نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم انتظامی امین

2 کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

3 دانشجوی دکتری رشته حقوق جزا و جرم شناسی پردیس دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

وقوع رفتارهای مغایر با عفت و اخلاق عمومی در هر اجتماع امری مسلم و انکار ناپذیر است. آنچه
 در این میان مهم می نماید، نوع واکنش اتخاذ شده از سوی حکومت در قبال رفتارهای نامبرده است. راهبرد انتخاب شده از سوی برخی جوامع از جرم انگاری آنها در چهار چوب حقوق کیفری حکایت دارد.اینکه چه رفتاری را باید ممنوع  اعلام کرد و کدام یک را می توان از دایره اعمال قانونی خارج نمود،سوالاتی است
که باید در حوزه های فلسفه حقوق و فلسفه اخلاق برای آنها پاسخی یافت.هر نظام حقوقی در نسبت با مبانی اندیشه و عقاید خود دست به تعیین محدوده  جرایم و مجازاتها می زند. نظام حقوق غرب متاثر
 از اندیشه های لیبرالیستی گرایش حداقلی حمایت از اخلاقیات را انتخاب کرده است.بر خلاف آن نظام حقوق کیفری جمهوری اسلامی ایران بنا دارد تا از اخلاق حمایت بیشتری داشته باشد؛ بررسی منابع روایی و فتاوی معتبر فقهای بزرگ امامیه با تکیه بر قائده مشهور« التعزیر لکل فعل محرم» و مشروح مذاکرات صورت گرفته در مجلس قانونگذاری بر این امر صحّه می گذارد. جرم زدائی و «کاهش تورم کیفری» مسئله روز دستگاه‌های قضایی و انتظامی است و نه تنها در جامعه ما بلکه موضوع بحث جامعه جهانی است. متاسفانه در ایران به این دو مقوله که در « جرم شناسی» و « جامعه شناسی حقوقی» مطرح می شوند، کمتر پرداخته شده است. در این تحقیق در نهایت به بررسی تأثیر اخلاق در جرم انگاری و جرم زدائی در حوزه حدود، قصاص، دیات، تعزیرات در قانون مجازات اسلامی خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Influence of Morality on Criminalization and Decriminalization in the Legal System of Iran

نویسندگان [English]

  • Akbar Vorurai 1
  • Reza saadati 2
  • hamid hashemi 3

چکیده [English]

 
In consistent behaviors against the public morality and chastity is undeniable in society (community) .But what seems o to be important, is the government s response against the behaviors. What behavior should be banned and which can be out the legal, are questions that should be answered in the areas of law and moral philosophy. The legal system in west, is influenced by the ideas of liberal and less in clined to support moral behavior. On the contrary, criminal justice system in Iran plans more supportive of moral behaviors. Decriminalization and criminal inflation are the issues of judiciary and law enforcement agencies. Unfortunately, these two categories are discussed in criminology and sociology has been less expressed in Iran’s legal system. At last this study, examines the impact at moral in criminalization and Decriminalization in four areas in Islamic penal code.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Decriminalization
  • Criminalization
  • Morality
 
- آرتولداف اتکینسون، ( 1370 ). درآمدی بر فلسفه اخلاق، ترجمه سهراب علو ی نی ا، مرکز ترجمه ونشر کتاب، تهران.
- آقا بابایی، حسین، ( 1384 ). گفتمان فقهی و جرم انگاری در حوزه جرایم علیه امنی ت
. ملت و دولت، مجله فقه و حقوق، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سال دوم، شماره 5
1384 ). جزوه درس حقوق جزای عموم ی 3، دانشگاه امام - - آقایی نیا، حسین، ( 1383 صادق (ع).
- اردبیلی، محمدعلی، ( 1382 ). حقوق جزای عمومی، نشر میزان، تهران.
- امام خمینی، ( 1387 ). تحریر الوس یله (رساله نو ین، به کوشش عبدالکر یم سروش
شیرازی)، موسسه حفظ و نشر آثار، تهران.
- حاجی ده آبادی، احمد، ( 1389 ). قواعد فقه جزایی(حدود و تعزیرات، قصاص و
دیات)، چاپ دوم، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم.
- درخشان، حمید، ( 1386 ). انگاره های اقتصادی در قوانین، مجموعه مقالات کنفرانس
مدیریت یارانه ها، دانشگاه امام صادق(ع).
- دهخدا، علی اکبر، ( 1377 ). لغت نامه، جلد اول، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
- راغب اصفهانی ، ابوالقاسم الحسین بن محمد، ( 1386 ). المفردات فی غریب القرآن ،
انتشارات آستان قدس رضوی.
- صادقی، محمدهادی، ( 1386 ). جرایم علیه اشخاص، نشر میزان، تهران.
- صادقی، محمدهادی ( 1382 ). جرایم علیه اشخاص، چاپ ششم، نشر میزان، تهران.
- طوسی، جعفر محمد بن حسن، ( 1398 ه.ق). کتاب الخلاف، دارالکتب الاسلامیه ، بیروت.
- عثمان، عبدالکریم، ( 1361 ). روانشناسی از دیدگاه غزالی و دانشمندان اسلامی،
ترجمه سید محمدباقر حجتی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران.
- علیزاده اشکلک، حبیب، ( 1385 ). جزوه ی درس آئین دادرسی کیفری 2، دانشگاه امام صادق(ع).
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com
.( - قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392
1387 ). جزوه ی درس جامعه شناسی حقوقی، دانشگاه تهران. - - فیاض، ابراهیم، ( 1386
- فاضل مقداد، ( 1383 ). کنز العرفان، ترجمه و شرح محمدصالح ابوتراب ی، انتشارات حوزه علمیه قم.
- فروغی، محمد علی، ( 1375 ). سیر حکمت در اروپا، نشر البرز، تهران.
- کاتوزیان، ناصر، ( 1377 ). فلسفه حقوق، جلد اول، شرکت سهامی انتشار، تهران.
- گروهی از نویسندگان، ( 1384 ). گزارش جرم زدایی اروپا ، ترجمه مرکز مطالعات
توسعه قضایی، انتشارات سلسبیل، تهران.
- گلدوزیان، ایرج، ( 1386 ). محشّای قانون مجازات اسلامی، انتشارات مجد، تهران.
- حسینی، سیدمحمد، ( 1390 ). مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد
آشوری، مقاله رابطه مفهوم شرعی گناه و مفهوم حقوقی جرم و نسبت تحریم و تجریم، تهران.
- مصباح یزدی، محمدتقی، ( 1388 ). فلسفه اخلاق، موسسه آموزش ی و پژوهش ی امام خمینی، تهران.
- مطهری، مرتضی، ( 1380 ). آشنایی با علوم اسلامی، انتشارات همشهری، تهران.
- محمودی، جواد، ( 1385 ). قضازدایی و جرم زدا یی از منظر قانون اساس ی و حقوق
. اداری، مجله تخصصی الهیات و حقوق دانشگاه رضوی، سال ششم، شماره 19
- مهرا، نسرین، ( 1377 ). درآمدی بر جرم زدایی، کیفرزدایی، مجله تحقیقات حقوق ی
.21 - دانشکده حقوق، تهران، شماره 22
- مهر پور، حسین، ( 1368 ). سرگذشت تعزیرات، نگرشی بر سیر قانون گذاری
. تعزیرات در جمهوری اسلامی ایران، مجله کانون وکلا، شماره 148
- نوربها، رضا، ( 1382 ). زمینه حقوق جزای عمومی، نشر داد آفرین.
- وایت، راب و هینس، فیونا، ( 1381 ). درآمدی بر جرم و جرم شناس ی، ترجمه می ر
روح ا... صدیق بطحایی اصل، انتشارات دادگستر، تهران.
- ویلیامز جیمز دورانت، ( 1376 ). تار یخ تمدن ، جلد اول، ترجمه احمد آرام، عل ی
پاشایی و امیرحسین آریان پور، شرکت انتشارات علمی فرهنگی، تهران.