نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار حقوق جزا و جرمشناسی، گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران، کیش ایران
3 دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
انتقال محکومان به حبس یکی از اشکال تقریباً نوین همکاریهای قضایی محسوب می‌شود. افزایش روز افزون ارتباطات، نیاز به استفاده از این نهاد را دوچندان نموده است. کشور ایران نیز با انعقاد معاهده انتقال محکومان با کشور آذربایجان در سال 1378 پا به عرصه توجه به این امر نهاد. گرچه امروزه روند انعقاد این معاهدات در کشور روبه فزونی است، اما همواره این پرسش وجود دارد که آیا تصویب قانون خاصی در این زمینه لازم نیست؟ و در صورت وجود قانون، آیا مشکل انتقال ایرانیان محکوم به حبس در کشورهای دیگر و بر عکس، آسان‌تر حل نخواهد شد؟ پژوهش پیش رو با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای، علاوه بر بررسی چرایی‌های عدم ضرورت قانون‌گذاری، به تبیین علل ضرورت آن نیز می‌پردازد. نتیجه این بررسی به گونه‌ایست که تصویب قانون خاص در این زمینه را خالی از فایده نمی‌داند، چرا‌که می‌تواند در روند انتقال محکومین و آیین دادرسی آن‌ها کمک کننده باشد. با‌این‌حال و با توجه به موانع جدی بر سر راه این قانون‌گذاری، کم‌ترین اقدام می‌تواند ایجاد یک سند نمونه از سوی کشور باشد تا پیش از ورود به صحنه ایجاد حق و تکلیف در عرصه معاهدات، خط مشی‌های مورد نیاز خود را در نظر داشته باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Assessing the necessity of approving the law on transferring convicts to prison
نویسندگان [English]
- Hassan Poorbafrani 1
- Zahra Shokati Ahmadabad 2
- Mohammadhasan Maldar 3
1 Associate Professor of Criminal Law and Criminology, Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics,University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Ph.D student in criminal law and criminology, Kish International Campus, Tehran University, Kish, Iran
3 Ph.D in criminal law and criminology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]
Transferring convicts to prison is oneof the almost new forms of judicial cooperation.The ever-increasing communication has doubled the need to use this institution.Iran also paid attention to this matter by concluding the treaty on the transfer of convicts with Azerbaijan in 1378.Although the process of concluding these treaties is increasing in the country today,there is always the question of whether the approval of a special law in this field is not necessary.And if there is a law, wouldn't it be easier to solve the problem of transferring Iranians sentenced to prison in other countries and vice versa? Using the descriptive-analytical method and library tools, the upcoming research, in addition to examining the reasons why legislation is not necessary,also explains the reasons for its necessity.The result is such that the adoption of a special law in this field is not useless,because it can help in the process of transferring convicts and their procedure.However, considering the serious obstacles in the way of this legislation, the least action can be the creation of a model document by the country so that it has the necessary policies in mind before entering the stage of creating rights and obligations in the field of treaties.
کلیدواژه‌ها [English]
- transfer of convicts
- judicial cooperation
- international treaties
- convicts
- international criminal law
فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، دورهی ،» شرایط تا خلأها و راهکارها 25 ،
شمارهی 92 .
اردبیلی، محمدعلی. ) 1392 (. حقوق جزای عمومی، جلد سوم، چاپ سوم، تهران، نشر میزان.
پرادل، ژان، کورستنز، گئرت و فرملین، گرت. ) 1393 (. حقوق کیفری شورای اروپا،
ترجمهی محمد آشوری، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی.
پرادل، ژان. ) 1383 ترجمهی محمد ساقیان، ،» به دنبال جهانی شدن حقوق کیفری « .)
فصلنامهی پژوهش حقوق عمومی، شمارهی 11 .
پوربافرانی، حسن و اصغری، احمد. ) 1394 اعتبار قانون و حکم کیفری خارجی در حقوق « .)
فصلنامه مطالعات بینالمللی پلیس، دورهی ششم، شمارهی ،» جزای بینالملل 21 .
پوربافرانی، حسن، اکبری فرد، احسان و بدری، حسن. ) 1393 انتقال محکومین به حبس « .)
پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و .» در موافقتنامههای بینالمللی با نگاهی به مبانی فقهی
غرب، دورهی 1 ، شمارهی 1 .
پوربافرانی، حسن. ) 1402 (. حقوق جزای بینالملل، چاپ پانزدهم، تهران، نشر جنگل.
Hassan Poorbafrani
http://orcid.org/0009-0003-4051-8166
Zahra Shokati Ahmadabad
http://orcid.org/0000-0003-2978-7241
Mohammad-Hasan Maldar
http://orcid.org/0000-0002-6439-0273
| ضرورتسنجی تصویب قانون انتقال محکومین به حبس؛ پوربافرانی و دیگران | 221
حقپناهیان، عباس، خاقانی اصفهانی، مهدی و ترابی میرزایی، محمدحسن. ) 1391 استرداد « .)
مجرمین در حقوق ایران و حقوق بینالملل؛ با تأکید بر جهتگیری کنوانسیون
فصلنامهی مطالعات بینالمللی پلیس، شمارهی ،» پالرمو 12 .
حیدری، یوسف. ) 1392 (. انتقال محکومان: از اسناد بینالمللی تا حقوق ایران، پایاننامهی
کارشناسی ارشد، دانشکدهی حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران.
خالقی، علی و میرشمس شهشهانی، مائده. ) 1392 اجراء و شناسایی آثار احکام دادگاههای « .)
مجلهی پژوهشهای حقوق جزا و جرمشناسی، ،» کیفری بیگانه در قلمروی ایران
شمارهی 2 .
راسخ، محمد. ) 1399 (. حق و مصلحت )مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش(،
جلد 2 ، چاپ هفتم، تهران، نشر نی.
رحمدل، منصور. ) 1395 فصلنامهی رویهی قضایی حقوق کیفری، ،» اعتبار امر مختوم « .)
دورهی 1 ، شمارهی 1 .
روبو، دیدیه. ) 1399 ترجمهی بهزاد رضویفرد و محمد فرجی، ،» حقوق کیفری بینالمللی « .)
چاپ اول، تهران، نشر میزان.
سامانهی جامع نظات شورا نگهبان، )بازدید 15 / 04 / 1401 [ ،) -http://nazarat.shorarc.ir .]
شاکری، ابوالحسن و شیرزادیفر، فرشاد. ) 1393 بررسی عدم پذیرش اعتبار احکام کیفری « .)
فصلنامهی ،» کشورهای خارجی در تعزیرات منصوص شرعی در حقوق ایران
پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، شمارهی 38 .
شریعتباقری، محمدجواد. ) 1393 تصویب موافقتنامههای همکاریهای قضایی « .)
فصلنامهی دیدگاههای حقوق قضایی، شمارهی ،» بینالمللی؛ مشکلات و راهحلها
66 .
شریفی، ابراهیم و پوربافرانی، حسن. ) 1397 اثربخشی اجرایی به حکم کیفری خارجی: « .)
مجلهی حقوق اسلامی، سال پانزدهم، شمارهی ،» توجیه فقهی و کارایی قضایی 56 .
222 | فصلنامه علمیِ پژوهش حقوق کیفری | دوره دوازدهم | شماره 45 | زمستان 1402
شمس ناتری، محمد ابراهیم، کلانتری، حمیدرضا، زارع، ابراهیم و ریاضت، زینب. ) 1396 .)
قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی، جلد 1، چاپ چهارم، تهران، نشر
میزان.
شوکتی احمدآباد، زهرا. ) 1400 (. بررسی تفاوتهای موافقتنامههای همکاری قضائی بین
ایران و کشورهای خاورمیانه، پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشکدهی حقوق و علوم
سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
صانعی، پرویز. ) 1383 (. حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران، نشر طرح نو.
قانون معاهدهی بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی تایلند در مورد انتقال محکومین به
حبس و همکاری در زمینه اجرای احکام کیفری 1390.
قانون موافقتنامهی انتقال محکومان به حبس بین جمهوری اسالمی ایران و جمهوری قبرس
1395.
قانون موافقتنامهی انتقال محکومین به حبس بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت
جمهوری آذربایجان 1378.
قانون موافقتنامهی انتقال محکومین به حبس بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت
جمهوری هند 1389.
قانون موافقتنامهی انتقال محکومین به حبس بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت
قطر 1389.
قانون موافقتنامهی انتقال محکومین بین دولت جمهوری اسالمی ایران و دولت جمهوری
عراق 1390.
قانون موافقتنامهی همکاری حقوقی در امور مدنی و کیفری بین جمهوری اسلامی ایران و
جمهوری ترکیه 1389.
قانون موافقتنامهی همکاری قضایی در زمینههای حقوقی، بازرگانی، کیفری، احوال
شخصیه، استرداد مجرمان و انتقال محکومان به زندان و تصفیهی ترکهها بین
جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه 1381.
| ضرورتسنجی تصویب قانون انتقال محکومین به حبس؛ پوربافرانی و دیگران | 223
قانون موافقتنامهی همکاریهای حقوقی و قضایی در امور مدنی، تجاری، احوال شخصیه
و جزایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت کویت 1384 .
قجاوند، محسن. ) 1392 (. انتقال محکومان در حقوق جزای بینالملل و ایران، پایاننامهی
کارشناسی ارشد، دانشکدهی حقوق، دانشگاه شهید بهشتی.
کاتوزیان، ناصر. ) 1394 (. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ چهل وچهارم، تهران،
نشر میزان.
کنوانسیون منع شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی یا ترذیلی 1984 .
محقق داماد، سید مصطفی. ) 1379 (. قواعد فقه )بخش جزایی(، تهران، مرکز نشر علوم
اسلامی.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، )بازدید 03 / 04 / 1401 ،)
[ https://rc.majlis.ir/fa/law .]
معرفت، محمدهادی. ) 1368 (. بحثی در تعزیرات، مجلهی کانون وکلا، شمارهی 147 - 146 .
منتظری، حسینعلی. ) 1370 (. مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه و تقریر محمود صلواتی،
جلد 3 ، قم، نشر تفکر.
موسوی خمینی، روحالله. ) 1389 (. صحیفهی امام، جلد 21 ، چاپ پنجم، تهران، مؤسسهی
تنظیم و نشر آثار امام خمینى.
الهیان، مجتبی، الهیان، امین و الهیان، محمدابراهیم. ) 1397 شناسایی احکام کیفری خارجی « .)
مجلهی فقه و مبانی ،» و اجرای آن در نظام حقوقی اسلام و قوانین موضوعه ایران
حقوق اسلامی، شمارهی 1 .
ب. عربی
عوده، عبدالقادر. ) 1409 ق(. التشریع الجنائی الاسلامی مقارناً بالقانون والضعی، جلد 1، چاپ
دهم، مؤسسهی الرساله.
ماوردی، ابوالحسن. ) 1406 ق(. الأحکام السلطانیه و الولایات الدینیه، )بیجا(، انتشارات اعلام
اسلامی.
224 | فصلنامه علمیِ پژوهش حقوق کیفری | دوره دوازدهم | شماره 45 | زمستان 1402
موسوی خوئی، سید ابوالقاسم. ) 1975 م(. مبانی تکملهالمنهاج، جلد 1، نجف اشرف، مطبعه
الآداب.
)