نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

طی سال‌‌های اخیر استفاده از فناوری دروغ‌‌سنجی مورد توجّه برخی نظام‌‌های حقوقی در جهان قرار گرفته است. هر چند عدّه‌‌ای با این استدلال که بکارگیری این فناوری با حقّ سکوت متّهم در تعارض است و کرامت انسانی را مخدوش نموده و حریم خصوصی افراد را زایل می‌‌کند آن را نپذیرفته‌‌اند، علیرغم ایرادات و چالش‌‌های موجود در این زمینه، می‌‌توان پلی‌‌گرافی را به عنوان یک دلیل علمی به منظور اثبات مجرمیّت یا برائت متّهم مورد عنایت قرار داد و با اصلاح قانون آن را در شمار دیگر ادلّة قانونی اثبات دعوای کیفری قلمداد کرد. همچنین، در صورت پیروی از نظام دلایل معنوی، از آنجا که مقام قضایی در تحصیل دلیل کیفری فعّال عمل می‌‌کند و هر آنچه او را به قطع و یقین برساند ولو مخالف با دلایل قانونی باشد، مبنای تصمیم‌‌گیری او واقع می‌‌شود، یافته‌‌های حاصل از پلی‌‌گرافی می‌‌تواند به عنوان قرینه یا مستند بیّن در حصول علم برای قاضی عمل کنند و به این نحو با ارزیابی سایر دلایل صحّت و سقم آنها را معیّن نموده تا با مکانیزه کردن آنها مقام قضایی را در اتّخاذ تصمیمی صحیح یاری نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Place of Polygraph in Iran’s Criminal Evidence System

نویسندگان [English]

  • Mirreza Salimi 1
  • rajab Goldoust jouibari 2

1 PhD Student in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In recent years, utilizing polygraph technology has drawn the attention of some legal systems in the world. However, some individuals have refused to accept it by arguing that using this technology is in conflict with the defendant's right to remain silent, which violates human dignity and interferes with people's privacy. Despite the proposed disadvantages and the existing challenges in this area, polygraphs can be regarded as scientific evidence to prove the culpability or innocence of the defendant, and by amending the law, it can be considered as another legal evidence to prove a criminal case. In addition, by taking into account the system of spiritual reasons, the legal authorities operate actively in obtaining legal evidence and use whatever reason that makes them certain about a case (even if they contradict legal evidence) and bases their decision-making process on such evidence. Polygraph results can serve as supporting evidence or substantial evidence to offer a judge the necessary information to issue the right verdict, and thus, by evaluating other proofs, it can determine their precision and validity to systematize them to help the judicial authorities with making the right decision.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Polygraph
  • Scientific Evidence
  • Judge’s Knowledge
  • Conscience satisfaction of a Judge
الف. فارسی
ابوطالبی-وحید، تجزیه و تحلیل مؤلفه های شناختی سیگنال الکتریکی مغز و کاربرد آن در دروغ سنجی، پایان نامه دکتری، دانشکده مهندسی پزشکی امیرکبیر، 1385
افشار-لیلا و نعمتی-علی، حریم خصوصی در پژوهش های معطوف به انسان بر مبنای آموزه های اسلامی، مجله راهبرد فرهنگ، شماره هشتم و نهم، زمستان 88 و بهار 89
الصجیری، کاظم، جریمه التعذیب فی قانون العقوبات، بیروت: منشورات زین الحقوقیه،2015
التاویلا-انریکو، روانشناسی قضایی، ترجمه مهدی کی نیا، جلد اول و دوم، انتشارات مجد ،1389
آشوری ، محمد،آیین دادرسی کیفری، جلد اول، ، تهران ،انتشارات سمت،1391
آقا بابایی-حسین و احمدی ناطور-زهرا ، فناوری دروغ سنجی، تهدیدی برعلیه حریم خصوصی ، پژوهش نامه حقوق کیفری، سال سوم، شماره 2، پاییز و زمستان 1391
پورز ند مقدم-پژمان، مطالعه تئوری تحصیل دلیل در دادرسی کیفری، پایان نامه ارشد، قم، دانشگاه تهران،1379
تدین-عباس،تحصیل دلیل در آیین دادرسی کیفری، تهران: نشر میزان، 1388.
جی.آر.اسپنسر ، آیـین دادرسـی کیفـری در انگلسـتان. ترجمـه محمدرضـا گودرزی و لیلا مقدادی، چاپ اول، تهران: انتشارات جنگل،1384
حبیب زاده-محمد جعفر، جزوه درسی حقوق کیفری در اسناد بین المللـی حقـوق بشـری، دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، رشته حقوق جزا و جرمشناسی، 1388.
حبیب زاده-محمد جعفر و صادقی-ولی الله، شناسایی و مدیریت حق سکوت متهم، مجله حقوقی دادگستری، سال هشتادم، شماره 95، پاییز 1395
حیدری الهام و فتحی محمد جواد،  گستره اصل آزادی تحصیل دلیل در دادرسی کیفری ایران و انگلستان، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شـیراز، دوره ششم، شماره دوم، تابستان 1393
خالقی-علی، آیین دادرسی کیفری، جلد دوم،چاپ سی و یکم، مؤسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش،1395
رجبی تاج امیر-ابراهیم، چالش ها و ساز و کارهای عملی رعایت حق سکوت در فرآیند بازجویی ضابطان دادگستری،مجله پژوهش های دانش انتظامی، شماره 78،1397
رستمی تبریزی، لمیاء، روانشناسی جنایی، تهران: انتشارات  مجد، 1388
شاملو-باقر، اصل برائت کیفری در نظام‌های نوین دادرسی، (مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر محمد آشوری)، چاپ اول، انتشار ات سمت، ،1381
صانعی –پرویز، دستگاه های دروغ سنج، مجله حقوق امروز شماره 14، اسفند1343
طاهری بجد-محمد علی، تعیین رژیم دلایل کیفری در نظام قضایی ایران، علوم جنایی(مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر آشوری)، تهران: انتشارات سمت، 1383
طهماسبی-جواد، ادله اثبات در آیین دادرسی کیفری، جلد سوم، چاپ اول، نشر میزان، 1396
طهماسبی –جواد، آیین دادرسی کیفری ،جلدسوم، تهران:  انتشارات میزان، 1394
عبدالعال سلطان، الحق فی الصمت اثناء التحقیقات الجنائیه، القاهره: دار النهضه العربیه،2009
عبدالمجید عبدالهادی السعدون، استجواب المتهم، دراسه مقارنه، رساله  دکتوراه مقدمه الی کلیه القانون بجامعه بغداد،1992
قربانی-علی،  بررسی رویه قضایی دادگاه اروپایی حقوق بشر در زمینه حـق آزادی و امنیت و حق بر دادرسی منصفانه". رساله دکتری دانشگاه تهران،1384
گلدوزیان-ایرج، گفتارهایی در حقوق کیفری، چاپ اول، نشر دادگستر، ،1375
موحدی- جعفر، معکوس کردن بار اثبات دلیل در آیین دادرسی کیفری، تهران : انتشارات مجد،1393
نجفی ابرند آبادی-علی حسین، درآمدی بر پژوهش در نظام عدالت کیفری: فرصتها و چالشها، ماهنامه قضاوت مرداد و شهریور 91 شماره 77
 
نمک دوست-حسن، اخلاق حرفه ای، حریم خصوصی و حق دسترسی به اطلاعات، مجله رسانه، شماره 66، 1385
یونسی هروی-محمد امین؛  آذرنوش-مهدی و صرافان-رسول، تشخیص دروغ با به کار گیری  سیگنال حجم خون شریانی  در پلی گرافی و با استفاده از تفکیک کننده خطی در نرم افزار متلب ، نشریه پزشکی قانونی، شماره 2، تابستان 1394
یونسی هروی-محمد امین و صرافان-رسول، کمی‌سازی سطح استرس به منظور تشخیص جرم با استفاده از سیگنال‌های حجم خون و مقاومت الکتریکی پوست، مجله طب نظامی، سال پانزدهم، شماره 3، پاییز1392
الف. انگلیسی
Alder, K, A social history of untruth: Lie detection and trust in twentieth-century America. Representation,80(1), doi:10.1525/rep2002
 David Archard, privacy, The public interest And The prurient public, Media Ethics, 1998
Daniel, solve, Understanding privacy, Harvard university press, London, England,2008   
Garner, Bryan A. editor: Black Law Dictionary; Eighth Edition, Thomson West,
USA, 2004
Dr. Ganapati M. Tarase*, Dr. Prakash D. Haveripeth & Dr. M. S. Ramadurg Scientific And Legal Procedure of polygraph Testprganapatim. Tarase, Criminalogy and Forensic science,2013, p14
Gershon Ben-shakhar, Maya Bar-Hillel and Mordechai kremnitze, Trial by polygraph: Reconsidering the use of Guilty knowledge Technique in court, Law and human behavior, vol 26, No 5,2002
Grubin, D & Madsen, L, Lie detection and the polygraph: Ahistorical review, journal of forensic psychiatry& psychology, 2005
John E.Rei, d The Lie Detector in court Depaul Law Review, Volume4, Issue1, 1954, p37
John Synnott, David Dietzel and Maria Ioannou A review of the polygraph: history, methodology and current status, John Synnott, Crime Psychology Review, Vol. 1 No 1 ,2015
Larson, J.A. Heancey, G.W.Keeler,L, Lying and its detection:Astudy of deception and deception tests,University of Chicago Press,1932
Olsen D.E, Harris, j .c, Capps, M.H, Ansley, N, Johnson, G. j, Computerized polygraph scorning system, 1995
paubert. Pauclc Giannelli, Polygraph evidence, vol 49, Issue4, 1998, p903
polygraph Test and its Legal Implication in Indian criminal justice system, chapterVI 
1997
wolpe,p, Foster,K,Lang leben,D ,Emerging Neurotechnologies for Lie-Detection Promises and Perils, The American Journal of Bioethics,2005
Police rely on polygraph test in unsolved murder cases atwww. Legislative.com (visited on date4/12/1014
An demy of polygraph (Lie Detector) Examiners available at.www.Jtore.org/stable/1139596,2014