نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

قدرت و آزادی، دو مقوله‌اند که همواره در تقابل با یکدیگر قرار دارند. قدرت‌طلبان با تأکید بر قانون‌مداری، به دنبال بسط سلطه خود بر شهروندان هستند و شهروندان از طُرُق گوناگون درپی افزایش آزادی خویش‌اند. هنگامی که قوانین، ناعادلانه تلقی شوند و راه-های قانونی برای تغییر آن به نتیجه نرسد مرتکبین با انجام نافرمانی مدنی به صورت عامدانه، غیرخشونت‌آمیز، و بر اساس وجدان قانون را نقض کرده تا نیاز اصلاح قانون را ابراز نمایند. هرچند نافرمانی مدنی، تخطی از قانون است، اما آن را نمی توان همانند رفتار مجرمانه ارتکابی توسط مجرمین عادی در نظر گرفت؛ وانگهی نمی‌توان از اِعمال مجازات بر چنین افرادی چشم‌پوشی کرد. تمایز اصلی نافرمانی با شورش و مقاومت مسلحانه نیز در پذیرش کیفر از سوی مرتکبین آن است؛ گرچه با توجه به انگیزه اخلاقی و هدف آرمانی آنان مبنی بر استقرار قانون عادلانه، مجازاتشان را می توان مشمول تخفیف، تعلیق و حتی معافیت از کیفر دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The criminal response to civil disobedience

نویسندگان [English]

  • Alireza Taghipoor 1
  • Fatemeh Mottaghi 2

1 Bu-Ali Sina University

2 Bu-Ali Sina University

چکیده [English]

Authority and freedom are two subjects always in contrast to each other. Governments strive to enhance their authorities to control people by emphasis on following the rules, yet people try to improve their freedom with different methods. When laws are considered unfair and employing legal ways do not lead to modify them, folks disobey them deliberately, consciously and non-violently by civil disobedience to show the necessity of modifying them. Although this act is kind of violation of law, its way to breaking the law differs from other usual offenders. Albeit, this is impossible to ignore their punishment. Civil disobedience originally distinguishes from revolution, rebellion, and armed disobedience based on acceptance of punishment from disobedient. Although, with regard to moral motivation of disobedience and his/her ideal aim based on establishment of justified law, their punishments are able to suspension or mitigation and in some circumstances are able to amnesty or remission.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil disobedience
  • Disobedient
  • Conscience
  • Excuse
  • Punishment
  •  منابع

    الف. فارسی

    • بشیریه، حسین. ( 1380).آموزش دانش سیاسی، تهران، موسسه نگاه معاصر.

    • پارسا پور، محمد باقر. (1381). «نظریه حقوق طبیعی»، پژوهش‌‌های فلسفی کلامی، دوره 4، شماره 14-13، 151-141.

    • تقی پور، منصور.(1387،اسفند و 1388فروردین). «نگاهی کوتاه به زندگی و اندیشه مهاتما گاندی و نافرمانی های مدنی‌‌اش در مبارزه علیه»، مجله فردوسی، شماره 74 و 75 ،45-43.

    • تیموری، ابراهیم. (1361). تحریم تنباکو اولین مقاومت منفی در ایران، تهران، امیرکبیر.

    • جوان جعفری، عبدالرضا؛ فرهادی آلاشتی، زهرا و ساداتی، محمد جواد. (1395). «بازدارندگی و سنجش آن در فلسفه کیفر»، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال هفتم، شماره دوم، 78-59.

    • دورکین، رونالد. (1381). ب: «نافرمانی مدنی»، در: حق و مصلحت، محمد راسخ(ویراستار و مترجم)، چاپ اول، تهران: نشر طرح نو، 147-123.

    • دورکین، رونالد. (1381).الف: «جدی گرفتن حق‌‌ها»، در: حق و مصلحت، محمد راسخ(ویراستار و مترجم)، چاپ اول، تهران: نشر طرح نو.

    • رالز، جان. (1390). نظریه عدالت، محمد کمال سروریان و مرتضی بحرانی(مترجم)؛ چاپ دوم، تهران: نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی ( تاریخ انتشار متن اصلی 2005).

    • رستمی، هادی، و سلیمی، واحد. (1395). «رویکرد فایده‌‌گرایانه به مجازات در پرتو نظریه بنتام»، فصلنامه اندیشه حقوق کیفری، سال اول، شماره 1، 137-157.

    • رستمی، هادی. (1391). کیفر در نظریه لیبرالیسم، رساله دکترای چاپ نشده، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق.

    • ژربو، هوبرت. (1374). مارتین لوتر کینگ. فریدون حاجتی (مترجم). تهران، نشر شرکت توسعه کتابخانه های ایران. (بدون تاریخ انتشار متن اصلی).

    • شارپ، جین و هلوی، رابرت. (1386). جامعه مدنی مبارزه مدنی. مهدی کلانترزاده (مترجم).چ اول، تهران، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.

    • صناعی، محمود. ( 1364زمستان) . مهاتما گاندی، مجله ایران‌‌نامه، شماره 14، 193-186.

    • قاسمی، محمد. ( 1389). نافرمانی مدنی در پرتو حقوق بشر، پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، تهران، دانشگاه پیام نور مرکز تهران.

    • قربان‌‌نیا، ناصر. (1381). «قرائت های گوناگون از حقوق طبیعی»، مجله فقه و حقوق، شماره 1، 58-37.

    • متقی، فاطمه. (۱۳۹۳). مبانی نظری نافرمانی مدنی از قوانین کیفری. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، همدان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده حقوق.

    • محمودی جانکی، فیروزو آقایی، سارا. ( 1387). «بررسی نظریه بازدارندگی مجازات»، فصلنامه حقوق، دوره 38، شماره 2، 361-339.

    • محمودی، علی. (1384). فلسفه سیاسی کانت : اندیشه سیاسی در گستره فلسفه نظری و فلسفه اخلاق، چاپ اول، نشر نگاه معاصر.

    • موحد، محمدعلی. (1384). در هوای حق و عدالت، از حقوق طبیعی تا حقوق بشر. تهران، نشر کارنامه.