TY - JOUR ID - 9405 TI - اثر محکومیت زدایی و کیفرزدایی قاعده درء در جنایات موجب قصاص با رویکردی به قانون مجازات اسلامی1392 JO - فصلنامه پژوهش حقوق کیفری JA - JCLR LA - fa SN - 2345-3575 AU - مرتاضی, احمد AU - امیران بخشایش, امیر AD - استادیار فقه و حقوق اسلامی دانشگاه تبریز تبریز AD - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی دانشگاه تبریز Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 7 IS - 25 SP - 59 EP - 87 KW - محکومیت زدایی KW - کیفرزدایی KW - قاعده درء KW - قصاص KW - قانون مجازات اسلامی1392 DO - 10.22054/jclr.2018.15162.1277 N2 - قانون‌گذار ایران در قانون مجازات اسلامی 1370 صریحاً به قاعده درأ نپرداخته بود اما در ماده‌ی 120 و 121قانون مجازات اسلامی 1392در بحث سقوط مجازات‌ها‌، به صورت مستقل به آن پرداخته است.قاعده درأ در برخی حالات کیفرِ خاصی را دفع می‌کند اما امکان اعمال کیفر از جهات دیگر وجود دارد و در برخی موارد به طورکلی محکومیت‌زدایی می‌کند. رویکرد قانون‌گذار به گونه‌ای است که قاعده‌ی درأ را به غیر حدود نیز تسری داده و این رویکرد با اطلاق ادله قاعده درأ مطابق می‌باشد چراکه با توجه به شواهد قرآنی و روایی، مشخص می‌شود، لفظ «حد» در مهمترین مستند قاعده، نمی‌تواند فقط به معنای مجازات خاص باشد و مطلق عقوبت را در برمی‌گیرد. جنایات موجب قصاص با توجه به مستندات فقهی و نظر قانونگذار در ماده‌ی120ق.م.ا در صورت حصول شبهه مشمول قاعده درأ شده و با توجه به شرایط مسئولیت و شرایط جرم هر دو اثرِ کیفرزدایی یا محکومیت‌زدایی را می‌تواند داشته باشد. اصولاً در مواردی که اصل رفتار مورد شبهه قرار گیرد اثر محکومیت‌زدایی قاعده درء اعمال می‌شود و اصولاً در مواردی که شبهه در شرایط ثبوت قصاص باشد و یا اصل رفتار ثابت باشد و شبهه در عنصرروانی یا قانونی تحقق یابد اثرکیفرزدایی قاعده درأ اعمال می‌شود. UR - https://jclr.atu.ac.ir/article_9405.html L1 - https://jclr.atu.ac.ir/article_9405_6446294e0d501f2a62795d39788f9f68.pdf ER -