نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه آزاد واحد تهران شمال

2 استادیار دانشکده حقوق دانشگاه قم

چکیده

معاملات دولتی یکی از عمده روشهای هزینه‌کرد بودجه عمومی هستند و به همین دلیل یکی از ابزارهای قانونی جهت ارتکاب مفاسد اقتصادی نیز به شمار می آیند؛ از این رو لازم است که سازوکار قانونی مشخصی بر آنها حکمفرما باشد؛ قوانین کنونی داخلی در زمینه مبارزه با فساد در معاملات دولتی روزآمد و کارا نیستند و از کاستی هایی برخوردارند که امکان تحقق فساد در آنها را میسر می سازند. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) طی سالها بررسی قوانین داخلی کشورهای عضو رهنمودهایی را جهت اصلاح قوانین آنان در حوزه ی معاملات دولتی داخلی ارائه داده است که می تواند در راستای اصلاحات تقنینی در کشورمان نیز مفیدفایده باشد. بنابراین این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، عمده کاستی‌های تقنینی مزبور را در مراحل پنجگانه قراردادهای دولتی شامل مرحله تشخیص نیازمندی ها، پیش فراخوان و فراخوان، انعقاد قرارداد، اجرای قرارداد و حسابرسی نهایی در پرتو رهنمودهای سازمان مزبور مورد شناسایی قرار داده و تدوین یک قانون جامع کیفری در این حوزه و نیز اصلاح قوانین و مقررات کنونی در مورد مناقصات و مزایده‌ها را جهت پیشگیری از فساد پیشنهاد داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Legislative Flaws on Prevention of Corruption in Public Transactions in the Light of Recommendations of OECD

نویسندگان [English]

  • Mehdi Fazli 1
  • Abolfath Khaleghi 2

1 Lecturer in Islamic Azad University Tehran North Unit

چکیده [English]

Public transactions are one of main ways of spending public budget and hence are one of legal means for committing economic corruption; accordingly governing a legal mechanism on them is necessary. Current laws in curbing corruption in public transactions are not up-to-date and efficient yet and are facing with flaws which cause the possibility of committing corruption through them. Organization of Economic Cooperation and Development (OECD) in years of studying its members laws on domestic public transactions has provided recommendations for amendment of their laws which also could be useful for legal amendments in Iran. Using a descriptive-analytical method, this article has recognized such flaws in quintuple steps of public transactions (including assessment of necessities, pre-bidding and bidding, conclusion of contracts, implementation of contracts and final audit) in the light of OECD recommendations and has recommended enactment of an exhaustive criminal Act in this field and amendment of current laws on tenders and auctions for curbing corruption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Transactions
  • Bid
  • Auction
  • Prevention
  • Corruption
  •  

     

    • آذری‌‌متین، افشین (1386) «جرم پورسانت در حقوق کیفری ایران»، مجله حقوقی دادگستری، دوره جدید، شماره 61: صص 104-87.

    • احمدی، علی (1395) «آسیب‌شناسی فرایند مناقصه و مزایده و شناسایی فسادهای آن»، فصلنامه دانش ارزیابی، سال هشتم، شماره 28: صص 64-47.

    • اعلایی‌‌فرد، محمدعلی (1384)«اصول حاکم بر قراردادهای پیمانکاری دولتی»، مجله حقوقی عدالت‌‌آرا، شماره 1: صص 69-56.

    • انصاری، ولی‌‌الله (1377) «کلیات حقوق قراردادهای اداری»، تهران، نشر حقوقدان.

    • بختیاری، محسن (1392) «تدلیس و فساد در معاملات دولتی در حقوق کیفری ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر حسین غلامی‌‌ دون، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.

    • بهرامی، سهراب (بهار 1392) «بسترهای وقوع تبانی و فساد در مناقصات و راهکارهای مقابله با آن»، مجله کارآگاه، دوره دوم، سال ششم، شماره 22: صص 145-132.

    • حلاج، شهرام (بهار 1394) «پیشنهاد روشی برای ارزیابی قوانین و مقررات با مطالعه موردی مقررات برگزاری مناقصات»، مجلس و راهبرد، سال بیست و دوم، شماره 81: صص 170-127.

    • خضری، محمد؛ تربتی مقدم، فرهاد؛ نظری، محمدرضا (1390) «شناسایی زمینه‌‌های فساد اقتصادی در مناقصه‌‌های دولتی»، اقتصاد تطبیقی، سال دوم، شماره 1: صص 86-63.

    • زمانی، علی‌اکبر (1388) «تبانی و تقلب در برگزاری مناقصه‌‌های دولتی، موانع و راهکارهای پلیس در مبارزه با آن»، مجله کارآگاه، دوره دوم، سال سوم، شماره 9: صص 123-96

    • سام‌‌دلیری، یونس (1380) «ضرورت اصلاح مقررات برای برگزاری مناقصه و مزایده در کشور»، مجله بانک و اقتصاد، شماره 22: صص 53-51.

    • شیروی، عبدالحسین (1385) «مقایسه قانون برگزاری مناقصات با موافقت‌‌نامه ناظر بر خریدهای دولتی در سازمان تجارت جهانی»، مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 3 (پیاپی 47)، ویژه‌‌نامه حقوق: صص 78-49.

    • صالحی، مهسا؛ زرندی، سعید (1392) «نقش تأمین و تدارکات الکترونیک در مبارزه با فساد اداری»، فصلنامه رسالت مدیریت دولتی، سال چهارم، شماره 11 و 12: صص 38-27.

    • طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1384) «مفهوم، انواع و قواعد حاکم بر قراردادهای عمومی»، مجله پژوهش‌‌های حقوقی، سال چهارم، شماره 7: صص 127-99.

    • عراقی، عزت‌‌الله و حبیب‌‌زاده، محمدکاظم (1388) «قراردادهای دولتی در حقوق ایران: بررسی شاخص‌‌ها»، حقوق خصوصی، سال ششم، شماره 15: صص 102-77.

    • غفاری فارسانی، بهنام (1393) «حقوق رقابت و ضمانت اجراهای مدنی آن»، چاپ اول، تهران: نشر میزان.

    • فاتح، علی (1386) «ارزیابی قوانین و مقررات ایران در زمینه معاملات دولتی در پرتو موافقت‌نامه تدارکات دولتی سازمان تجارت جهانی»، فصلنامه پژوهش‌‌های تجارت جهانی، شماره‌‌ 6 و 7: صص 43-25.

    •  فرهمندفر، حیدر (1388) «الزامات قانون‌گذار ایران پس از الحاق به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد»، مجله کارآگاه، دوره دوم، سال دوم، شماره 7: صص 97-80.

    • قراباغی، علیرضا (1386) «نقش قانون مناقصات در روند تحول از الگوی سنتی اداره‌‌ی امور دولتی به مدیریت دولتی نوین در ایران»، پیام مدیریت، شماره 23 و 24: صص 138-121.

    • محسنی، عباس (1382) «تاریخچه معاملات دولتی در ایران»، مجله مجلس و پژوهش، سال دهم، شماره 39: صص 192-183.

    • محمدزاده، امیر؛ اسکندری، یونس (1391) «تحلیل موانع اجرای قانون برگزاری مناقصات در بخش دولتی»، مطالعات کمّی در مدیریت، دوره سوم، شماره 2: صص 111-96.

    • منتی‌نژاد، صادق (1386) «شیوه‌‌ها و زمینه‌‌های تبانی در معاملات دولتی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 61: صص 62-47.

    • موسوی ‌‌بایگی، سیدعلی (1389)، «بررسی سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران پیرامون فساد مالی در قراردادهای دولتی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر سیدحسین حسینی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده امور اداری و اقتصادی.