نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیارفقه وحقوق جزادانشگاه گیلان، رشت، ایران (نویسنده مسئول):
2 دانش آموخته کارشناسی ارشدحقوق جزا وجرمشناسی دانشگاه گیلان، رشت،ایران.
چکیده
جنایت بر نفس به عنوان یکی از جرایم مهم در همه نظام های حقوقی، در حقوق کیفری ایران نیز با پاسخ کیفری شدید مواجه است. در قانون مجازات اسلامی ایران، با توجه به آموزه های اسلامی، پیش بینی حق قصاص برای بزه دیده یا اولیای دم وی، که مستلزم تقاضای ایشان و واجد جنبه خصوصی است، به عنوان تنها پاسخ به این جرم تعیین گردیده بود. با توجه به وجود موارد عدم تقاضا یا عدم امکان اجرای قصاص، قانونگذار در جهت پاسخگویی به مطالبه افکار عمومی و انتظار مجازات مرتکبان، از باب بر هم زدن نظم و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران، مجازات تعزیری به عنوان جنبه عمومی مقرر نمود. تعیین این مجازات به صورت تدریجی و تکمیلی در قوانین مختلف صورت گرفته است. با وجود تلاش قانونگذار به توسعه جنبه عمومی در همه جنایات، چالشهای حقوقی و قضایی مهمی در این موضوع وجود دارد که نیازمند انسجام در سیاست کیفری و بازنگری مقررات در این زمینه است. در این مقاله علاوه بر بررسی تحولات قانونی، چالشهای حقوقی و قضایی بررسی و پیشنهاد بازنگری در سیاست کیفری و اصلاح مقررات ارایه شده است.
تازه های تحقیق
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The General Aspects of Killing in Iran's Criminal Law: From Legal Changes to Legal-Judicial Challenges
نویسندگان [English]
- hossein aghababaei 1
- Ali Nazari 2
1 Associate Professor of Jurisprudence and Law, Guilan University, Rasht, Iran (Corresponding Author):
2 Graduated from the University of Guilan, Rasht, Iran with a Master's degree in Criminal Law and Criminology.
چکیده [English]
Murder, as one of the major crimes in all legal systems, also faces severe criminal penalties in Iranian criminal law. According to the Islamic Penal Code of Iran, according to Islamic teachings, the provision of retribution for a victim or his progeny, which requires their request and has a private aspect, was designated as the only response to the crime. Given the lack of demand or impossibility of retribution, the legislator responds to public opinion and expects the perpetrator to be punished for disrupting public order and security or for fear of embarrassing the perpetrator or others, as a general punishment. The punishment is gradual and supplemental in various laws. Despite the legislator's efforts to develop the public aspect of all murder cases, there are significant legal and judicial challenges in this area that require coherence in criminal policy and review of regulations. In addition to reviewing legal developments, this article discusses the legal and judicial challenges and proposes a review of criminal policy and regulatory reform.
کلیدواژه‌ها [English]
- Murder' Jenayat
- general Aspects
- private aspect
- آشوری، محمّد. (۱۳۷۴). «نقش زیان‌‌دیده از جرم و تحوّل آن در دعاوی کیفری»، مجلّة دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شمارة 34.
- آشوری، محمّد. (1381). آیین دادرسی کیفری، چاپ دهم، نشر سمت.
- آقابابایی، حسین. (1379). «قتل نفس به اعتقاد مهدورالدم بودن مقتول»، فقه اهل بیت، شمارة 22.
- آقابابایی، حسین. (1390). «نسبی‌‌گرایی حقوق بشر و افراط‌‌گرایی مذهبی»، پژوهش‌‌های روابط بین‌‌الملل، شمارة اوّل.
- آقابابایی، حسین. (1397)، حریم خصوصی در حقوق کیفری اسلام، چاپ دوّم، تهران، نشر سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- آقایی‌‌نیا، حسین. (1385)، جرایم علیه اشخاص، چاپ دوّم، تهران، نشر میزان.
- آنسل، مارک. (1391). دفاع اجتماعی نوین، ترجمة محمّد آشوری و علی‌‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ چهارم، تهران، کتابخانة گنج دانش.
- اخوت، محمّدعلی. (۱۳۷۶). «نگرشی بر جنبة عمومی بزه‌‌های قتل عمد و ضرب و جرح عمدی»، مجلّة حقوقی دادگستری، شمارة 19 و 20.
- اردبیلی، محمّدعلی. (1392). حقوق جزای عمومی، چاپ سی‌‌ویکم، تهران، نشر میزان.
- پاد، ابراهیم. (1388) حقوق کیفری اختصاصی، چاپ اوّل، تهران، نشر رهام.
- پوربافرانی، حسن. (1388). جرایم علیه اشخاص، چاپ اوّل، تهران، نشر جنگل.
- توجّهی، عبدالعلی و قربانی قلجلو، مهدی. (1388). «ممنوعیّت محاکمه و مجازات مجدّد در حقوق کیفری ایران و تعارض‌‌های آن با اسناد بین‌‌المللی»، پژوهشنامة حقوق اسلامی، دورة دهم، شمارة 29.
- جوانمرد، بهروز. (1391) فرایند دادرسی کیفری، چاپ اوّل، تهران، انتشارات جاودانه جنگل.
- رحمدل، منصور. (۱۳۸۵). «جنبة عمومی قتل عمد»، مجلّة حقوقی دادگستری، شمارة 54.
- زراعت، عباس. (1392). حقوق جزای اختصاصی 1، چاپ سوّم، تهران، انتشارات فکرسازان.
- فخلعی، محمّدتقی و بابایی، جابر. (1385). «تأمّلی فقهی پیرامون مادّة 268 ق.م.ا»، مجلّة مطالعات اسلامی، شمارة 75.
- مرادی حسن‌‌آباد، محسن و محمودی جانکی، فیروز. (۱۳۹۱). «بررسی تأثیر افکار عمومی بر ابقای مجازات اعدام در غرب»، پژوهشنامة حقوق کیفری، دوره ۳ شماره ۲.
- مرادی، حسن. (۱۳۹۵). «تحلیل فقهی-حقوقی عفو جانی توسّط مجنی‌‌علیه قبل از مرگ»، پژوهش حقوق کیفری، شمارة 16.
- مظفری، احمد. (۱۳۸۷). «تحلیلی بر اعمال مادّة 612 قانون مجازات اسلامی»، مجلّة قضاوت، شمارة 55.
- میرمحمّدصادقی، حسین. (1392)، جرایم علیه اشخاص، چاپ یازدهم، تهران، نشر میزان.
ب. عربی
- خمینی، سیّدروح‌‌الله. (1367). تحریرالوسیله، چاپ دوّم، تهران، دارالعلم.
- شهید ثانی، زین الدین بن علی. (1413). مسالک الافهام، دورة 15 جلدی، بیروت، مؤسّسة المعارف الاسلامیه.
- عاملی، محمّدحسن. (۱۴۰۹). وسایل الشیعه، دورة 30 جلدی، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة آل البیت.
- مفید، محمّدبن‌‌محمّد (شیخ مفید). (1413). المقنعه، چاپ اوّل، قم، کنگرة جهانی هزارة شیخ مفید.
- نجفی، محمّدحسن. (1404). جواهر الکلام، دورة 43 جلدی، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
)