نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه تبریز
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تبریز
3 دانشجوی دکتری رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
عدالت ترمیمی به عنوان رویکردی نوین در عرصة عدالت کیفری، در صدد جبران زیان های حاصل از جرم و ترمیم روابط از هم گسیخته است. آنچه در این میان مهم است، شناخت مبانی نظری این مفهوم است.
در این پژوهش، نظریّة خنثی¬سازی جرم به عنوان یکی از مبانی نظری عدالت ترمیمی مورد بررسی قرار گرفته است تا ارتباط این دو مشخّص شود. مطابق این نظریّه، فرد بزهکار علی¬رغم آگاهی از زشتی و نادرستی عمل خویش، با به کارگیری پنج فن؛ «انکار بزهدیده»، «انکار مسؤولیّت»، «انکار صدمه و زیان»، «وفاداری به تعهّدات بالاتر» و«محکوم کردن محکوم¬کنندگان» اقدام به خنثی ساختن تصویر قبیح جرم کرده و ارتکاب جرم را «موجّه» می¬داند که در نتیجة آن، مسیر وقوع جرم هموارتر می¬شود.برنامه¬های عدالت ترمیمی زمینه¬ای فراهم می¬سازند تا شخص بزهکار در جریان یک فرایند مشارکتی و جامعوی پی به نادرستی کردار خود و فنون توجیه-کنندة آن برده و مسؤولیّت اَعمال خود را بپذیرد.
این پژوهش در صدد است تا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و شیوة کتابخانه¬ای به بررسی این موضوع بپردازد.
کلیدواژه‌ها
- عدالت ترمیمی به عنوان رویکردی نوین در عرصة عدالت کیفری
- در صدد جبران زیان های حاصل از جرم و ترمیم روابط از هم گسیخته است. آنچه در این میان مهم است
- شناخت مبانی نظری این مفهوم است. در این پژوهش
- نظریّة خنثیسازی جرم به عنوان یکی از مبانی نظری عدالت ترمیمی مورد بررسی قرار گرفته است تا ارتباط این دو مشخّص شود. مطابق این نظریّه
- فرد بزهکار علی‌رغم آگاهی از زشتی و نادرستی عمل خویش
- با به کارگیری پنج فن
- «انکار بزهدیده»
- «انکار مسؤولیّت»
- «انکار صدمه و زیان»
- «وفاداری به تعهّدات بالاتر» و«محکوم کردن محکوم‌کنندگان» اقدام به خنثی ساختن تصویر قبیح جرم کرده و ارتکاب جرم را «موجّه» می‌داند که در نتیجة آن
عنوان مقاله [English]
The Theory of Neutralization of Crime and Its Relationship with Restorative Justice”
نویسندگان [English]
- esmaehl rahimi nejad 1
- mehdi aghayari 2
- gholamreza gholipour 3
چکیده [English]
Restorative justice as a new approach in the field of criminal law seeks to compensate damages resulted from crimes and repair interrupted relationships. The important point here, is uderstanding the theoretical bases of this concept.
In the present research, the theory of neutralization of crime was studied as one of the theoretical bases of restorative justice in order to determine the relationship between these two. According to this theory, the offender despite being aware about wrongfulness of his action, tries to neutralize the shameful picture of the crime through five techniques: “denial of the victim”, “denial of responsibility”, “denial of damages”, “loyalty to the upper commitments” and “condemnation of condemners”, and make it seem reasonable to pave the way for committing crime. Restorative justice programs make it possible for delinquent person to understand the wrongfulness of his act and its justifying techniques in a participatory and community-based process and accept the responsibility of his actions.
This research analyses this issue with descriptive and analytical approach and by review article method.
-بریث ویت، جان ( 1385 )، عدالت ترمیمی، ترجمۀ مهرداد رایجیان اصلی، مجلّۀ تحقیقات
.521- حقوقی، شمارة 43 ، صص 570
- رایت، مارتین، مارشال، تونی و مایز، مایکل ( 1384 )، عدالت ترمیمی : ارتقاء بخشیدن
رویکرد - بزهدیده محوری (مجموعه مقالات)،ترجمۀ امیر سماواتی پیروز، چاپ اول، تهران،انتشارات خلیلیان.
- پرادل، ژان ( 1381 )، تاریخ اندیشههای کیفری، ترجمۀ علیحسین نجفی ابرندآبادی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
- رحیمی نژاد، اسمعیل ( 1389 )، دکترین احیای نفس و رابطۀ آن با عدالت ترمیمی، مجلّ ۀ
.127- علمی و پژوهشی نامۀ مفید، حقوق تطبیقی، شمارة 82 ، صص 144
- زهر، هوارد ( 1388 )، کتاب کوچک عدالت ترمیمی، ترجم ۀ حسین غلامی، چاپ دوم،تهران، انتشارات مجد.
- سماواتی پیروز، امیر ( 1385 )، عدالت ترمیمی، تعدیل تدریجی عدالت کیفری یا تغییر آن، چاپ اول، تهران، انتشارات نگاه بینه.
- شیری، عباس( 1385 )، پارادایمهای عدالتکیفری: عدالت سزادهنده و عدالت ترمیمی،
.213- مجلّۀ دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، شمارة 74 ، زمستان، صص 246
- عباسی، مصطفی (الف) ( 1382 )، عدالت ترمیمی دیدگاه نوین عدالت کیفری، مجلّ ۀ
.85- پژوهش حقوق و سیاست، شمارة 9، پاییز و زمستان، صص 128
- عباسی، مصطفی (ب) ( 1382 )، افقهای نوین عدالت ترمیمی در میانجی گری کیفری ،چاپ اول، تهران، انتشارات دانشور.
- غلامی، حسین ( 1389 )، عدالت ترمیمی،در؛ علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)،چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت.
- غلامی، حسین ( 1385 )، عدالت ترمیمی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
- فروزش، روحاله ( 1386 )، جایگاه عدالت ترمیمی در فقه اسلامی و حقوق ایران ، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی.
- کاپتین، هنریکو مالچ نیکل، مارک( 1384 )، جرم، بزه دیدگان و عدالت، مقالاتی در110 فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
مورد اصول و رویه، ترجمۀ امیر سماواتی پیروز، چاپ اول، تهران، انتشارات خلیلیان.
- کریستی، نیل ( 1385 )، اختلافها به مثابۀ دارایی، ترجمۀ حسین غلامی، فصلنامۀ تخصصی
.167- فقه و حقوق، سال دوم، شمارة هشتم، صص 196
،( - مارش، یان، ملویله، گینور، مورگان، کیت، نوریس، گارت و والکینگتن، زئو ( 1389 نظریههای جرم،ترجمۀ حمیدرضا ملک محمدی، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
- مک رای، آلن و زهر، هوارد ( 1386 )، کتاب کوچک نشست های گروهی خانوادگی، ترجمۀ حسین غلامی، چاپ اول، تهران، انتشارات مجد.
- میرمحمدصادقی، حسین ( 1392 )، حقوق کیفری اختصاصی ( 3)، جرایم علیه امنیت و
آسایش عمومی، چاپ بیست و سوم، تهران، نشر میزان.
- موریس، آلیسون و ماکسول، گابریل ( 1382 )، عدالت ترمیمی ؛ الگوی جدید تفکّ ر در
امور کیفری، ترجمۀ حسین غلامی، مجلّۀ پژوهش حقوق و سیاست، شمار ة 9، تابستان ، صص
1383 )، تقریرات درس جامعه شناسی جنایی - - نجفی ابرندآبادی، علی حسین ( 1384جامعه شناسی جرم)، تهیه شده توسط مهدی صبوریپور، بازبینی و ویرایش شده توسط مجید
. صادق نژاد نائینی و حامد صفایی آتشگاه در سال 1391
- نجفی ابرندآبادی، علیحسین ( 1382 )، از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی، مجلّۀ تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال دوم، شماره های 9و 10 ، پاییز و زمستان ،
.3- صص 38
- نجفی ابرندآبادی، علیحسین ( 1387 )،جزوة مختصر جرم شناسی (خلاص ۀ مباحث جرم شناسی)، گردآوری شده توسط مجتبی جعفری.
- وایت، راب و هینز، فیونا ( 1390 )، جرم و جرم شناسی ؛ متن درسی نظریه های جرم و کجروی، ترجمۀ علی سلیمی، چاپ چهارم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ولد، جرج، توماس، برنارد و اسنیپس، جفری ( 1388 )، جرمشناسی نظری(گذری بر نظریه - های جرمشناسی)، ترجمۀ علی شجاعی، چاپ دوم، تهران، انتشارات سمویلیامز، فرانک پی و -
- مک شین، ماری لین دی ( 1383 )، نظریههای جرم شناسی، ترجمۀ حمیدرضا ملک محدی،چاپ اول، تهران، نشر میزان.
نظریۀ خنثیسازی جرم و ارتباط آن با عدالت ترمیمی 111
- Barton, Charles (2000), Theories of Restorative Justice, Australian Journal of Professional and Applied Ethice, Vol. 2, No. 1, July, pp. 41 – 53.
- Bazemore GordonandUmbreit, Mark (2001),Comparison of Four Restorative Conferencing Models,Justice, Bulletin of Office of Jovenile Justice and Delinquency Prevention, February, pp. 1-20.
- Braithwaite, John and Mugford, Stephen (2001),” Conditions of Successful Reintegration Ceremonies, Dealing with Juvenile Offender”, The Search School of Social Sciences, the Australian National University, In: Roche, Declan, Restorative Justice,London School of Economic and Political, pp. 139-171.
- Braithwaite, John (1989), Crime, Shame and Reintegration, Cambridge University Press.
- Carolyn, Hoyle (2010), Restorative Justice, Vol. 1, 2, 3, 4, London and NewYork, Routlege.
- Coleman, Jame William (1987), Toward an Integrated Theory of Whitecollar Crime, American Journal of Sociology, Vol. 93, No. 2 , pp. 406-439
- Copes, Heith and Topalli Volkan (1997), Criminological Theory, MC Graw-Hill, 1221 Avenue of the Americans,New York.
- Copes, Heith and Vieraitis, Lynne and Jochum, Jennifer (1996), Bridging
the Gap between Reseach and Practice: How Neutralization Theory Can Inform Reid Interrogation of Identity Thieves, Journal of Criminal Justice Education, Vol. 18, No. 3, November, pp. 444-460.
- Dabney, Dean.AM (1995), Neutralization and Deviance in the
Workplace:Ttheft of Supplies and Medicines by Hospital Nurses, Deviant Behavior,Vol. 16, Issue. 4,pp. 313-331.
- Greenberg, Jerald (1990), Employee Theft as a Reaction to Underpayment Inequity: The Hidden Cost of Pay Cuts, Journal of Applied Psychology, Vol. 75, No. 5, pp. 561-568.
- Hadley, Michaeile (1998), The SpritualRoots of Restorative Justice, editor Albany, Ny, State University of New York Press.
- Hirschi, Travis (1969), Cause of Delinquency, by the regents of the university of California press.
- http//www.criminology.FSU.edu/crimetheory/Matza.htm
- Matza, David (1961), Delinquency and Drift, John Wiley, New York.
- Newburn, Tim (2007), Criminology,U.S.A, Willian Publishing.
- Pavlich, George (2010), Ethics Restorative Justice, Universal Principles and, in: Carolyn, Hoyle, Restorative Justice, London and New York, Routlege.
- Shih-ya Kuo and Longmire, Dennis and Guvelier, Steven. J (2010), An Empirical Assessment of the Process of Restorative Justic, Journal of Criminal Justice, Department of Criminal Justice, West Virginia State University, United States, No. 38, pp.318-328.
- Strang, Heather and Sherman, Lawrence.W (2003), Repairing the Harm:Victims and Restorative Justice, Utah Law Review, No. 1, pp. 15-42.
- Sykes Gresham and Matza, David (1957), “ Thechniques of Neutralization: a Theory of Delinquency ”,American Sociological Review, Vol. 22, No. 6,pp. 664-670. 112
فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
- Sylvester, Douglas J. (1996), Myth in Restorative Justice History,Utah Law Review, pp. 471-499.
- Volkan, Toplli (2006)”The Seductive Nature of Autotelic Crime:
Understanding Hardcore Street Offending, How Neutralization Theory Serves as a Boundary Condition for Georgia State University” Sociological Inquiry, Vol. 76, Issue. 4, November, pp.475-501.
- Weitekamp, E (1991), the History of Restorative Justice, Criminal Justice Press.
- Wright, Martin (2002), An International Approach: What Is Restorative Justice?, Paper to Seminar in Honour of Gunnal Marne, Mediation and Restorative Justice, stockholme, 18 April, pp. 1-20.
- Wright, Martin (2002)” the Paradigm of Restorative Justice” Research and Practice, Summer, pp. 1-8.
- Zehr, Howard (1990), Changing Lenses, aNew Focus for Crime and Justice, Pennsylvania, Waterloo, Herald Press.
)