نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری الهیات فقه و مبانی دانشگاه مفید، قم، ایران

2 دانشیار حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه مفید، قم، ایران

چکیده

تروریسم تکفیری به عنوان یک پدیدة سیاسی امروزه در قالب گروه‌های مذهبی در کشورهای اسلامی رو به رشد است و به بزرگ‌‌ترین چالش برای جهان اسلام تبدیل شده است. استفادة سوء و عقل‌‌گریزانه از قاعدۀ فقهی موسوم به «تترّس» و «اجتناب از طاغوت» یکی از سخیف‌‌ترین رویکردهای فکری و عملی غیر انسانی تروریسم تکفیری است که توسّط این گروه و به نام اسلام در حال انجام است. نوشتار حاضر متکفّل نقد فقهی و حقوقی «تترّس» در مبانی اندیشة تروریسم تکفیری است. این تحقیق با روش کتابخانه‌‌ای و توصیفی-تحلیلی، مهم‌ترین مبانی اندیشة تروریسم تکفیری را از منظر فقه و حقوق بررسی و نقد کرده است. هدف از انجام تحقیق حاضر این است که ثابت نماید مهم‌‌ترین مبانی اندیشة تروریسم تکفیری یعنی قاعدۀ فقهی «تترّس» و «اجتناب از طاغوت» صرفاً برای تجاوز و انواع وحشت‌‌افکنی در کشورهای اسلامی است و کشتار مسلمانان توسّط تکفیری‌ها، هیچ ارتباطی با قاعدة تترّس ندارد. امّا پرسشی که مطرح است اینکه قاعده از نظر فقها چه شرایطی دارد و آیا شامل عملیّات انتحاری و کشتن مردم عادی توسّط تکفیری‌ها می‌شود؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Jursprudentical and Legal Critique of “Tatarros” and “Avoidance of Taghut” in the Foundations of Takfiri Terrorism

نویسندگان [English]

  • shima esmaeilzadeh 1
  • Seyyed Hossein Hashemi 2

1 PhD Student in Theology and Islamic Jurisprudence, Mofid University, Qom, Iran

2 Associate Professor in Criminal Law and Criminology, Mofid University, Qom, Iran

چکیده [English]

Takfiri terrorism, as a political phenomenon for those claiming power in form of religious groups is expanding in Islamic countries and has become the greatest challenge for the Islamic world. Misuse of jurisprudential rules named "Tatarros" and "Avoidance of Taghut" is the most abject mental and practical approach that is being practised by this group. The present article adopts library and descriptive-analytical methods to examine major principles of Takfiri terrorism from the perspective of jurisprudence and law. The purpose of this study is to prove that the main principles of Takfiri terrorism, namely the jurisprudential rule of "Tatarros" and "Avoidance of Taghut", seek aggression and other forms of terror in Islamic countries and that the killing of Muslims by Takfiris is unrelated to the rule of Tatarros. The question is what conditions govern these rules according to Islamic jurists and whether these rules entail suicide attacks and the killing of civilians
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Takfiri terrorism
  • Tatarros
  • Avoidance of Taghut
  • Jurisprudence and Law
امیدی، علی. (1388). حقوق بین الملل از نظریّه تا عمل، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
امین‌‌زاده، الهام. (1380). «تفاوت تروریسم و تلاش برای دستیابی به حقّ تعیین سرنوشت»، فصلنامة راهبرد، شمارة 21.
باقری، شهلا و ملک‌‌شاه، آرزو. (1390). «مطالعات تطبیقی حقّ حیات زن از دیدگاه اسلام و غرب»، پژوهش‌نامة زنان، سال 2، شمارة 4.
تویسرکانی، یحی فوزی. (1377). سازمان کنفرانس اسلامی «ساختار، عملکرد و روابط آن با ایران»، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
جمعی از نویسندگان. (1370). حقوق بشر از منظر اندیشمندان، تهران، شرکت سهامی انتشار.
حبیب‌زاده، محمّدجعفر. (1379)، محاربه در حقوق کیفری ایران، «مطالعة تطبیقی در فقه اسلامی و عناوین مشابه در کامن‌‌لا»، تهران، دانشگاه تربیّت مدرس.
حسینی، سیّدابراهیم. (1387). «تروریسم بین المللی از دیدگاه اسلام»، ماهنامة معرفت، شمارة 135.
عبداللهی، محسن. (1388). تروریسم، حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، تهران، مؤسّسة مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش.
عمید، حسن. (1384). فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر.
فیض اللهی، روح‌‌الله. (1390). نقد و بررسی ترور در قرآن کریم، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
لسانی، محسن و یدائی سیّدحسام امناب. (1394). «امکان رسیدگی به جنایات داعش در دیوان کیفری بین‌‌المللی از دیدگاه حقوق بین‌الملل»، فصلنامة سیاست خارجی، سال بیست‌‌و‌‌نهم، شمارة چهارم.
محقّق داماد، سیّدمصطفی. (1389). «بررسی فقهی و حقوقی عملیّات استشهادی و عملیّات انتحاری»، نامة الهیات، سال 4، شمارة 12.
مرعشی، سیّدمحمّدحسن. (1381). مبانی فقهی محکومیّت تروریسم در اسلام، تهران، نشر مؤلّف.
مریوانی، ابوعائشه. (1395). مسئلة کفر و تکفیر از دیدگاه اهل ‌سنّت، بی‌جا، بی‌نا.
مظاهری،کیمیا. (1384). بررسی رابطة تروریسم و نقض حیات، استاد راهنما: باقر میرعباسی.
مقامی، امیر. (1387). «اتانازی و حقوق بر خویش، چالشی در ماهیّت حقوق بشر»، مجلّة ایرانی اخلاقی و تاریخ پزشکی، سال 1، شمارة 2.
میرزایی، نجف‌‌علی. (1376)،  فرهنگ اصطلاحات معاصر، قم، دارالاعتصام.
هاشمی، سیّدحسین. (1390). تروریسم از منظر حقوق اسلام و اسناد بین الملل، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ب. عربی
قران کریم.
نهج البلاغه.
آنطون، الیاس. (1370). فرهنگ نوین، ترجمة مصطفی طباطبایی، تهران، بی‌نا.
ابن منظور، محمّد بن مکرم.( 1405ق). لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه.
ابومصعب سوری، عمرعبدالحکیم. (بی‌تا). دعوة المقاومة الاسلامیة العالمیة، بی‌جا، بی‌نا.
الاثری، ابوعبدالرحمن. (بی‌تا). رسالة فی الطاغوت، گرفته‌‌شده از سایت: www.iImway.com
راغب اصفهانی، حسین بن محمّد. (۱۴۱۲). مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، بیروت، دارالعلم الدارالشامیه.
رمضانی، عبدالمالک بن احمد. (بی‌تا). تلخیص العباد من وحشیة ابی القتاد الداعی الی قتل النسوان و فلذات الاکباد، بی‌جا، بی‌نا.
زرقاوی، ابو محمّد مقدّسی. (بی‌تا). آمال وآلام «مناصرة ومناصحة»، بی‌نا، بی‌جا.
زرقاوی، ابومصعب. (بی‌تا). الکلمات‌ المضیئه، بی‌جا، دارالمشرق.
سمحان، سلیمان بن. (2014م).  کلمات فی بیان طاغوت و وجوب اجتنابه، بی‌جا، مرکز الصراط المستقیم للبحوث و الدراسات.
شاو، ملکم. (1374). حقوق بین الملل، مترجم: محمّد حسین و قار، تهران، انتشارات اطلاعات.
شحود، علی بن نایف. (۱۴۳۲). الخلاصة فی احکام التترّس، چاپ اوّل، بی‌‌نا، بی‌‌جا.
طرطوسی، ابونصر. (1418ق). مناقشه اذله و اعتراضات المخالفین، حول العملیات الانتحاریه، بی‌جا، بی‌نا.
طوسی، ابوجعفر محمّدبن حسن. (1351). المبسوط فی فقه الامامیه، قم، انتشارات مرتضویه.
عمرو، ابوسفیان. (بی‌تا). حقیقة تنظیم الدولة داعش، بی‌جا.
عوده، عبد القادر. (بی‌تا). التشریع الجنائی الاسلامی، بیروت، دارالکتب العربی.
کاسانی، علاءالدین. (1406ق). بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، چاپ دوّم، بی‌جا، دارالکتب العلمیه.
مجلسی، محمّدباقر. (بی‌تا). بحارالانوار، تهران‏، ناشر، اسلامیّه.
مسعود، جبران. (1385).  الرائد، ترجمة انزابی‌‌نژاد، مشهد، به نشر.
ناجی، ابوبکر. (بی‌تا). ادارةالتوحش...أخطر مرحلة ستمر بها الأمة، بی‌‌جا، مرکز الدراسات و البحوث الاسلامیّه.
نووی، یحی بن شرف. (1412ق). روضة الطالبین و عمدة المفتین، تحقیق: زهیر الشاویش، بیروت، المکتب الاسلامی.
هیکل، محمّدبن خیر. ( 1417ق).  الجهاد و القتال فی السیاسة الشرعیة، چاپ دوّم، بیروت، دار ابن حزم.
 
پ. سایت‌ها
تبیان. (۱۳۹۴). تعارضات اسلام با داعش کجاست؟
 (www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=30751131)
خبر آنلاین. (۱۳۹۴). جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی گروه داعش در عراق و سوریه، کد مطلب: 500309.
خبر آنلاین. (۱۳۹۴). جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی گروه داعش در عراق و سوریه، کد مطلب: 500309.
 
https://www.alarabiya.net/views/%20%D9%802005/05/31/13515.html%C2%A0
http://www.muslm.org/vb/showthread.php369884