نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق جزایی و جرمشناسی دانشکده حقوق و علومسیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

 
بدون شک یکی از جالب‌ترین پدیده‌ها در حقوق بین‌المللی کیفری نوین در دهه آخر قرن گذشته و اوایل قرن بیست و یکم، ظهور نسل سوم محاکم کیفری بین‌المللی موسوم به «محاکم مختلط» است. یکی سازوکارهای موجود در سطح بین‌المللی برای تعقیب و کیفر جنایات، تأسیس محاکم کیفری بین‌المللی مختلط است. به‌علاوه، جامعه جهانی، ضرورت مشارکت نظام قضایی و حقوقی کشور محل ارتکاب را نیز برای کیفر مؤثر این‌گونه جنایات احساس و محاکم مزبور را تأسیس نمود. در سطح بین‌المللی، مراجع کیفری دائمی و موردی، گزینه‌های مناسبی جهت استفاده جامعه جهانی برای مقابله با جنایات بین‌المللی هستند. از اینرو، دیوان کیفری بین‌المللی تنها مرجع قضایی دائمی و صالح به رسیدگی به جنایات بین‌المللی است، اما وجود برخی محدودیت‌ها هم‌چون لزوم ارجاع وضعیت ارتکاب جنایات بین‌المللی به شورای امنیت مانع نیل به مقصود است. با وجود این، محاکم موردی، اعم از بین‌المللی صرف، یا مختلط توأم با مراجع ملی، نیز می‌توانند به منظور تعقیب و رسیدگی به این دسته از جنایات تشکیل شوند، اما این اقدامات مستلزم اتخاذ تصمیم از سوی شورای امنیت مطابق فصل هفتم منشور ملل متحد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Third Generation Procedure of International Criminal Tribunals

نویسندگان [English]

  • shahla moazami 1
  • piman namamian 2

چکیده [English]

 
Abstract
Undoubtedly, the advent of third generation international criminal tribunals called mixed tribunals is one of the most interesting phenomena in modern international criminal law in last decade of past century and early 21th one. Internationally, one of mechanisms existing to prosecute and punish crimes is to establish different international tribunals. In addition, international community recognized the need for judiciary and legal system partnership of states where crimes were being committed in order to punish international crimes effectively therefore, it established mentioned tribunals to this end. Internationally, permanent as well as ad hoc criminal authorities are an appropriate option to be used by international community to combat international crimes. Thus, international criminal court is the only permanent and competent judiciary authority for considering international crimes, but presence of such limitations as necessity of bringing situations of international crime commission before U:N security council prevent this goal achievement. However ad, hoc tribunals, including merely international and/ or mixed ones with national authorities, can be created in order to prosecute and address this category of crimes. But such actions demand making decision by security council under chapter VII of united Nations charter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: international mixed criminal tribunals
  • complementary jurisdiction
  • Rome Statute
  • International Criminal Court
  • domestic tribunals
- آزادبخت، فرید و بلخی، سارا ( 1393 )، بررسی دادگاه ویژه تیمور شرقی در میانه دادگری و دولت سازی: دستاوردها و چالشها، در: محاکم کیفری بینالمللی، زیر نظر مهدی ذاکریان، تهران: انتشارات تیسا، چاپ اول. تشکیل دادگاه ویژه لبنان؛ نگاهی متفاوت در حقوق » ،( - آقایی جنت مکان، حسین ( 1388 . فصلنامه حقوق، دوره 39 ، شماره 2 ،« کیفری بین المللی
- اسدی، لیلا سادات ( 1390 )، دادگاه ویژه سیرالئون؛ تحولی در حمایت از بزه دیده، در : حقوق کیفری بین المللی : فرآیند، نظریه های و چشم اندازها ، زیرنظر نسرین مهرا، تهران :انتشارات میزان، چاپ اول.
- بلخی، سارا و آزادبخت، فرید ( 1393 )، بررسی دادگاه ویژه سیرالئون: مبانی، دستاوردها و
چالشها، در: محاکم کیفری بین المللی، زیر نظر مهدی ذاکریان، تهران : انتشارات تیسا، چاپ اول.
سازوکارهای پیشگیری از شکنجه و مجازات ها ی ا رفتارهای » ،( - بیگزاده، ابراهیم( 1385 مجله تخصصی حقوق و ،« ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرکننده در پرتو پرتکل 18 دسامبر 2002  الهیات، شماره 19
،« دادگاه ویژه لبنان: گامی درراه گسترش مبارزه با بی کیفری » ،( - بیگزاده، ابراهیم( 1388  فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 49
ارزیابی سیاست جنایی تقنینی بینالمللی » ،( - حجتالله سبزوارینژاد و پیمان نمامیان ( 1393 فصلنامه رسالت حقوق کیفری (دانشگاه ،« در تعقیب تروریسم با توسل به صلاحیت جهانی  شماره 2 ،(« س» حضرت معصومه
جنایات ارتکابی در زندان » ،( - خالقی، علی، حبیب زاده، محمدجعفر و صلاحی ( 1391
. مجله حقوقی دادگستری، شماره 80 ،« ابوغریباز منظر عدالتکیفری دادگاه ویژه سیرالئون: فرایند » ،( - رنجبریان، امیرحسین و ملکالکتابخیابانی، مهدیه( 1389
. مجله حقوقی بینالمللی، شماره 43 ،« تشکیل، صلاحیت و مقابله با بی کیفرمانی تأسیس شعب فوق العاده سنگال برای محاکمه » ،( - رمضانی قوام آبادی، محمدحسین ( 1392
پژوهشنامه حقوق ،« حیسن هابره: یک گام به جلو در راستای مبارزه با جنایات بین المللی کیفری، سال چهارم، شماره 2144
فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
سازوکارها و کارکرد عدالت انتقالی : » ،( - ذاکریان، مهدی و عمادی، سید رضی ( 1392
. فصلنامه سازمانهای بین المللی، سال اول، شماره 1 ،« تحولی مهم در حقوق بین الملل
- فضائلی، مصطفی ( 1389 )، دادرسی عادلانه: محاکمات کیفری بین المللی، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چاپ دوم.
- کاظمی دینان، سید مرتضی ( 1393 )، د ادگاه ویژه لبنان؛ دستاوردها و چالشها، در: محاکم کیفری بین المللی، زیر نظر مهدی ذاکریان، تهران: انتشارات تیسا، چاپ اول.
- کوشا، جعفر و نمامیان، پیمان ( 1389 )، جرمانگاری تروریسم و مسئله صلاحیت دیوان
کیفری بین المللی، در: حق بر صلح عادلانه، به اهتمام نادر ساعد، تهران: انتشارات مجمع جهانی صلح اسلامی، چاپ اول.
بازسازی حقوق بینالملل کیفری؛ بررسی ساختار » ،( - مافی، همایون و حمید میری ( 1388قضایی دادگاه اختصاصی سیرالئون به منظور دستیابی به ویژگیهای دادگاههای با سیستم حقوقی اندیشه های حقوق خصوصی، شماره 14 ،« نوین
- مهرگان، امیرحسین ( 1393 )، دادگاه خمرهای سرخ یا شعب ویژه دادگاه کامبو ج برای
رسیدگی به جرائم خمرهای سرخ، در: محاکم کیفری بین المللی ، زیر نظر مهدی ذاکریان، تهران: انتشارات تیسا، چاپ اول.
اصول کلی حقوق؛ عامل » ،( - موسوی، سیدفضلاله و میرمحمدی، معصومه سادات ( 1390 حقوق اسلامی، سال هشتم، شماره 31 ،« پویایی حقوق بینالملل کیفری تحلیل رأی صلاحیتی دیوان دادگستری بینالمللی در قضیه تیمور » ،( - موثقی، حسن ( 1386
. فصلنامه علامه، شماره 15 ،« شرقی پرتغال علیه استرالیا 30 ژوئن 1995
- نژندیمنش، هیبت اله ( 1392 )، ضرورت واکنشهای جهانی شده حقوق بین الملل کیفری به جنایات بینالمللی؛ در: جامعه بینالمللی و حقوق بین الملل در قرن بیست و یکم (مجموعه
، مقالات اهدایی به استاد دکتر محمدرضا ضیایی بیگدلی )؛ به احتمال سیدقاسم زمانی؛ چ 1 تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش.
صلاحیت قضایی دیوان کیفری بینالمللی در رسیدگی به » ،( - نمامیان، پیمان ( 1390
. فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 51 ،« تروریسم تأملی در قطعنامه 1373 شورای امنیت : تغییر » ،( - نمامیان، پیمان و عباسی، صمد ( 1391
فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، ،« ماهیت در تعهدات و الزامات حقوقی مبارزه با تروریسم شماره 9
نسل سوم محاکم کیفری بینالمللی؛ دستاوردها، هنجارها و چالشها 145
- A Schabas, William (2012), Unimaginable Atrocities, OUP.
- Benzing, Markus and Bergsmo, Morten (2013), “Some Tentative Remarks
on the Relationship between Internationalized Criminal Jurisdictions and the
International Criminal Court in Romano”, Nollkaemper and Kleffner (eds).
- Beresford, Stuart and S Muller, A. (2001), “the Special Court for Sierra
Leone: An Initial Commernt”, Leiden Journal of International Law, No.14.
- Bernaz, Nadia and Prouveze, Remi (2010), “International and Domestic
Prosecutions”, in: C.Bassiouni (ed), The pursuit of International Criminal
Justice: A world study on conflicts, victimization and post- conflict justice.
- Burgess P (2004), ‘Justice and Reconciliation in East Timor, The
Relationship between the Commission for Reception, Truth and Reconciliation
and the Courts’, CLF, No. 15.
- Cadman, Toby (2012), “The International Crimes Tribunal Bangladesh: A
Journey In Search of Faimess”, <http://www.international lawbureau.com/
blog/wp-content/uploads/2011/11/ Toby-Cadman- Bangladesh- In- Search- of-
Faimess- copy: pdf> accessed 8 July 2012.
- de Bertodano, Sylvia (2007), “Where There More Acceptable Alternatives
to the Iraqi High Tribunal? JICJ, No. 9.
- Dicker, Richard (2012), “A Flawed Court in Need of Gredibility”, New
York Times, (New York, 1 May).
- Djones, John R.W. (2003), International Criminal Practice, third ed,
Oxford.
- Drew, Catriona (2001), "The East Timor Story: International Law on Trial",
EJIL, Vol. 12 No. 4.
- Eric, Stein (2011), The Poplars of East and Wes", EJIL, Vol. 22, No. 3.
- Hakan Friman, Cryer(2010), Darryl Robinson, Elisabeth Wilmshurt (trans),
An Introductional to International Criminal Law and Procedure Cambridge,2th
edn CUP.
- Halling, Matt (2000), “Push the Envelope- Watch It Bend: Removing the
Policy Requirement and Extending Crimes Against Humanity”, LJIL, No. 23.
- Haveman, Roelof, Kavran, Olga and Nichols, Julian (2003)“trans”,
Supranational Criminal Law: A System Sui Generis Intersentia.
- I. Charney, Jonathan (2001), “International Criminal Law and the Role of
Domestic Courts”, AJIL, No. 91.
- Jain, Neha (2009), Conceptualising Internationalization in Hybrid Criminal
Courts, SingaporeYearbook of International Law.
- Jon Heller, Kevin (2012), “Disarray at ECCC” (opinion Iuris, 1 April 2012)
http://opiniojuris.org/2012/ 04/01/disarray-at-the-eccc/accessed 9 July 2012.
- Kayssi, Issam and Alawar, Weam (2012), “The Special Tribunal for Lebanon:
International justice or international intervention? http://www.aub.edu.lb/sao/
activities /outlook/archive/volume-44/issue-9/campus_news-Pages-4.aspxaccessed 7
July 2012.
- Kermani Mendez, Parinaz (2009), “The New Wave of hybrid tribunals: A
Sophisticate Approach to Enforcing International Humanitarian Law or an
Idealistic Solution with Empty Promises? Crim, L.F. No. 20.
- Lekha Sriram, Chandra (2005), Globallizing Justice for Mass Atrocities: A
146
فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
Revolution in Accountability, Routledge.
- Libya, Stahn (2012), “The International Criminal Court and
Complementarity: A Test for Shared Responsibility”, JICJ, No. 25.
- Maalouf, Lynn (2012), “Empty dock: a sense of failure? (International Justice
Tribune, 5 February 2012) http://www.mw.nl/international-justice/article/emptydock-
a-sense-failure>accessed 8 July 2012.
- M. Chinkin, Christine (1993), "East Timor Moves into the World Court",
EJIL, Vol. 4, No. 1.
- McAuliffe, Padraig (2001), “Hybrid Tribunals at Ten: How International
Criminal Justices Golden Child Became an Orphan”, JILIR, No. 2011.
- Stahn (2012), “Between Faith and Facts: By What Standards Should we
Asses International Criminal Justice? LJIL, No. 25.
- M Othman (2003), ‘East Timor: A Critique of the Model of Accountability
for Serious Human
- M Hirst and H Varney (2005), ‘Justice Abandoned? An Assessment of the
Serious Crimes Process in East Timor’, International Centre for Transitional
Justice (June 2005) 1, 9, <http://es.ictj.org/images/content/1/2/121.pdf>.
- Megret, Frederic (2003), “International Criminal Law: A New Legal
Hybrid? http://papers.ssrn.com/sol3/papers.clim? abstrct_id=r269382 accessed 3
July 2012.
- Neier, Aryeh (2012), “An Arab War-Crimes Court for Syria”, New York
Times (New York, 4 April).
- Nouwen (2006), “Hybrid Courts: The Hybrid Category of a New Type of
International Crims Courts”, Utrecht Law Review, Vol. 2, No. 2.
- P.Romano, Cesare, Nollkaemer, Andre and K.Klefiner, Jann (2004),
“trans”, Internationalzed Criminal Courts, Sierra Leone, East Tomor, Kosovo,
and Cambodia, OUP.
- P.Scharf, Michael (2007), “he Iraqi High Tribunal, A Viable Experiment in
International Justice? JICJ, No. 5.
- Raub, Lidnsey (2009), “Positioning Hybrid Tribunals in International
Criminal Justice”, Journal of International Law and Politics, No. 18.
- Raub, Lindsey (2009), “Positioning Hybrid Tribunals in International
Criminal Justice”, N.Y.U.J.Intl L & Pol, No. 41.
- R.Higonnet, Etelle (2005), Restructuring Hybrid Courts: Local
Empowerment and National Criminal Justice, Reform Ariz.J.Intl & Comp.L,
No. 23.
- Rights and International Humanitarian Law Violations’, Nordic Journal of
International Law, No. 72.
- Schraga, Dafna (2009), Mixed or Intemationalized Courts in Antonio
Gassese (ed), The Oxford Companion to International Criminal Justice, OUP,
- Wierda, Marieke, Nassar, Habib and Maalouf, Lynn (2007), Early
Reflections on Local Perceptions, Legitimacy and Legacy of the Special
Tribunal for Lebanon, JICJ, Vol. 5, No. 5.