حبیب زاده، محمد جعفر و رحیمی نژاد، اسماعیل. (1387). «مجازات‌‌های نامتناسب: مجازات‌‌های مغایر با کرامت انسانی»، مطالعات حقوق خصوصی، تابستان، شماره 2.
- رحمدل، منصور. (1394). تناسب جرم و مجازات، چاپ سوم، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت).
- زارع، ابراهیم. (1399). تحلیل اقتصادی قواعد تعدد جرم در نظام حقوقی ایران، رساله دکتری، دانشگاه تهران- پردیس فارابی.
- سبزواری نژاد، حجت. (1396). «جایگاه اصل تناسب جرم و مجازات در حقوق کیفری ایران و انگلستان»، دیدگاه های حقوق قضایی، بهار و تابستان، شماره 77 و 78.
- صابری تولایی، علی. (1392). توجیه مجازات از رویکردهای محض تا رویکرد بینابین، رساله دکتری، دانشگاه تهران.
- صانعی، پرویز. (1382). حقوق جزای عمومی، انتشارات طرح نو.
- محمدی مغانجوقی، فاطمه. (1389). اصول و ضوابط ناظر بر تعیین کیفر و اهداف آن (مطالعه تطبیقی حقوق انگلستان، آلمان و ایران)، رساله دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تهران.
- میرسعیدی، سید منصور. (1382). مسؤولیت کیفری؛ قلمرو و ارکان، چاپ اول، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
- یزدیان جعفری، جعفر. (1384). بررسی مبانی و چگونگی تعیین مجازات متناسب در حقوق کیفری، رساله دکتری حقوق جزا و جرم‌‌شناسی، دانشگاه تهران.
- جوان‌‌جعفری بجنوردی، عبدالرضا، ساداتی محمدجواد. (1394). ماهیت فلسفی و جامعه‌‌شناختی کیفر، چاپ اول، تهران، بنیاد حقوقی میزان،.
- حبیب زاده، محمد جعفر و هوشیار، مهدی. (1389). «تناسب جرم و مجازات از منظر تئوریهای توزیع مجازات»، دوماهنامه علمی آموزشی دادسرای عمومی و انقلاب تهران، تعالی حقوق، خرداد و تیر، سال دوم.
- حبیب زاده، محمد جعفر و رحیمی نژاد، اسماعیل. (1387). «مجازات‌‌های نامتناسب: مجازات‌‌های مغایر با کرامت انسانی»، مطالعات حقوق خصوصی، تابستان، شماره 2.
- رحمدل، منصور. (1394). تناسب جرم و مجازات، چاپ سوم، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها(سمت).
- زارع، ابراهیم. (1399). تحلیل اقتصادی قواعد تعدد جرم در نظام حقوقی ایران، رساله دکتری، دانشگاه تهران- پردیس فارابی.
- سبزواری نژاد، حجت. (1396). «جایگاه اصل تناسب جرم و مجازات در حقوق کیفری ایران و انگلستان»، دیدگاه های حقوق قضایی، بهار و تابستان، شماره 77 و 78.
- صابری تولایی، علی. (1392). توجیه مجازات از رویکردهای محض تا رویکرد بینابین، رساله دکتری، دانشگاه تهران.
- صانعی، پرویز. (1382). حقوق جزای عمومی، انتشارات طرح نو.
- محمدی مغانجوقی، فاطمه. (1389). اصول و ضوابط ناظر بر تعیین کیفر و اهداف آن (مطالعه تطبیقی حقوق انگلستان، آلمان و ایران)، رساله دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تهران.
- میرسعیدی، سید منصور. (1382). مسؤولیت کیفری؛ قلمرو و ارکان، چاپ اول، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
- یزدیان جعفری، جعفر. (1384). بررسی مبانی و چگونگی تعیین مجازات متناسب در حقوق کیفری، رساله دکتری حقوق جزا و جرم‌‌شناسی، دانشگاه تهران.
)