نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه خوارزمی(تهران)

2 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

3 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران.

چکیده

چکیده:

یکی از روش‌های تحلیل مجازات مدرن با تمرکز بر مؤلفۀ قدرت است. بسته به نوع تعبیر از قدرت، روش‌ها و نتایج تحلیل‌ها متفاوت می‌شوند. میشل فوکو به هدف تحلیل مجازات مدرن، با تعبیر نیچه‌ای قدرت، آن را به مثابۀ نسبت نیرو محسوب کرد و از روش‌ تبارشناسی نیچه‌ای برای تحلیل خود بهره برد. فوکو معتقد به وجود قدرت در همه جا و رابطۀ همبستگی‌اش با دانش بود؛ او برای تبارشناسی ازگفتمان قدرت و دانش استفاده کرد؛ که بدیع اما چالش‌برانگیز بود. گفتمان مذکور، شاید بیش از آنکه به دنبال پاسخی برای مسئله‌ها باشد، به پرده‌برداری از برخی اسرار مجازات مدرن پرداخت. به‌این‌ترتیب، رهگذر پرسش‌های متعددی شد؛ از مفهوم گفتمان قدرت و دانش تا فایدۀ آن در تحلیل مجازات مدرن و حتی زمان‌مندی و یا فرازمانی بودنش. مقالۀ جاری با روش توصیفی-تحلیلی سعی بر پاسخ به سه پرسش اصلی بیان شده دارد. در نتیجه، عدول فوکو از تعابیر رایج قدرت، اغراق وی در برخی تبارشناسی‌هایش و برخی ناگفته‌های وی شاید منجر به منقضی محسوب کردن سبک او بشوند، اما نگاه پیشگیرانۀ او در حوزۀ مجازات مدرن و تأکید ضمنی‌اش بر پیچیدگی مجازات، شاید راهی برای ماندگاری روش وی رقم می‌زند.
واژگان کلیدی: مجازات مدرن، قدرت، تبارشناسی، گفتمان، دانش، انضباط

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Discourse of Power and Science in the Analysis of Modern Punishment

نویسندگان [English]

  • Zahra Abdolhosseinqomi 1
  • Firouz Mahmoudijanaki 2
  • Majid Ghourchibeygi 3

1 PHD student in Criminal law and Criminology at Kharazmi University

2 Associate Professor, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran

3 Assistant Professor, Faculty of Law and Political Sciences at Kharazmi University

چکیده [English]

abstract
Focusing on power is one of methods to analyse modern punishment. The kind of inference of power makes different analysis’s methods and results. Michel Foucault was one of thinkers that have considered power as relation between forces; and he use of Nietzsche’s method of genealogy for his analyse. Foucault believed that power is everywhere and have correlation relationship with knowledge, his analytic method about the complexity of power and modern disciplinary power and punishment is discourse of power and knowledge. Then, some questions had been mentioned by this method; from the concept of discourse to its usefulness in analysis modern punishment and its bounding or lasting at time. It will be tried in the current article that to answer the three mentioned questions with the analytical descriptive method. In result, it seems due to avoided of prevalent inferences of power, exaggeration in some of his genealogies and some of his unsaid, lead to Foucault' method be expired, but preventive look in the field of modern punishment and his implicit emphasis on such that, that is, punishment is something more than punishment, makes a way for his method to last.
Key words: modern punishment, power, genealogy, discourse, knowledge, discipline.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "modern punishment
  • power
  • genealogy
  • discourse
  • knowledge
  • discipline"
آر. سی. هیکس، استیون. ) 1399 (. تبیین پست مدرنیسم، شک گرایی و سوسیالیسم از روسو
تا فوکو، ترجمه: حسن پورسفیر، نشر ققنوس، چاپ سوم.
اس کلادیس، مارک. ) 1۴02 (. دورکم و فوکو دیدگاه ها درباره آموزش و مجازات، ترجمه:
زهرا عبدالحسینی، نشر میزان ، چاپ اول.
اشکورکیایی، افشین، نظری، علی اشرف، ساعی، احمد، پولادی، کمال. ) 1۴00 بایسته ها « .)
فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال هفدهم، ،» و نبایسته های خوانش فوکو از قدرت
شماره پنجاه و پنجم.
اطهری، سید حسین. ) 1393 دیالوگ فوکو و هابرماس درباره بنیان های مدرنیته؛ انسان « .)
فصلنامه سیاست، دوره ،» گرایی، گفتمان و دموکراسی ۴۴ ، شماره 2 .
بشیریه، حسین. ) 1۴00 (. از این جا تا نا کجا، دیباچه ای بر آسیب شناسی سیاسی، نشر نی،
چاپ سوم.
بولک، برنارد. ) 1۴02 (. کیفرشناسی، ترجمه: علیحسین نجفی ابرندآبادی، نشر مجد،
ویراست پنجم، چاپ سوم.
توحیدی، طاهر، آشوری، سیدمحمد. ) 1۴00 مکانیسم قدرت و تأثیر آن بر مجازات « .)
مجله پژوهش های حقوق جزا و جرم شناسی، دوره ،» تابعان 9 ، شماره 18 .
جعفری تبار، حسن. ) 1383 (. مبانی فلسفی تفسیر حقوقی، نشر شرکت سهامی انتشار، چاپ
اول.
116 | فصلنامه علمیِ پژوهش حقوق کیفری | دوره دوازدهم | شماره 45 | زمستان 1402
حسینی، سیدمحمد، ساعدی، زهرا، صادقی، آزاده. ) 1391 نگاهی به تحولات مفهومی و « .)
شماره ،» کارکردی در کیفرشناسی نوین، مجله حقوقی دادگستری 79 .
حقیقت، دکتر سیدصادق، نوروزی، محمدحسین. ) 1393 جایگاه حقیقت و عقلانیت در « .)
فصلنامه مطالعات سیاسی، سال ششم، شماره ،» تبارشناسی میشل فوکو 23 .
حقیقی، مانی. ) 137۴ (. سرگشتگی نشانه ها، نمونه هایی از نقد پسامدرن، بودریار، فوکو،
لیوتار و ... ،مترجمان: بابک احمدی، نیکوسرخوش و افشین جهاندیده و همکاران،
نشر مرکز، چاپ اول.
دریفوس، هیوبرت، رابینو، پل. ) 139۴ (. میشل فوکو فراسوی ساختگرایی و هرمنوتیک،
ترجمه: حسین بشیریه، نشر نی، چاپ دهم.
ساداتی، سیدمحمدجواد، مجازات و کنترل اجتماعی، نشر میزان، چاپ دوم.
صالحیزاده، عبدالهادی، درآمدی بر تحلیل گفتمان میشل فوکو، معرفت فرهنگی و
اجتماعی، سال دوم، شمارۀ سوم، تابستان 1390 .
ضیمران، محمد. ) 1396 (. میشل فوکو: دانش و قدرت، نشر هرمس، چاپ نهم.
فوکو، میشل. ) 1398 (. به سوی نقدی بر عقل سیاسی، ترجمه: محمد زمان زمانی جمشیدی،
نشر شب خیز، چاپ اول.
فوکو، میشل. ) 1395 (. تاریخ جنون، ترجمه: فاطمه ولیانی، نشر هرمس، چاپ سیزدهم.
فوکو، میشل. ) 1393 (. تئاتر فلسفه، گزیده ای از درس گفتارها، کوتاه نوشت ها، گفت و
گوها و.... ،ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، نشر نی، چاپ چهارم.
فوکو، میشل. ) 1396 (. مراقبت و تنبیه)تولد زندان(، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین
جهاندیده، نشر نی، چاپ چهاردهم.
محمدی اصل، عباس. ) 1391 (. جامعه شناسی میشل فوکو، نشر گل آذین، چاپ دوم.
موریس، نوروال، ج.روتمن، دیوید. ) 1390 (. سرگذشت زندان، روش مجازات در جامعه
غرب، ترجمه: پرتو اشراق، نشر ناهید، چاپ اول.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین. ) 1392 کیفرشناسی نو-جرمشناسی نو، درآمدی بر سیاست « .)
از کتاب تازههای علوم جنایی، کتاب اول، نشر میزان، چاپ دوم. ،» جنایی خطرمدار
| گفتمان قدرت و دانش در تحلیل مجازات مدرن؛ عبدالحسین قمی و دیگران | 117
نوبهار، رحیم. ) 1392 از کتاب تازههای علوم جنایی، ،» مجازات و فناوریهای قدرت « .)
کتاب اول، نشر میزان، چاپ دوم.