نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شیراز

2 ** دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه شیراز

3 مربی حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده

تحول در ماهیت و شکل جرائم در قرن حاضر ناشی از فرایند جهانی شدن بوده و
جرائم نیز به فراخور تغییرات حادث شده، دارای ابعاد فراملی و بین المللی شده اند . از
مهمترین این جرائم تروریسم است که معمولاً وقوع آن همراه با سازمانیافتگی و استفاده
از فنّاوریهای نوین میباشد و این وی ژگی ها به صعوبت امر مبارزه و پیشگیری از آن
افزوده است. تروریسم هستهای از خطرناکترین انواع تروریسم است که به خصوص در
اواخر قرن بیستم با فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی و احتمال سرقت یا مفقودیت مواد
هستهای و به دلیل وسیع بودن تهدیدات مادی و معنوی ناشی از آن، موردتوجه حقوقدانان
و مجامع بینالمللی واقعشده است، لذا اتخاذ تدابیر مؤثر بهخصوص در مرحله پیشگیری،
امری اجتنابناپذیر بوده و لازم است نهادهای ملی و بینالمللی اقدامات پیشگیرانه خود را
با تمام امکانات، مدیریت کنند. هدف اصلی این تحقیق تبیین اقدامات وضعی پیشگیرانه با
نگاهی به اسناد بینالمللی بهعنوان ابزاری مؤثر در پیشگیری است. بر این اساس پیشگیری
وضعی و فنمابانه، یکی از اقدامات مؤثر در امر کاهش و کنترل تروریسم هسته ای بوده
که بر کاهشفرصتو موقعیت ارتکاب جرم و حمایت از آماج آن تأکید می ورزد و
اجرای تدابیر آن نیازمند تعامل و نظارت همه نهادها در ابعاد ملی و فراملی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Situational Prevention of Nuclear Terrorism; with an Emphasis on the International Regulatory Measures

نویسندگان [English]

  • Fazlollah Forughi 1
  • Keyvan Ghani 2
  • Mohammad Mirzai 3

چکیده [English]

Changes in the nature and form of crime in this century have been caused
by the globalization and crimes, as consequence, gained the transnational
and international dimensions. The most important of these crimes is
terrorism which is often committed in an organized way and criminals take
also advantages of modern technology; this made fighting against such
crime much more complex. The nuclear terrorism is the most dangerous
forms of terrorism, given the extent of the adverse effects on physical and
spiritual, especially in the late twentieth century in the wake of the collapse
of the Soviet Union. Given crime has called more attention due to the
possibility of stealing nuclear materials. That being so, measures to prevent
such crime shall be taken by national and international authority. The main
purpose of this research is to explain the preventive measures with regard to
international instruments to guide preventive strategies. Accordingly, the
findings suggest that situational prevention and CRM technology, could be
considered a one of the effective measures on the reduction and control of
nuclear terrorism which reduces the opportunity of the perpetration of
aforementioned crime. The implementation of such measures requires the
interaction and supervision of all entities nationally and internationally.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nuclear terrorism
  • situational prevention
  • Technical prevention
  • Supervision
راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با » ،( -افتخاری، اصغر، شبستانی، عل ی ( 1390
5-35 : فصلنامه آفاق امنیت، سال چهارم، 12 ،« تروریسم
_ استوبیر، کارلتون، بایر، الک، پلزر، نوربرت، تونهورز، ولفرام ( 1388 )، حقوق هسته ای، ترجمه اصلی عباسی، انتشارات مجد.
بدیع بودن معاهده منع گسترشسلاحهای هسته ای در قلمرو » ،( - بیگزاده، ابراهیم ( 1374
.249- مجله تحقیقات حقوقی، 17:292 ،« حقوق بینالملل
فصلنامه ،« تروریسم نوین و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران » ،( - پورسعید، فرزاد ( 1385
821-855 : مطالعات راهبردی، 4
- زندی، غلام رضا ( 1388 )، بایستههای پلیس بینالملل،انتشارات معاونت آموزشناجا.
- رضایی پیش رباط، صالح ( 1391 )، مقدمهای بر حقوق بینالملل هستهای، انتشارات اندیشه عصر چاپ اول.
- ساعد، نادر ( 1383 )، حقوق بینالملل و نظام عدم گسترش سلاحهای هسته ای، انتشارات شهر دانش، چاپ اول.
ترجمه ،« مقابله با تروریسم هستهای یک پاسخ معاهداتی » ،( - سی جوینر، کریستوفر ( 1387
285- مهماندار، محمدرضا، مجله حقوقی دادگستری، 318 :38
مجله تحقیقات حقوقی دانشکده ،« پیشگیری وضعی از جرم » ،( - صفاری، دکتر علی ( 1380
.267- حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 34:319
فصلنامه مطالعات راهبردی، سال نهم، 33 ،« تروریسم هستهای » ،( - عالی پور، حسن ( 1384 579-606 :(9)
،« حمایت از تأسیسات هسته ای در درگیری ه ای مسلحانه » ،( - عبداللهی، محسن ( 1382
296- مجله پژوهشهای حقوقی، دوره 4:265 ،2
ترجمه روح اله، کرد علیوند، مجله ،« تهدید بزهکاری هسته ای » ،( - کرامر، پیتر ( 1377
.139-152 : حقوقی دادگستری، شماره 25
در علوم جنایی ،« پیشگیری عادلانه از جرم » ،( - نجفی ابرندآبادی، دکتر علی حسین ( 1383
(مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر محمد آشوری، انتشارات سمت.
- دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد ( 1390 )، واکنشها ی عدالت کیفری به تروریسم، ترجمه نمامیان، پیمان، نشر میزان. 112
 
- Askari, Hassan and Basrur, Rajesh, (2003), Nuclear Terrorism and South Asia, Sandra National Laboratory press
- M. Bunn and G, Bunn, Reducing the threat of Nuclear Theft and Sabotage, IAEA –SM – 367/4/08
- Bunn, Carmon, (2001), «Raising International Standards of Protecting Nuclear Material from Theft and Sabotage», The Nonproliferation Review.
- Ferguson, Charles D and Potter, William. (2006), the Four Faces of Nuclear Terrorism, Council of Foreign Relation.
- International Atomic Energy Agancy, (2003) Handbook on Nuclear Law. VIENNA.
- International Atomic Energy Agancy(2000), Safety Standards Series:
Regulation for the Safe Transport of Radioactive Material, VIENNA.
- Vez Carmon, Maria de Lourdes(2006), The International Regime on the physical protection of Nuclear Material and the Amendment to the convention on the physical protection of Nuclear, Nuclear Law Bulletin.
- Joyner, Christophers(2007), «countering Nuclear terrorism: A Conventional Response», European Journal of International Law, vol.18.No. 2, p.234.
- Obergfell, Fuches, (2000). The reaction of civil population and the potential of community crime prevention in the frame work of fighting
organized crime (summary) toward a European criminal Law against
organized crime V. Millitello and Huber, Freiburg.
- Liddellhart, Basil (1987). Strategy: the indirect approach London, Faber.
- Gregory Berdennikev, (2000), Dealing with the Risk of Nuclear terrorism, p.5.
- Shaker, Mohamed Ibrahim, (2006), «the Evolving International Regime of Nuclear Non – proliferation», in Collected Course of the Hague Acadamy International Law,p.114.
- Ware Alyn(2005): Nuclear Terrorism and un Security Council
Resolution 1540, A Comprehensive Approach, The Carter Center.
Document presented at “Atlanta Consultation II on the Future of the NPT” – January 26-28.
- GOV/1998/17 Report by Secretariat of IAEA. Safety of transport of Radioactive Material
- GOV/INF/2005/10-GC(49)/INF/6, Nuclear Security - Measures to Protect Against Nuclear Terrorism, Amendment to the Convention on the
Physical Protection of Nuclear Material Nuclear Material, Report by the Director General of IAEA, 6 September 2005
- CPPNM, Annex 1, Levels of Physical Protection to be applied in International transport of Nuclear Material as Categorized in Annex II.
- Economic and social council (ECOSOC) resolution, 2002/13,Action to promote effective crime prevention.
- International Atomic Energy Agency, Environment Assessment Methodologies for Sea Dumping of Radioactive wastes, No. 65, VIENNA, 1984.
- GC (15) Inf/ 14, 14 Sep 2001, MEASURES TO IMPROVE THE SECURITY OF NUCLEAR MATERIALS AND OTHER RADIOACTIVE MATERIALS.
- Gov/ Inf/2002/11- GC (46)/4, 12 August 2002, NUCLEAR SECURITY – PROGRESS ON MEASURES TO PROTECT AGAINST NUCLEAR TERRORISM, Attachment 1, p. 2.
- Gov/Inf/2005/10-G (49)/Inf/66-Sep 2005; Amendment to the Convention on the Physical Protection of Nuclear Material, Report by the Director General, Preamble, para. 10.
- International Atomic Energy Agency, Code of Practice on the International transboundary Movement of Radioactive wast, INFCIRC- 386, 1990.
- A/59/2005, In larger Freedom: towards Development, Security and Human Rights for all, Report of the Secretary-General, 21 March 2005, para. 32,
- INFCIRC/225/Rev.4, the physical protection of nuclear material and nuclear facilities, Printed by the International Atomic Energy Agency in Austria - June 1999
- INFCIRC/546, Joint convention on the safety of Spent fuel management and on the safety of Radioactive waste, 24 December 1997
- S/RES/1540 (2004) (on non-proliferation of nuclear, chemical and biological weapons)
- Stanford Institute for International studies, Preventing Nuclear  Proliferation and Nuclear Terrorism, March 2005 p. 6.
- United Nations Convention on the Law of the Sea, 1982,