نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

چکیده
سلبِ آزادی پیشگیری محور افراد دارای اختلال روانی، برای تأمین امنیت عموم و
پیشگیری از تکرار جرمِ احتمالی مجرمان خطرناک اعمال می شود. ماده 48 مکرر سابق و ماده
150 قانون مجازات اسلامی 1392 ، بارزترین مصداقِ قانونی این رویکرد در حقوق کیفری
ایران است. درواقع، می توان سلب آزادی پیشگیری محور را نوعی اقدام پیش دستانه 2 برای
حفظ امنیت عموم تلقی کرد. در این اقدام، حقوق کیفری با فاصله گرفتن از رویکرد سزادهی
برای حفظ امنیت، رویکردی آینده نگر می یابد و بر مرحله پ یش از ارتکاب جرم 3 نیز اعمال
می شود.
ازاین رو، مقاله حاضر، به بررسی این رویکرد با تأکید بر ماده 150 قانون مجازات اسلامی
1392 به عنوان یکی از مصادیقِ قانونی رویکرد پیشگیرانه در حقوق کیفری ایران و به مناسبت،
ایالات متحده آمریکا و فرانسه به عنوان نمونه هایی از نظام های کیفری سخت گیرانه می پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Preventive Detention with Emphasis on Article150 of the Islamic Penal Code of Iran 1392

نویسندگان [English]

  • Ali Hossein Nadjafi Abrandabadi 1
  • Soodabeh Rezvani 2

1

2

چکیده [English]

Preventive detention of mental disorders applies for ensuring public
protection and for preventing potentially dangerous offenders from
reoffending. Former Article 48 and Article 150 of Islamic penal code 1392
are the most important examples of the preventive approach in Iran's law. In
fact, preventive detention is a sort of pre-emptive action for public
protection. In this measure, criminal law is moving from a retributive
approach to a forward-looking approach and applied to pre-crime.
Therefore, the article, examines this approach with emphasis on Article 150
of the Islamic Penal Code of Iran and the United States of America’s and
France's law that are examples of punitive penal policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • Dangerousness
  • Mental Disorder
  • Preventive detention
  • Early intervention
- ابراهیمـی، شـهرام، اسـفند . )» .(1387ارزیـابی تحـولات اخیـر سیاسـت کیفـری در قبـال بزهکاران مزمن در پرتو مـوازین حقـوق بشـر )از مراقبـت و تنبیـه تـا تنبیـه و مراقبـت(«. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی پیشگیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا.
- ابراهیمی، شهرام، )» .(1393پیشگیری از جرم«. در دانشنامه بزه دیـده شناسـی و پیشـگیری از جرم )زیر نظر(، انتشارات میزان و مرکز تحقیقـات کـاربردی پلـیس پیشـگیری ناجـا، جلد اول، چاپ اول.
- بابایی، محمدعلی. ) .(1390جرمشناسی بالینی. چاپ دوم، انتشارات میزان.
- بابایی، محمـدعلی. )» .(1390بزهکـاران پیشـینه دار، از سـرکوبی بزهکـاران خطرنـاک تـا مدیریت خطر ارتکاب جرم«. مجله تحقیقات حقوقی، شماره .53
- بشیریه، تهمورث. )» .(1387تعامل مفاهیم حقوقی و روانپزشکی جنون«. فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره ،38شماره .3
- پاکنهاد، امیر. ) .(1388سیاست جنایی ریسک مدار. تهران، انتشارات میزان.
- تدین، عباس. ) .(1392ترجمه قانون آیین دادرسی کیفری فرانسه. تهـران، چـاپ نخسـت، انتشارات خرسندی.
- دلماس مارتی- می ری. ) .(1393نظامهای بزرگ سیاسـت جنـایی معاصـر. ترجمـه علـی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، انتشارات میزان.
- رهامی، محسن. ) .(1381اقدامات تأمینی و تربیتی. تهران، انتشارات میزان، چاپ اول.
- صابری، مهدی، لزوم تأسیس بیمارستان حفاظتشده روانپزشکی قـانونی در ایـران بـرای درمــان و نگهــداری. قابــلدسترســی در: .http://psychiatrist.ir/Article/Article ) aspx?IDسایت انجمن علمی روانپزشکان ایران(. - عابدی نژاد مهرآبادی، زهرا. ) .(1388سنجش و مدیریت خطر مجرمـان در نظـام عـدالت کیفری. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.منوچهری نائینی، بررسی حقوقی
- جرمشـناختی مـاده 48مکـرر ق.م.ا، ،1389پایـاننامـه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
- مهرنیا، اصغر، فـلاح، ابوالقاسـم، » ،1392تحـولات جنـون و مسـئولیت کیفـری در قـانون مجازات اسلامی«. فصلنامه تعالی حقوق، دوره جدید، شماره .3
- نجفی ابرندآبادی، علی حسـین. ) .(1392-1391از جـرمشناسـی انتقـادی تـا جـرمشناسـی امنیتی. جزوه جرمشناسی دوره دکتـری حقـوق کیفـری و جـرم شناسـی دانشـگاه شـهید بهشتی، نیم سال تحصیلی دوم، قابلدسترسی در:WWW.lawtest.ir - نجفی ابرندآبادی، علـی حسـین و هاشـم بیگـی، حمیـد. ) .(1393دانشـنامه جـرمشناسـی. انتشارات گنج دانش، چاپ سوم. - نجفی ابرندآبادی، علی حسین. ) .(1388کیفرشناسی نو- جـرمشناسـی نـو )درآمـدی بـر سیاست جنایی مدیریتی خطرمدار(. در تازههای علوم جنایی، مجموعه مقالهها، زیر نظـر علیحسین نجفی ابرندآبادی، تهران، انتشارات میزان.
-نجفی ابرندآبادی، علی حسین و ایـارگر، حسـین. )» .(1393نظـارت بـر مجرمـان پرخطـر، راهکارها و چالشها«. فصلنامه پژوهش حقـوق کیفـری، دوره ،2شـماره ،6زمسـتان .93 - نوربهـا، رضـا. )» .(1370بررسـی وضـعیت مسـئولیت کیفـری اطفـال و مجـانین در قـانون مجازات اسلامی«. مجله تحقیقات حقوقی، شماره .9
- ولد، جرج، برنارد، توماس و اسنیپس، جفری. ) .(1394جرمشناسـی نظـری. ترجمـه علـی شجاعی، تهران، انتشارات سمت، چاپ هشتم
 
-Andrew Day, Ed Carson, Nadia Boni and Gaynor Hobbs, The management of sex offenders in the community: from policy to practice, Australian Journal of Social Issues Vol.49, No.3, 2014.
-Ashworth, Andrew, Zedner, Lucia, Preventive justice, Oxford University press, 2014. Corbett, Kevin, ‘Dangerous and severe personality disorder’: A psychiatric Manifestation of the risk society, Critical Public Health, Vol.15, No.2, June 2005.
-Garland, David, The culture of control, crime and social order in contemporary society, the University of Chicago prees,2001. 
Rudolph Alexander, The United states supreme court and the civil commitment of sex offenders, The prison journal,Vol. 84,No.3, 2004.
-Slevonko, Ralph, Civil law standards in civil commitment, journal of psychiatry and law, Vol. 12, No.3, 2012.
-Zedener, Lucia, Security, key ideas in Criminology, Routledge publication, 2009.