TY - JOUR ID - 11672 TI - واکاوی نظریه حکومتی‌بودن تعیین اصناف دیه نفس با رویکردی انتقادی به ماده 549 قانون مجازات اسلامی JO - فصلنامه پژوهش حقوق کیفری JA - JCLR LA - fa SN - 2345-3575 AU - مبهوت, دانیال AU - مسعودیان, مصطفی AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد AD - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد تهران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 8 IS - 31 SP - 125 EP - 148 KW - اصناف دیه KW - حکم حکومتی KW - حکم الهی KW - قانون مجازات اسلامی DO - 10.22054/jclr.2020.44974.1959 N2 - مناصب معصومین(علیهم‌السلام( را می‌توان به سه منصب ابلاغ احکام الهی، قضاوت و ولایت تقسیم کرد. توجه به شأن معصوم در صدور یک روایت کمک زیادی به فهم درست آن می‌کند؛ چه آنکه روایاتی که به اعتبار ابلاغ حکم الهی از معصوم صادر شده غیرقابل تغییر است؛ حال آنکه روایات صادره به اعتبار شأن قضایی یا ولایی معصوم، تحول‌پذیرند. سؤال مهم در اینجا آن است که آیا روایات ناظر به اصناف شش‌گانه دیه به اعتبار منصب ابلاغ حکم الهی معصومین است و در نتیجه، در عصر حاضر جانی نسبت به پرداخت هریک از آن اصناف مخیر است یا اینکه اساساً تعیین نوع و میزان دیه امری حکومتی است و حاکم اسلامی با لحاظ مقتضیات جامعه می‌تواند حکم به پرداخت صنف خاصی از این اصناف نماید؟ این مقاله به روش توصیفی تحلیلی، ماهیت حکم به اصناف شش‌گانه دیه و مقادیر آن را حکومتی دانسته است؛ لذا جانی برای پرداخت دیه صرفاً باید از میان اصناف و مقادیر تعیین‌شده توسط حاکم، اقدام به پرداخت دیه نماید. بر همین مبنا، حکم ماده 549 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت واگذاری کلی و مبهم تعیین نوع دیه به مقررات شرعی، قابل نقد دانسته شده و جایگزینی ماده 1-421 لایحه مجازات اسلامی پیشنهاد شده است. UR - https://jclr.atu.ac.ir/article_11672.html L1 - https://jclr.atu.ac.ir/article_11672_d714b2fd5859070e22cc227f98f0e22d.pdf ER -