نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

     بر اساس یافته­های جرم­شناسی در فرایند فعلیت یافتن قصد مجرمانه، عوامل مختلفی نقش ایفا می­کنند. ویژگی­های خاص زیستی، روانی و اجتماعی بزه­دیدگان به عنوان یکی از این عوامل، همواره در محاسبات مجرمان برای ارتکاب جرم و شکل­گیری وضعیت­های پیش­جنایی اهمیت زیادی دارد. در این راستا برخی افراد نظیر زنان به لحاظ ویژگی­های ذاتی خود اهداف مناسب و مطلوبی برای بزهکاران محسوب شده و بیش از سایرین، مستعد و در معرض بزه­دیدگی می­باشند. ولیکن صرف نظر از اینکه معمولاً زنان به عنوان "بزه­دیدگان مستعد" یا "بزه­دیدگان بالقوه آسیب­پذیر" شناخته می­شوند؛ اگر چگونگی تکوین اوضاعی که منجر به ارتکاب عمل مجرمانه شده است را نیز بررسی نماییم، با بزه­دیده­ای روبرو خواهیم شد که با برخی از اعمال و رفتارهای خود به طور ضمنی در وقوع جرم نقش عمده­ای دارد. این در حالی است که زنان به مثابه نقشی که در تکوین و ارتکاب برخی جرایم نظیر جرایم جنسی دارند، با رعایت برخی مسائل می­توانند در پیشگیری از وقوع بسیاری از این جرایم نیز نقش داشته باشند. نگارندگان در این مقاله در پی آن هستند طی دو بخش مجزا بیان کنند، زنان چگونه با رفتار و اعمال خود، در ارتکاب و پیشگیری از فرایند بزه­دیدگی در جرایم جنسی نقش دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Female Gender Role in Perpetration and Prevention of Sexual Crimes

نویسندگان [English]

  • seyed hossein hosseini 1
  • sadegh safari 2

چکیده [English]

In the light of criminological research findings, various factors play role in the process which criminal intent turns into action. Specific social, mental, and biological characteristics of victims have been always considered significant factors in the eyes of criminals; the way criminals weigh different possibilities of committing crime and pre-criminal states are highly based on such characteristics. In this regard, some individuals like women are considered well huntable by criminals due to their inherent characteristics and are more exposed to the risk of victimization. However, regardless of this fact that women are usually known as “potential victims” and “vulnerable victims”, we face a victim who might implicitly facilitate the commission of crime by her behaviors, in case the circumstance in which crime came into existence is examined. As women can play an important role in committing sexual crimes, they can also play role in prevention of such crimes. The authors tend to express how women can play significant role in perpetration and prevention of sexual crimes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Victimization
  • Victimization of women
  • Sexual crimes
  • Sexual crimes prevention
منابع
الف) فارسی
- ابراهیمی، شهرام.( 1390 ). جرم شناسی پیشگیر . ی جلد اول، تهران: نشر میزان، چاپ اول.
فصلنامه رفاه اجتماعی . سال .« جرم شناسی خشونت علیه زنان » .( - السان، مصطفی ( 1385
. پنجم، شماره 21
ماهنامه .« بزه دیدهشناسی و پیشگیری از بزه دیدگی » .( - الستی، س. و حسنپور، م. ( 1385
. دادرسی. سال دهم،شماره 56
- پرادل، ژان. ( 1390 ). تاریخ اندیشه های کیفر . ی ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی،
تهران: انتشارات سمت، چاپ پنجم.
- پرویزی، رضا. ( 1379 ). پیشگیری وضعی و نقش آن در پیشگیری از قت . ل تهران : معاونت
آموزش ناجا، اداره کل پژوهش و تألیفات.
ترجمه مهدی .« جایگاه پیشگیری نخستین از جرم در انگلستان » .( - پیز، کن ( 1383
. صبوریپور، مجله حقوقی دادگستری. شماره 47
- پیکا،جرج. ( 1390 ). جرمشناس . ی ترجمه علی حسین نجفی ابرند آبادی، تهران: نشر میزان.
رفتار و گفتار تحریکآمیز بزه دیده در قوانین و » .( - جوانجعفری ع. و شاهیده ف. ( 1392
فصلنامه آموزه های حقوق کیفری. دانشگاه علوم اسلامی .« مقررات کیفری و رویۀ قضایی ایران
. رضوی، شماره 5
- حجازی، قدیسه. ( 1341 ). بررسی جرائم زن و مرد در ایرا . ن تهران: شرکت سهامی انتشار،
چاپ اول.
فصلنامه .« بازدارندگی و نقش آن در پیشگیری از جرم » .( - دادبان ح. و آقایی س. ( 1388
. حقوق و علوم سیاسی. دوره 39 ، شماره 3
تحلیل حقوقی جرم مزاحمت نسبت به » .( - دانشور ثانی ر. و انوری کاظمآباد آ. ( 1393
. پژوهشنامه فقه اسلامی و مبانی حقوق. سال 2 شماره 2 .« بانوان در ایران
فقه و .« بزهدیده شناسی زنان و زمینههای مؤثر در کاهش جرایم » .( - داوودی، هما ( 1388
. حقوق خانواده (ندای صادق). سال چهاردهم، شماره 50
- دلشاد تهرانی، مصطفی. ( 1380 ). سیری در تربیت اسلام . ی تهران: موسسه نشر و تحقیقات
ذکر، چاپ چهارم.
- رایجیان اصلی، مهرداد. ( 1381 ). بزهدیده در فرآیند کیفر . ی تهران: نشر خط سوم ، چاپ
166
فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
اول.
- رایجیان اصلی، مهرداد. ( 1390 ). بزهدیدهشناسی (تحولات بزه دیدهشناسی و علوم جنایی.)
جلد اول، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، چاپ اول.
فصلنامه شورای فرهنگی .« تجاوز و بزه دیدگی زنان » .( - رمضان نرگسی، رضا ( 1383
. اجتماعی زنان. سال ششم، شماره 23
- سلیمی، علی و داوری، محمد . ( 1385 ). جامعهشناسی کجروی، مجموعه مطالعات
کجروی و کنترل اجتماعی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دوم.
قربانیشناسی، راهی به سوی افزایش » .( - صادقی فسایی، س. و میرحسینی، ز. ( 1390
فصلنامه پژوهش اجتماعی. ویژه نامه پاییز. .« احساس امنیت اجتماعی
- صدیق سروستانی، رحمت الله. ( 1387 ). آسیب شناسی اجتماعی، جامعه شناسی انحرافا . ت
تهران: انتشارات سمت، چاپ سوم.
فصلنامه کتاب .« بدحجابی در نگرش جامعه شناختی » .( - صفار دستگردی، مهدی ( 1382
. زنان. شماره 22
مجله تحقیقات حقوقی دانشکده .« مبانی پیشگیری از وقوع جرم » .( - صفاری، علی ( 1380
. حقوق دانشگاه شهید بهشتی. شماره 33 و 34
حمایت های بایسته از زنان به عنوان » .( - صفری، ص. و جوادی هدایت آباد، م . ( 1391
. دو فصلنامه مطالعات پلیس زن. سال ششم، شماره 17 .« اقشار بالقوه آسیبپذیرتر
بررسی رابطۀ نوع حجابو میزان امنیتاجتماع ی در بین » .( - فاضلیان، پوراندخت( 1389
پژوهشنامۀ زنان. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال اول، شمارة .« زنان شهر تهران
.دوم-
کرامتی، مهری ( 1382 ). حجاب از دیدگاه شهروندان تهران . ى فصلنامه مطالعات مدیریت
. انتظامى. سال اول، شماره 1
- کی نیا، مهدی. ( 1376 ). روان شناسی جنای . ی جلد دوم، تهران: نشر رشد، چاپ اول.
نشریه .« بزهدیدهشناسی، پیدایش، تحول دیدگاههای نوین » .( - گودرزی، محمدرضا ( 1379
. امنیت. چهارم، شماره 17 و 18
- لپز، ژرار و فیلیزولا، ژینا. ( 1379 ). بزهدیده و بزهدیده شناس . ی ترجمه روالدین کرد علیوند
و احمد احمدی، تهران: نشرمجد، چاپ اول.
- معتمدی مهر، مهدی. ( 1380 ). حمایت از زنان در برابر خشون . ت تهران: نشر زیتون، چاپ
نقش جنسیت مؤنث در ارتکاب و پیشگیری از جرایم جنسی 167
اول.
.« از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی » .( - نجفی ابرندآبادی، علی حسین ( 1382
. مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی. سال سوم، شماره 9 و 10
1386 ). تقریرات درس جرم شناسی، بزه دیده - - نجفی ابرندآبادی، علی حسین. ( 87
شناسی علت شناخت . ی دانشگاه شهید بهشتی، دوره کارشناسی، نیم سال دوم.
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین و بادامچی، حسی ن. ( 1383 ). تاریخ حقوق کیفری
بینالنهری . ن تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.
- ولیدی، محمدصالح. ( 1386 ). حقوق جزای اختصاصی؛ جرائم علیه عف . ت تهران: نشر امیر
کبیر، چاپ سوم،
ترجمه .« روش زندگی و تأثیرگذاری بزه دیده بر وقوع جرم » .( - ویلیامز، کاترین ( 1384
. دکتر علی صفاری، مجله تحقیقات حقوقی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی. شماره 41
ب) لاتین
- Cohen, Lawrence and Felson, Marcus, “Social Change and Crime Rate
Trends: A Routine Activities Approach,” American Sociological Review 44,
1979.
- Fattah, E.A., “understanding criminal victimization”, Mc millan press,
Canada, 1991.
- George,W.H, and Martinez, L.J., Victim Blaming in Rape: Effect of Victims
and Prepetrator Race, Type of Rape, and Participant Racism., Psychology of
Women Quarterly, 26 (2), 2002.
- Gottfredson. M., Victims of crime: the dimensions of risk, Home Office
Research Study. No.81, London: HMSO, 1984.
- Johnes. S., Understanding Violent Crime, open university press, first pub,
UK, 2000.
- Meier, Robert F. and Terance D. Miethe, “Understanding Theories of
Criminal Victimization”, Crime and Justice 17, 1993.