ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی اثربخشی اعدام در جرایم مواد مخدر در پرتو تئوریهای تحلیل اقتصادی جرم
چکیده منطق هزینه فایده که پایه ایده های موسوم به تئوریهای اقتصادی را تشکیل می دهد را در ایده های بکاریا وبنتهام در قرن 18 نیز می توان دید.براین اساس بزهکاران بسان افرادی محاسبه گرمنافع ومضرات جرم را می سنجند وسپس تصمیم به ارتکاب می گیرند.این منطق علیرغم نقاط قوت آن ،پشتوانه جدی برای حمایت از اعدام با توسل به کارکرد بازدارندگی آن شده است.تحلیل فرآیند تصمیم گیری بزهکاران مواد مخدر برای ارزیابی این ادعا و تایید یا رد بازدارندگی اعدام ضروری است .در واقع در جرایم مواد مخدر در ایران لازمه تایید این منطق اطمینان از شرایطی چون منطقی بودن محاسبات ومتعارف بودن درصد خطاهای مرتکب، آگاهی از منافع وخطرات ، امکان تصمیم گیری ارادی وانتخاب نوع ووزن مواد می باشد.به دلایلی از جمله ساختار زنجیره ای قاچاق در کشور ووضعیت مناطق جنوب شرقی وویژگیهای متهمین، تصور نظام عدالت کیفری از محاسبات این افراد با آنچه در عمل واقع می شود فاصله زیادی دارد
https://jclr.atu.ac.ir/article_11669_8570cfa32ad4816ad0cd13fe9e347039.pdf
2020-06-21
9
39
10.22054/jclr.2018.21818.1409
اعدام
هزینه ارتکاب
خطر دستگیری
محمدرضا
حدادزاده
mgh.hadad@yahoo.com
1
دانشگاه تربیت مدرس
LEAD_AUTHOR
محمد جعفر
حبیب زاده
habibzam@modares.ac.ir
2
دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
محمد
فرجیها
m.farajiha@yahoo.com
3
تربیت مدرس
AUTHOR
- آلبرشت، هانس یورگ. (۱۳۹۵). ازدحام در زندانها، ترجمة دکتر حسین غلامی، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.
1
- اکبری، عباسعلی. (۱۳۹۳). «بررسی و نقد سیاست جنایی حاکم بر موادّ مخدّر در ایران»، پژوهشنامه حقوق کیفری، شمارة ۲.
2
- پاک نهاد، امیر. (۱۳۹۲). آسیب شناسی مجازات اعدام در حقوق ایران، در دایره المعارف علوم جنایی، جلد اول، تهران، انتشارات میزان.
3
- پی.ویلیامز، فرانک. (۱۳۹۱). نظریّههای جرمشناسی، ترجمة دکتر حمیدرضا ملک محمّدی، چاپ چهارم، تهران، نشر میزان.
4
- جوان جعفری، عبدالرضا و ساداتی، سیّدمحمّد جواد. (۱۳۹۲). «عظمت نمادین حدود و موانع اجرایی آن، تأمّل فلسفی و جامعهشناختی»، نشریة دیدگاههای حقوقی قضایی دانشگاه علوم قضایی، شمارة ۶۳.
5
- دهقان دهنوی، محمدعلی وکهزادی، نوروز. (۱۳۹۴). مبانی علم اقتصاد، چاپ اوّل، تهران، انتشارات دانشگاه علوم قضایی.
6
- ذبحی،حسین. (۱۳۹۳). شرح و بررسی قانون مبارزه با موادّ مخدّر، چاپ اوّل، تهران، مرکز انتشارات قوّة قضائیّه.
7
- صابری، علی. (۱۳۹۲). توجیه کیفر، رسالة دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه تهران.
8
- صادقی،آزاده. (۱۳۹۶). رویکرد تجربهمحور به مداخلههای کیفری در جرایم موادّ مخدّر در ایران، رسالة دکتری دانشگاه تربیت مدرس.
9
- صبوریپور، مهدی. (۱۳۹۰). تبیین جزایی جرمشناختی جایگاه عقلانیّت در بزهکاری، رسالة دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه تهران.
10
- طغرانگار، حسن. (۱۳۹۲). مرزهای شکنندة سیاست جنایی موادّ مخدّر، در دایره المعارف علوم جنایی، جلد اول، تهران، انتشارات میزان.
11
- علیوردی نیا، اکبر و صالح نژاد، صالح. (۱۳۹۲). «کاربستهای نظریّة گزینش عقلانی در تبیین جرایم و ارائة دلالتهای سیاستی برای پیشگیری از جرم»، مجله کارآگاه، شمارة 25.
12
- غلامی، حسین. (۱۳۹۳). اصل حداقل بودن حقوق جزا، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.
13
- ...................... (۱۳۹۵). کیفرشناسی، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.
14
- فلچر، جرج. (۱۳۹۳). نظریّههای سیاسی و حقوق کیفری، ترجمة سید بهمن خدادادی و زینب السادات نوابی، در غلامی، حسین،1393،اصل حداقل بودن حقوق جزا، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.
15
- مختاریان، حسین، و علی، هاشمی. (۱۳۸۹). «اقتصاد مواد مخدر، برآورد هزینه در ایران»، مجلة بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال اوّل، شمارة چهارم.
16
- مگوایر، مایک ،راد مورگان و رابرت رینر. (۱۳۸۹). دانشنامة جرمشناسی آکسفورد، ترجمة دکتر حمیدرضا ملک محمّدی، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.
17
- نعیمی، مرتضی. (۱۳۹۴). «تحلیل اقتصادی رفتار بزهکار و تبیین بازدارندگی مجازات»، پژوهشنامة حقوق کیفری، شمارة ۲.
18
- هود، راجر وکرولین هویل. (۱۳۹۱). مجازات مرگ، ترجمة فراز شهلایی، چاپ اوّل، تهران، انتشارات نگاه بینه.
19
- یزدیان جعفری، جعفر. (۱۳۹۱). چرایی و چگونگی مجازات، چاپ اوّل، تهران، نشر پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی.
20
- Badinter, Robert. (2008). Abolition: one man's battle against the death penalty, translated by Jeremy Mercer, Northeastern University Press.
21
- Bailey, W.c. (1978). “An analysis of the deterent effect of the death penalty in North Carolina”, North Carolina central law journal, Vol. 10.
22
- Becker, Gary S. (1968). “Crime and Punishment: An Economic Approach”, Journal of Political Economy,Volume 76, Issue 2.
23
- Chan, Janet and Deborah Oxley. (2004). The deterrent effect of capital punishment: A review of the research evidence School of Social Science and Policy, University of New South Wales, Number 84 crime and justice Bulletin.
24
- Craig, haney. (2005). Death by design: capital punishment as a social psychological system, oxford university pres.
25
- Ehrlich, Isaac. (1975). “The Deterrent Effect of Capital Punishment: A Question of Life and Death”, The American Economic Review, Vol. 65, No. 3.
26
- Garland, David. (2005). “capital punishment and American calture”, Punishment and society, vol. 7.
27
- Lynch, Timothy. (2001). After prohibition, An adult approach to drug policies in the 21st century, Cato institute .
28
- McCarthy, Bill. (2002). “New Economics of Sociological Criminology”, Annual Review of Sociology, Vol. 28.
29
- Mungan, Murat C. (2016). “Identifying Criminals’ Risk Preferences”, Indiana Law Journal, Volume 91, Issue 3.
30
- Phillips, P.P. (1980). “the deterent effect of capital punishment :new evidence on an old controversy”, American journal of sociology, 86.
31
- Posner, Richard A. (1985). “An Economic Theory of the Criminal Law”, Columbia Law Reviwe, Vol. 85.
32
- Shepherd , S.M. (2005). “Deterrence versus brutalization: capital punishments differing impacts among states”, Michigan Law Review, Vol. 104.
33
- Svensson, M. (2001). State coercion, deterrence and the death penalty in the PRC, paper presented to the annual meeting of the association of asian studies, Chicago.
34
- Tonry, M. (2001). “Explanation of American punishment policies, a national history”, Punishment and Society, Vol. 11.
35
- Wright, Valeriel. (2009). Celerity, capital punishment and murder; Do quicker execution deter criminal homicide?ohio university.
36
- Zimring, F.E. (2003). The Contradictions of American Capital Punishment, oxford university press.
37
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل جرمشناختی رویکردهای جنسیتمحور در آثار سینمایی ایران نمونهپژوهی فیلم مستانه
امروزه، در پرتو نگرشهای جدید در جرمشناسی فرهنگی، بحث بازنمایی رسانهای از وضعیت زنان مورد توجه قرار گرفته است. سینما به عنوان هنر هفتم همواره با رویکردهای جنسیتمحور در ارتباط بوده و بازنمایی جنسیت و زنان در آن بازتاب یافته است. بر همین اساس، این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیل محتوای کیفی، درصدد است تا فیلم سینمایی مستانه را در پرتو رویکردهای جنسیتمحور تحلیل و ارزیابی کند. بر اساس یافتههای حاصل از تحلیل محتوا، فیلم مستانه با تأکید بر جرم تجاوز و ترسیم مشکلات بزهدیدگان این قلمرو، به دنبال به رسمیت شناختن حقوق زنان و حمایت از زنان قربانی تجاوز است. تمرکز بر انتقال معانی آشکار و نهان فیلم نشان میدهد که هژمونی تفکر مردسالارانه در علتشناسیِ جرم تجاوزْ گاه در قالب نظریه سرزنشپذیری بزهدیده به نقش قربانی جرم توجه و گاه در پرتو دوگانه زنان نجیب- سلیطه، بزهکارانگاری بزهدیده را تأیید میکند. با این حال، ارزیابی کلی نشان میدهد که فیلم با به رسمیت شناختن نگرشهای افراطی فمنیستی همچون فمنیسم اگزیستانسیالیستی و روانکاوانه، از یکسو، درپی ساخت اجتماعی واقعیت در حوزه تجاوز است و از سوی دیگر، دغدغهها و نیازهای اصلی بزهدیدگان را مورد توجه قرار نمیدهد.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11670_37d1f1a08f590111df3944455b013105.pdf
2020-06-21
41
73
10.22054/jclr.2020.44217.1945
مستانه
رویکرد جنسیتمحور
تجاوز
سرزنشپذیری
حمیدرضا
دانش ناری
hdanesh90@yahoo.com
1
دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
الناز
نثاری جوان
elnaz.jn.ej@gmail.com
2
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
AUTHOR
- ایون، جوکز. ( 1394 ). رسانه و جرم، ترجمة محمدتقی نوری، چاپ اوّل، تهران، انتشارات مجد.
1
- آذری، غلامرضا. (1377). «جایگاه روش تحلیل محتوایی در سینما»، مجله فارابی، شمارة 28.
2
- آسیایی، رؤیا. (1396). جرمشناسی فرهنگی و کارناوال جرم، چاپ اوّل، تهران، میزان.
3
- باردن، لورنس. (1375). تحلیل محتوا، ترجمة ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
4
- برگر، پیتر و لاکمن، توماس. (1375). ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمة فریبرز مجیدی، تهران، علمی و فرهنگی.
5
- بووار، سیمین دو. (1380). جنس دوّم، ترجمة قاسم صنعوی، جلد 2، تهران، انتشارات توس.
6
- بهرامی کمیل. (1388). نظریه رسانهها (جامعهشناسی ارتباطات)، تهران، انتشارات کویر.
7
- دکسردی، والتر. (1395). جرمشناسی انتقادی معاصر، ترجمة مهرداد رایجیان اصلی و حمیدرضا دانشناری، چاپ دوّم، تهران، دادگستر.
8
- راودراد، اعظم. (1379). «تحلیل جامعهشناختی فیلمهای دو زن و قرمز»، تهران، فارابی، دورة 9، شمارة 4.
9
- راودراد، اعظم. (1380). «تغییرات نقش زن در جامعه و تلویزیون»، فصلنامة پژوهش زنان، شماره 1.
10
- راودراد، اعظم، صدیقی خویدکی، ملکه. ( 1385). «تصویر زن در آثار سینمایی رخشان بنی اعتماد»، علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارة 6.
11
- راودراد، اعظم؛ منتظرقائم، مهدی؛ سرکاراتی، پریسا. (1387). «تفسیر زنان در بازنمایی هویت زنانه در تلویزیون»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال اوّل، شمارة 2.
12
- ساراپ، مادن. (1382). راهنمای مقدماتی بر پساساختارگرایی و پست مدرنیسم، ترجمة محمدرضا تاجیک، تهران، نشر نی.
13
- سلیمی، علی و محمّد داوری. (1386). جامعه شناسی کجروی، چاپ سوّم، قم، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
14
- سماواتی پیروز، امیر. (1388). ناتوانان بزهدیده در پرتو رهیافتهای جرمشناسی و قوانین کیفری در حقوق ایران و انگلستان، رسالة دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
15
- شاهیده، فرهاد. (1391). مطالعة مبانی بزهدیدهشناسی نخستین (علمی) در قانون مجازات اسامی و چگونگی اعمال آن در آرا دادگاهها، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
16
- صدر، حمیدرضا. (1381). درآمدی بر تاریخ سینمای ایران، تهران، نشر نی.
17
- فریلند، سینتیا. (1379). «نظریه فمینیستی فیلم»،ترجمة احسان نوروزی، هنر و معماری، هنر، شمارة 45.
18
- فیلک، اووه. (1391). درامدی بر روش تحقیق کیفی، ترجمة هادی جلیلی، چاپ پنجم، تهران، نشرنی.
19
- کاهه، کامبیز. ( 1375). «فمنیسم و سینما: حسّاسیّت تشدیدشده، هنر و معماری»، نقد سینما، شمارة 10.
20
- کروتی، دیوید و هوینز، ویلیام. ( 1391 ). رسانه و جامعه: صنایع، تصاویر و مخاطبان، چاپ اولّ، تهران، نشر دانشگاه امام صادق.
21
- گرد فرامرزی، مهدی؛ رحمتی، محمد مهدی. (1386). «شیوههای بازنمایی جنسیّت در سینمای ایران»، علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارة 10.
22
- لرنی، منوچهر و مصلحتی، حسین. ( 1385 ). «تأمّلی بر نقش کارکردی رسانهها در ایجاد مشارکت مردمی و امنیّت عمومی»، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، سال دوّم، شمارة 67.
23
- الله وردی، فرهاد و فرجیها، محمد. ( 1393 ). «جرمانگاری رسانهای: رمزگذاری و رمزگشایی مستند شوک»، مجله جهانی رسانه، سال اوّل، شمارة 1.
24
- مک کوایل، دنیس. (1388). درامدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمة پرویز اجلالی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
25
- مؤمنیراد، احمد و دیگران. (1392). «تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیّت، مراحل و اعتبار نتایج»، فصلنامه اندازهگیری تربیتی، شمارة 14، سال چهارم.
26
- نجفیتوانا، علی. (1391). جرمشناسی، چاپ پانزدهم، تهران، انتشارات آموزش و سنجش.
27
- نلمز، جیل. ( 1377). «زنان و سینما»، ترجمة امید نیکفرجام هنر و معماری، فارابی، شمارة 29.
28
- وایت، راب و فیونا هینز. (1392). جرم و جرمشناسی، ترجمة علی سلیمی، چاپ پنجم، قم، انتشارات حوزه و دانشگاه.
29
- هولستی، ال. آر. (1373). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی، ترجمة نادر سالارزاده، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
30
- Cole F.L. (1988). “Content analysis: process and application”, Clinical Nurse Specialist, 2 (1).
31
- Harwood T.G. & Garry T. (2003). “An overview of content analysis”, The Marketing Review, 3.
32
- Rafter, Nicole. (2007), “crime, film and criminology: recent sex-crime movies”, Theoretical criminology Journal, volume 11, issue 3.
33
- Rafter, Nicole, Brown, Michelle. (2011). criminology goes to the movies, New York and London, NYU press.
34
- Radner, Hilary, Stringer, Rebecca. (2011), feminism at the movies, Oxon, New York, Routledge.
35
- Robert F. Meiera and Terance D. Miethe. (1993). “Understanding Theories of Criminal Victimization”, crime and Justice journal, volume 17.
36
- Ruether, Rosemary Radford. (1975). New Woman, New Earth: Sexist Ideologies and Human Liberation, New York, Seabury Press.
37
- Siegel, L., Brown, G., and Hoffman, R. (2006). Criminology: The Core, Ontario, Nelson Education.
38
ORIGINAL_ARTICLE
اقتضاء تعقیب در دیوان کیفری بین المللی در نگاهی تطبیقی با نظامهای ملی
گاهی مقام تعقیب با وجود کفایت ادله و انتساب رفتار مجرمانه ، بنابر بر اقتضائاتی به جای تعقیب متهم پرونده را بایگانی یا تعقیب را معلق می سازد.. اختیار تعقیب در نظامهای ملی وظیفه دادستان است، لیکن حدود این اختیار در کشورهای مختلف تابع قاعده واحدی نیست . سوال این است که رویکرد نظام حقوقی دیوان کیفری بین المللی به اصل اقتضاء تعقیب چگونه است. بررسی اختیار دادستان در نظامهای ملی و دیوان کیفری بین المللی از نگاهی تطبیقی، با روشی تحلیلی- توصیفی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای، نشان می دهد، نظام حقوقی دیوان رویکردی نظام مند، شایسته وگسترده به مقتضی بودن تعقیب دارد. بر خلاف نظامهای ملی تعقیب تنها در اختیار دادستان نیست، بلکه وظیفه مشترک دادستان و شعبه مقدماتی است. گرچه دادستان در عملکرد خود مستقل است ولی تصمیمات وی تحت نظارت شعبه مقدماتی قرار دارد . معیارهای گزینشگری و اولویت دهی در تعقیب مهمترین جرائم و مکانیسم نظارت بر آن، منطبق بر قاعده اقتضاء تعقیب و نوید بخش دادرسی منصفانه در دیوان است، و میتواند الگوی مناسبی در یکنواخت کردن شیوه های تحقیق و تعقیب در نظامهای ملی از جمله نظام کیفری ایران باشد که به این قاعده اقبال لازم نشان نداده است.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11671_872bd28a8cfb2123e06b9fdc35b18d15.pdf
2020-06-21
75
105
10.22054/jclr.2020.39628.1860
اختیار دادستان
اقتضاء تعقیب
اساسنامه رم
دیوان کیفری بین المللی
نظامهای ملی
علی حسن
بابایی
alihasanbabaei@yahoo.com
1
رئیس دادگاه تجدید نظر
AUTHOR
احمد رضا
توحیدی
tohidi2004@yahoo.com
2
استادیار وعضو هیات علمی گروه حقوق عمومی و بین الملل دانشگاه قم .عضو کمیته بررسی رساله قضات در پژوهشگاه قوه قضائیه
LEAD_AUTHOR
محمود
قیوم زاده خرانقی
maarefteacher@yahoo.com
3
استاد وعضو هیات علمی و مدیر گروه حقوق دانشگاه ازاد واحد ساوه
AUTHOR
- آشوری، محمّد. (۱۳۸۶). آییندادرسیکیفری، ویرایش سوّم، جلد 1، تهران، سمت.
1
- آخوندی، محمود. (۱۳۸۲). آییندادرسیکیفری، جلد 1، چاپ 7، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2
- انصاری، باقر. (۱۳۸۳). «موضوعیت یا طریقیت داشتن قوانین برای قاضی» مجلهنامهمفید، شمارة ۴۶.
3
- اسپنسر، جی، آر. (۱۳۸۴). آییندادرسیکیفریدرانگلستان، ترجمة محمد رضا گودرزی بروجردی و لیلا مقداد، تهران، جنگل.
4
- بابایی، کوروش، زکوی، مهدی. ( 1394). وظایف و اختیارات دادستان دیوان کیفری بینالمللی، انتشارات مجد.
5
- جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (۱۳۷۴). ترمینولوژیحقوق، ویرایش هفتم، تهران، نشرگنج دانش.
6
- جوان جعفری بجنوردی، عبدالرضا، نورپور، محسن. (۱۳۹۴). «تعقیبزدایی؛ بازتابی نوین از الغاگرایی نوین»، پژوهشنامۀحقوقکیفری، سال ششم، شمارۀ ٢.
7
- حاجی دهآبادی، محمدعلی، صالحی، محمد خلیل، مرادی حسنآباد، محسن. (1396). «موقعیّت داشتن تعقیب در نظام کیفری ایران با نگاهی تطبیقی»، آموزههایحقوقکیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شمارۀ ١٣.
8
- حصارپولادی، فاطمه، سبحانی، مهین، جانی پور، مجتبی. (۱۳۹۶). «بررسی شرایط و آثار معاملة اتّهام در دادگاههای کیفری بینالمللی»، آموزههایحقوقکیفری،شمارة 14.
9
- ذاکرحسین، محمّدهادی. (1397). «نظریة تعقیب موضوعی به عنوان معیار سنجش شدّت و اهمیّت موضوع قابل تعقیب در دیوان کیفری بینالمللی»، مطالعاتحقوقکیفریوجرمشناسی،دورة ۴۸، شمارة ۱.
10
- رنه، داوید. (1390). نظامهایبزرگحقوقیمعاصر، ترجمه و تحقیق حسین صفایی، محمّد آشوری، عزتالله عراقی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
11
- شبث، ویلیام. (1384). مقدمهایبردیوانکیفریبینالمللی، مترجمین سید باقر میرعباسی و حمید الهویی نظری، تهران، جنگل.
12
- شریعت باقری، محمد جواد. (1388). حقوقکیفریبینالمللی، انتشارات جنگل جاودانه.
13
- صادقپور، ناهید. (1390). «نقش پلیس در فرایند دادرسی کیفری در حقوق انگلستان با نگاهی به حقوق ایران»،پایاننامة کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز.
14
- قنبری روشن، عطاءالله. (1389). «نگاهی به معاملة اتّهام در حقوق ایالات متحده آمریکا»، ماهنامهحقوقیکانونسردفترانودفتریاران، شمارة 103.
15
- کوشکی، غلامحسن. (1389). «جایگزینهای تعقیب دعوای عمومی در نظام دادرسی کیفری ایران و فرانسه»،فصلنامةپژوهشحقوقعمومی،شمارة 29.
16
- گلدوست جویباری، رجب، عباسی، سجاد. (1393(. «تعویق تحقیق یا تعقیب در دیوان کیفری بینالمللی» تحقیقاتحقوقیآزاد، شمارة 23 .
17
- میرمحمّدصادقی، حسین. (1383). دادگاهکیفریبینالمللی، نشر دادگستر.
18
- یوسفی،ایمان، رئیسی، محمّدصادق. (1392). «بررسی انتقادات وارد بر نهاد بازپرسی»، مجلةحقوقیدادگستری، شمارة 82.
19
- Ambos, Kai. (2003). “International criminal procedure, adversarial, inquisitorial or mixed?”; International Criminal Law Review,vol 3.
20
- Bryan A. Garner.( 2009). Black's Law Dictionary, discretion (4), 9 edition.west.
21
- Angela J. Davis. (2005(. “The Power and Discretion of the American Prosecutor”, droit et Cultures”,vol 49 .
22
- Chrisje Brants. (2012). “Wrongful Convictions and Inquisitorial Process, The Case of the Netherlands”, University of Cincinnati Law Reviewvo, vol 80 .
23
- Casses, Antonio & Gaeta, Paola & John R.W. D. Jones. )2002(. The Rome statute of the international criminal court. A commentary. V II, Oxford University Press.
24
- Christoph J.M. Safferling. )2001(.Towards an international criminal procedure, Oxford university Press.
25
- Danner A. (2003). “Enhancing the legitimacy and accountability of prosecutorial discretion at the International Criminal Court”, American Journal of International Law, vol 97.
26
- Jorg, N; Field, S & Brants, C. (1995). “Are Inquisitorial and Adversarial systems converging? In Fennell, P et al. (eds). Criminal Justice in Europe: A Comparative Study”, Oxford, Clarendon Press. pp 41–56.
27
- Ma, Yue. (2002). “Prosecutorial Discretion and Plea Bargaining in the United States, France, Germany, and Italy, A Comparative Perspective”, International Criminal Justice Review, Vol. 12.
28
- Morten Bergsmo. (1998(. “The Jurisdictional Regime of the International Criminal Cour”, European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice.vol 6.
29
- Richard S. Frase. (1990). “Comparative Criminal Justice as a Guide to American Law Reform، How Do the French Do It, How Can We Find out, and Why Should We Care?”, California Law Review.vol 78
30
- Reichel L. Philip. )1999( .Criminals Justices Systems, A Topical Approach, Sec.Ed. Pearson.
31
- William T. Pizzi Luca Marafioti. (1992). “The New Italian Code of Criminal Procedure, The Difficulties of Building an Adversarial Trial System on a Civil Law Foundation”, Yale Journal of International Law, Vol 17.
32
- Worrall, John L. & M. Elaine,Nugent-Borakove. (2008). The Changing Role of the American Prosecutor, Albany, State University of New York Press.
33
- Preliminary examination, Iraq/UK, viewed 31 May 2019, (https://www.icc-cpi.int/iraq).
34
- Preliminary examination, Registered Vessels of Comoros, Greece and Cambodia, viewed 31 May 2019, (https://www.icc-cpi.int/comoros).
35
- Policy Paper on Case Selection and Prioritisation, 15 September 2016, (https://www.icc-cpi.int/itemsDocuments/ 20160915_OTP-Policy_Case-Selection_Eng.pdf).
36
ORIGINAL_ARTICLE
«تحلیل جرم امساک در فقه جزایی امامیه و حقوق موضوعه»
امساک در فقه جزائی امامیه به معنای نگهداشتن و گرفتن مقتول است؛ بهطوری که شخصِ «مُمسِک: نگهدارنده» مانع خروج مقتول از سلطه جانی شده و قاتل به سهولت بتواند وی را به قتل برساند. فقیهان امامی اتفاق نظر دارند که کیفر «ممسک» حبس ابد است؛ اما در باب اینکه ماهیت این کیفر چیست و آیا باید آن را در پرتو حقالناس تحلیل کرده و در نتیجه قابل عفو و اسقاط دانست؛ یا اینکه از در زمره حقالله بوده و درنتیجه امکان مصالحه در آن راه ندارد، بین فقها اختلافنظر جدی بروز کرده است؛ از آنجا که این تفاوت دیدگاه، در حقوق کیفری نیز منشاء اثر شده و میتواند ثمرات متفاوتی به همراه داشته باشد، نوشتار حاضر در مطالعهای توصیفی-تحلیلی، و در پرتو مراجعه به منابع فقهی و حقوقی، درصدد تحلیل چیستی کیفر «ممسک» برآمده است. نتایج پژوهش نشان میدهد میتوان برای جرم امساک ماهیتی تعزیری در نظر گرفت؛ و یا اینکه دستکم آن را در زمره حقالناس قرار داده و قابل مصالحه و اسقاط دانست.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11684_85d3a38ff6aa2f7a6bc802ff49de4cc4.pdf
2020-06-21
105
124
10.22054/jclr.2020.38125.1819
امساک
کیفر ممسک
حق الله
حق الناس
ماهیت تعزیری
علی
محمدیان
alimohamadian64@gmail.com
1
استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه بزرگمهر قائنات
LEAD_AUTHOR
لیلا
مهرابی راد
lmr5493@yahoo.com
2
مربی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
AUTHOR
منصوره
بکایی
bokaei_2@yahoo.com
3
مربی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
AUTHOR
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1372). ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش.
1
- حاجیدهآبادی، احمد. (1395). «حاکمیّت یا عدم حاکمیّت اصل 167 قانون اساسی در امور کیفری با نگاهی به قانون مجازات اسلامی 1392»، پژوهشهای فقهی، دورة 12، شمارة 2.
2
- شمسناتری، محمدابراهیم و دیگران. (1392). قانون مجازات در نظم حقوق کنونی، تهران، میزان.
3
- صادقی، محمدهادی. (1380). جرایم علیه اشخاص، تهران، میزان.
4
- طبسى، نجم الدین. (1427). زندان و تبعید در اسلام، قم، انتشارات صفحهنگار.
5
- میرمحمّدصادقی، حسین. (1393). حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)، تهران، میزان.
6
- نوبهار، رحیم. (1392). «جستاری در مبانی تقسیمبندی حد-تعزیر»، تحقیقات حقوقی، شمارة 63.
7
- هاشمی شاهرودی، سیدمحمود و دیگران. (1426). فرهنگ فقه، قم، دائره المعارف فقه اسلامى.
8
- قرآن کریم.
9
- ابن ادریس، محمّد بن احمد. (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
10
- ابن حمزه طوسى، محمّد بن على. (1408). الوسیلة، قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
11
- ابن سعید حلّی، یحیی بن احمد. (1394)، نزهة الناظر، قم، منشورات رضى.
12
- ابن فارس، احمد بن فارس. (1404). معجم مقائیس اللغة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
13
- ابن منظور، محمّد بن مکرم. (1414). لسان العرب، بیروت، دارالفکر.
14
- اردبیلى، احمد بن محمّد. (بیتا). زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران، المکتبه الجعفریه.
15
- بجنوردى، محمّد. (1401). قواعد فقهیه، تهران، مؤسّسة عروج.
16
- بهجت، محمّدتقى. (1428). استفتائات، قم، دفتر حضرت آیتالله بهجت.
17
- جزیرى، عبدالرحمن. (1419). الفقه على المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت، بیروت، دارالثقلین.
18
- جوهرى، اسماعیلبنحماد. (1410). الصحاح-تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دارالعلم للملایین.
19
- حکیم، سید محمدسعید طباطبایى. (1427). مسائل معاصرة فی فقه القضاء، نجف، دارالهلال.
20
- خمینی، روح الله. (1414). بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام.
21
- ......................... (بیتا). تحریرالوسیله، قم، مؤسّسة مطبوعات دارالعلم.
22
- خوانسارى، سید احمد بن یوسف. (1405). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، قم، اسماعیلیان.
23
- خویی، ابوالقاسم. (1422). مبانی تکملة المنهاج، قم، مؤسّسة إحیاء آثار الإمام الخوئی(ره).
24
- راغب اصفهانى، حسین بن محمّد. (1412). مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دارالعلم-الدار الشامیة.
25
- روحانى، سیدصادق. (1421). فقه الصادق(علیهالسلام)، قم، مدرسة امام صادق.
26
- سبزواری، سیدعبدالأعلی. (1413). مهذّب الأحکام، قم، مؤسّسة المنار.
27
- شمس الدین حلّی، محمّد بن شجاع. (1424). معالم الدین فی فقه آل یاسین، قم، مؤسّسة امام صادق.
28
- شهید اوّل، محمّد بن مکى. (1414). غایة المراد، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى.
29
- شهید ثانى، زینالدینبنعلى. (1413). مسالک الأفهام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیه.
30
- صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد. (1414). المحیط فی اللغة، بیروت، عالم الکتاب.
31
- صافی گلپایگانى، لطف الله. (1417). جامع الأحکام، قم، انتشارات حضرت معصومه(س).
32
- طباطبائی، علی بن محمّدعلی. (1418). ریاض المسائل، قم، مؤسّسة آل البیت.
33
- طبرسی، فضل بن حسن. (1410). المؤتلف، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه
34
- طوسی، محمّد بن حسن. (1407). الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
35
- .................................. (1387). المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبه المرتضویه.
36
- .................................. (1400). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی.
37
- .................................. (1047). تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیه.
38
- عبدالرحمان، محمود. (بیتا). معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، 3 جلد، بیجا، بیتا.
39
- حلی، حسن بن یوسف. (1410). إرشاد الأذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
40
- ................................ (1411). تبصرة المتعلمین، تهران، مؤسّسة چاپ و نشر.
41
- ................................ (1420). تحریر الأحکام، قم، مؤسّسة امام صادق(ع).
42
- ................................ (1413). قواعد الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
43
- ................................ (1413). مختلف الشیعة، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
44
- علمالهدی، علی بن حسین. (1415). الانتصار فی انفرادات الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
45
- فاضل آبى، حسن بن ابى طالب. (1417). کشف الرموز، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
46
- فاضل لنکرانى، محمّد. (1421). تفصیل الشریعة- کتابالقصاص، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار.
47
- ............................... (1425). جامع المسائل(عربی)، قم، انتشارات امیر قلم.
48
- فاضل هندى، محمد بن حسن (1416). کشف اللثام، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
49
- فیومى، احمد بن محمّد (بیتا). المصباح المنیر، قم، منشورات دارالرضی.
50
- قرشى، على اکبر. (1412). قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
51
- کابلى، محمّداسحاق فیاض. (بیتا). منهاج الصالحین، 3 جلد، بیجا، بیتا.
52
- کلینى، محمّد بن یعقوب. (1407). الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
53
- حلّى، جعفر بن حسن. (1418). المختصر النافع، قم، مؤسّسة المطبوعات الدینیة.
54
- ............................... (1408). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان.
55
- محقّق داماد، سید مصطفى. (1406). قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامى.
56
- مدنی کاشانى، رضا. (1410). کتاب القصاص للفقهاء و الخواص، قم، دفتر انتشارات اسلامى.
57
- مرتضی زبیدى، محمّد بن محمّد. (1414). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر.
58
- مصطفوى، حسن. (1402). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، مرکز الکتاب للترجمة و النشر.
59
- مفید، محمّد بن محمّد. (1413). الإعلام بما اتفقت علیه الإمامیة، قم، کنگرة جهانى هزاره شیخ مفید.
60
- مکارم شیرازى، ناصر. (1427). استفتاءات جدید، قم، انتشارات مدرسه امام على.
61
- منتظرى، حسینعلى. (بیتا). کتاب الحدود، قم، انتشارات دارالفکر.
62
- موسوی اردبیلی، عبدالکریم. (1377ش). استفتائات، قم، نجات.
63
- نجفی، محمّدحسن. (1404). جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دارإحیاءالتراث العربی.
64
- وحید خراسانى، حسین. (1428). منهاج الصالحین، قم، مدرسة امام باقر(ع).
65
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی نظریه حکومتیبودن تعیین اصناف دیه نفس با رویکردی انتقادی به ماده 549 قانون مجازات اسلامی
مناصب معصومین(علیهمالسلام( را میتوان به سه منصب ابلاغ احکام الهی، قضاوت و ولایت تقسیم کرد. توجه به شأن معصوم در صدور یک روایت کمک زیادی به فهم درست آن میکند؛ چه آنکه روایاتی که به اعتبار ابلاغ حکم الهی از معصوم صادر شده غیرقابل تغییر است؛ حال آنکه روایات صادره به اعتبار شأن قضایی یا ولایی معصوم، تحولپذیرند. سؤال مهم در اینجا آن است که آیا روایات ناظر به اصناف ششگانه دیه به اعتبار منصب ابلاغ حکم الهی معصومین است و در نتیجه، در عصر حاضر جانی نسبت به پرداخت هریک از آن اصناف مخیر است یا اینکه اساساً تعیین نوع و میزان دیه امری حکومتی است و حاکم اسلامی با لحاظ مقتضیات جامعه میتواند حکم به پرداخت صنف خاصی از این اصناف نماید؟ این مقاله به روش توصیفی تحلیلی، ماهیت حکم به اصناف ششگانه دیه و مقادیر آن را حکومتی دانسته است؛ لذا جانی برای پرداخت دیه صرفاً باید از میان اصناف و مقادیر تعیینشده توسط حاکم، اقدام به پرداخت دیه نماید. بر همین مبنا، حکم ماده 549 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به جهت واگذاری کلی و مبهم تعیین نوع دیه به مقررات شرعی، قابل نقد دانسته شده و جایگزینی ماده 1-421 لایحه مجازات اسلامی پیشنهاد شده است.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11672_d714b2fd5859070e22cc227f98f0e22d.pdf
2020-06-21
125
148
10.22054/jclr.2020.44974.1959
اصناف دیه
حکم حکومتی
حکم الهی
قانون مجازات اسلامی
دانیال
مبهوت
1
دانش آموخته کارشناسی ارشد
AUTHOR
مصطفی
مسعودیان
m.masoudian@shahed.ac.ir
2
استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد تهران
LEAD_AUTHOR
- پژوهشکدة شورای نگهبان. (1397). مبانی نظرات شورای نگهبان در خصوص قانون مجازات اسلامی مصوّب 1392 برگرفته از مشروح مذاکرات شورای نگهبان، محقّق: محمّدهادی توکّلپور، مصطفی مسعودیان،کاظم کوهیاصفهانی، چاپ اوّل، تهران، انتشارات پژوهشکدة شورای نگهبان.
1
- پژوهشکدة شورای نگهبان. (1395). قانون مجازات اسلامی مصوّب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان، تهیه و تنظیم فهیم مصطفیزاده، چاپ اوّل، تهران، انتشارات پژوهشکدة شورای نگهبان.
2
- پژوهشکدة شورای نگهبان، مشروح مذاکرات شورای نگهبان در خصوص قانون مجازات اسلامی مصوّب 1392، جلسة مورّخ 25/1/1389، در دست انتشار.
3
- سروش محلاتی، محمّد. (1396). «حکم دیه؛ شرعی یا سلطانی» (گزارشی از نشست فقهپژوهی دیه)، قم، مجلة صفیر حیات، سال سوّم، شمارة 18.
4
- شفیعی سروستانی، ابراهیم؛ رحمان ستایش، محمّدکاظم؛ قیاسی، جلالالدین. (1376). قانون دیات و مقتضیات زمان و مکان، چاپ اوّل، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.
5
- طباطبایی، سیدمحمّدحسین. (1341). بحثی دربارة مرجعیّت و روحانیّت، چاپ اوّل، تهران، شرکت سهامی انتشار.
6
- مؤسّسه آموزشی و پژوهشی قضا. (1390). رهتوشه قضایی: استفتائات قضایی از محضر رهبر معظم انقلاب حضرت آیة الله العظمی خامنهای مدظله العالی، چاپ اوّل، قم، نشر قضا.
7
- هاشمی شاهرودی، سیّدمحمود. (1378). بایستههای فقه جزا، تهران، نشر میزان.
8
- قرآن کریم.
9
- ابن ابى جمهور احسایى، محمد بن على. (1405). عوالی اللئالی العزیزیة، ج1، چاپ اوّل، قم، دار سیدالشهداء للنشر.
10
- ابن منظور، محمّد بن مکرم. (1414). لسانالعرب، ج11، چاپ سوّم، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
11
- اردبیلى، احمد بن محمّد. (1403). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الاذهان، ج14، چاپ اوّل، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرّسین حوزة علمیّة قم.
12
- جبعیالعاملی، زینالدین(شهیدثانی). (1376). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج2، چاپ دهم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیّه قم.
13
- جبعیالعاملی، زینالدین(شهیدثانی). (1419). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرایع الإسلام، ج15، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة المعارف الإسلامیة
14
- حرّ عاملی، محمّد بن حسن. (1409). وسائل الشیعه، ج29، چاپ دوّم، قم، مؤسّسه آل البیت (علیهم السلام).
15
- حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى (علّامه حلّی). (1414). تذکرة الفقهاء، ج9، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة آل البیت علیهمالسلام.
16
- طوسی، محمّدبن حسن. (1387). المبسوط فی فقه الإمامیة، ج7، چاپ اوّل، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
17
- عاملى، محمّد بن مکی(شهید اوّل). (بیتا). القواعد و الفوائد، ج1، چاپ اوّل، قم، کتابفروشى مفید.
18
- عاملی، سیّدمحمّدجواد. (بیتا). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، ج10، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
19
- فیض، محمّد محسن ابن شاه مرتضی. (بیتا). مفاتیح الشرائع، ج2، چاپ اوّل، قم، انتشارات کتابخانة آیه الله مرعشى نجفى.
20
- کلینی، محمّد بن یعقوب بن اسحاق. (1407). الکافی، ج5، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الإسلامیه.
21
- مجلسی، محمّدباقر بن محمّدتقی. (1403). بحار الأنوار، ج2، چاپ دوّم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
22
- ................................................. (1363). مرآة العقول فی شرح اخبار الرسول، ج24، تهران، دارالکتب الإسلامیه.
23
- ................................................. (1407). ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، ج16، قم، مکتبة آیه الله مرعشی نجفى.
24
- موسوی خمینی، سیّد روحالله. (1414). بدائع الدرر فی قاعدة نفی الضرر، چاپ اوّل، قم، مؤسّسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
25
- .............................................. (1390). تحریرالوسیله، ج2، چاپ دوّم، نجف اشرف، مطبعة الآداب.
26
- موسوى خویى، سیدابوالقاسم. (1422). مبانی تکملة المنهاج، ج42، چاپ اوّل، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی (ره).
27
- نجفی، محمّدحسن. (1404). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
28
ORIGINAL_ARTICLE
ضوابط حاکم بر کاربرد مصلحتِدینی در سیاستگذاریهای جنایی
استناد به مصلحت در سیاستگذاری جنایی همواره از موضوعات چالشی میان فقها و حقوقدانان تلقی شده است. علیرغم تمام ایراداتی که توسط مخالفان حجیت و کاربرد مصلحت در امور فقهی و حقوقی اقامه گردیده ولیکن ضرورت استناد به آن البته در پرتو ضوابط شرعی و عقلی در لزوم رعایت مصالح و مقتضیات زمان و مکان و در صدور احکام و تدوین قوانین ضمن از بین بردن محجوریت اسلام و کاهش شبهه تحجّر و تصلّب دینی در عدم تامین نیازهای ضروری انسان، باعث فتح بابی ضابطهمند در تجدیدنظر در موضوعات مستحدثه خواهد شد. بنابراین ضرورت دارد تا با توجه به حساسیتهای موجود درباره کاربرد مصلحت در امور کیفری که مستقیما با حقوق بنیادین افراد رابطه دارد، ضوابط استناد به آن در مصلحتانگاری در ابعاد مختلف سیاست جنایی تبیین گردد. یافتههای این مقاله که با روش توصیفی و تحلیلی تهیه شده بیان میدارد که قلمرو کاربرد مصلحت را نبایستی صرفا منحصر به نوع خاصی از احکام مانند تعزیرات دانست بلکه به دلیل تبعیت تمام احکام از مصالح و مفاسد نفسالامری، در تمام احکام جاری و ساری خواهد بود ولیکن این جریان منطبق با قواعد و ضوابط کلی عقلی و شرعی و تحت ضوابطی خواهد بود که در این مقاله احصا گردیده است.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11674_9610b641628fbf784d6d3f70f461e350.pdf
2020-06-21
149
175
10.22054/jclr.2020.45414.1973
مصلحت
سیاستکیفری
ضوابطشرعی
ضوابط عقلی
محسن
رضایی
mohsenrezaee3492@gmail.com
1
گروه حقوق، دانشکده علوم و فنون انتظامی، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران
LEAD_AUTHOR
محمد
میرزایی
md92.mirzaei@gmail.com
2
گروه حقوق، دانشکده علوم و فنون انتظامی، دانشگاه علوم انتظامی امین
AUTHOR
- آلتمن، اندرو. (1386). درآمدی بر فلسفه حقوق، ترجمه بهروز جندقی، مرکز انتشارات مؤسسه امام خمینی، قم.
1
- افتخاری، اصغر. (1378). «مصلحت به مثابه روش»، مجموعه مقالات کنگره امام خمینی و حکومت اسلامی (احکام حکومتی و مصلحت)، جلد7، موسسه تنظیم آثار امام خمینی،تهران.
2
- ........................ (1390). مصلحت، مجموعه مفاهیم بنیادین علومانسانیاسلامی، انتشارات دانشگاه امام صادق، تهران.
3
- انصاری، قدرتالله. (1385). تعزیرات از دیدگاه فقه و حقوق جزا، چاپ1، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم.
4
- توکلی، اسدالله. (1384). مصلحت در فقه شیعه و سنی، انتشارات مؤسسة امام خمینی، قم.
5
- جعفری، محمد تقی. (1419ق). رسائل فقهی، چاپ1، مؤسسة منشورات کرامت، تهران.
6
- ............................. (1373). حکمت اصول سیاسی اسلام، تفسیر فرمان امام علی به مالک اشتر، بنیاد نهجالبلاغه، تهران.
7
- حسینی بهشتی، علیرضا. (1379). مبانی معرفت شناختی نظریه عدالت اجتماعی، انتشارات مؤسسه تحقیقات علوم انسانی و نشر بقعه، تهران.
8
- خالد مسعود، محمّد. (1382). فلسفه حقوق اسلامی، ترجمه محمدرضا ظفری و فخرالدین اصغری آق مشهدی، انتشارات بوستان کتاب، قم.
9
- راسخ، محمد. (1387). حق و مصلحت (مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش)، انتشارات طرح نو، تهران.
10
- رالز، جان. (1387). نظریه عدالت، ترجمه سید محمد کمال سروریان، نشر مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران.
11
- سماواتی پیروز، امیر و محمود عباسی. (1388). «تحقق مصلحت؛ از مبانی فقهی تا بایستههای کیفری»، حقوق و مصلحت، دوره تابستان، شماره 3، صص61-53
12
- فاضل لنکرانی،محمد. (1379). آئین کشورداری از دیدگاه امام علی علیهالسلام، چاپ هفتم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران.
13
- فرساد، فاروق. (1388). ضوابط تشخیص مصلحت در شریعت، مجموعه مقالات، جلد اول، نشر عابد، تهران.
14
- کاتوزیان، ناصر. (1385). فلسفه حقوق، شرکت سهامی انتشار، تهران.
15
- محمدى، ابوالحسن. (1396). مبانى استنباط حقوق اسلامى، چاپ5، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
16
- مرعشی، محمد حسن. (1376). دیدگاههای نو در حقوقی کیفری اسلام، نشر میزان، تهران.
17
- مزینانی، محمد صادق. (1387). مصلحت نظام از نگاه امام خمینی، جلد2، اندیشه جوان، تهران.
18
- مطهری، مرتضی. (1368). مجموعه آثار، اسلام و نیازهای زمان، جلد21، انتشارات صدرا، تهران.
19
- ....................... (1381)، نظام حقوق زن در اسلام، چاپ31، انتشارات صدرا، تهران.
20
- موذنزادگان، حسنعلی، سهیل مقدم، سحر. (1395).« قاعده بطلان دلیل در دادرسی کیفری (با تأکید بر حقوق آمریکا)»، فصلنامه حقوق کیفری و مطالعات جرمشناسی، دانشگاه تهران، دوره 3 ، شماره ، صص243-267.
21
- نوبهار، رحیم. (1384). «بررسی قاعده فقهی حرمت تنفیر از دین»، مجله تحقیقات حقوقی، یادنامه دکتر شهیدی.
22
- نیکزاد، عباس. (1385). «جایگاه مصلحت در بستر قانونگذاری حکومت اسلامی»، مجله کتاب زنان، شماره ۳۳، صص161-130
23
- نهج البلاغه. جچنشرمحل
24
- آل کاشف الغطاء، علی. (1422ق). النور الساطع فیالفقه النافع، جلد2، مطبعهْالآداب، نجف.
25
- ابن اثیر. (1399ق). النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، جلد1، مکتبه العلمیه، بیروت.
26
- ابن ادریس. (1411ق). السرائر، جلد3، موسسه نشر اسلامی، قم.
27
- ابواسحاق شاطبی. (بیتا). الموافقات، جلد2، دارالترجمه، بیروت.
28
- بوطی، محمد رمضان. (1384). ضوابطالمصلحه فیالشریعه الاسلامیه، ترجمه اصغرافتخاری، گام نو، تهران.
29
- حرّ عاملی، محمّد. (1416ق). وسایل الشیعه، جلد18، موسسه الالبیت، قم.
30
- حسن بن یوسف حلّی. (1412ق). شرح تجرید، نشر جعفری، مشهد.
31
- حیدری، سید علی نقی. (1412 ق). اصول الاستنباط: نشرحوزة علمیة قم، قم.
32
- خمینى، سیدروح الله. (1420ق). الرسائل، جلد1، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، قم.
33
- خوانساری، احمد. (1365). جامعالمدارک، جلد3 ، چاپ دوم، مکتبه الصدوق، تهران.
34
- خویی، ابوالقاسم. (1410ق)، الإجتهاد و التقلید، چاپ سوم، دارالهادی، قم.
35
- زحیلی، وهبه. (1416ق). الوجیز فىاصولالفقه، دارالفکرالمعاصر، دمشق.
36
- سبزوارى، عبدالاعلى. (1376). تهذیبالاصول، جلد2، نشر موسسه المنار، قم.
37
- شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن. (1378ق). المبسوط فى فقه الامامی، جلد2، مکتبه مرتضویه، تهران.
38
- صابری، حسین. (1384). فقه و مصالح عرفی، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم،قم
39
- طباطبایی، محمدحسین. (1379). المیزان فی تفسیر القرآن، جلد5، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
40
- عسگری، ابوهلال. (1412ق). الفروقاللغویه، مؤسسه النشر الاسلامى، قم.
41
- علوانی، طه جابر. (1421ق). مقاصدالشریعه، دارالهادی، بیروت.
42
- غزالی، ابوحامدمحمد. (1361). المستصفی فیعلمالأصول، دار الفکر، بیروت.
43
- فیاض، محمد اسحاق(1419ق)، محاضرات فی اصول الفقه، جلد1، چاپ4، مؤسسة النشرالاسلامی، قم.
44
- کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب.(1407ق)، الکافی؛ جلد7، چاپ4، دارالکتبالإسلامیۀ، تهران.
45
- محقّق کرکی، على بن حسین. (1414ق). جامعالمقاصد، جلد3، چاپ دوم، مؤسسه آلالبیت،قم.
46
- محقّقالأردبیلی، احمدبن محمد. (1403ق). مجمعالفائدة و البرهان، دفتر نشراسلامی، قم.
47
- مصطفوی، حسن. (1374ش). التحقیق فی کلمات القرآن، جلد6، وزارت فرهنگ و ارشاد، تهران.
48
- مکارم شیرازی، ناصر. (1424ق). انوارالاصول، جلد 2، مدرسه امام علی، قم.
49
- ............................... (1425ق). أنوار الفقاهة؛ کتاب البیع، مدرسه امام علی، قم.
50
- منتظری، حسینعلی. (1380). نظام الحکم فی الاسلام،چاپ1، نشر سرایی، قم.
51
- نجفی، محمدحسن. (1367ق). جواهرالکلام، جلد40، دارالکتب الإسلامیه، تهران.
52
ORIGINAL_ARTICLE
استثنا پذیری اصل علنی بودن دادرسی در رسیدگی به جرایم رسانه ای : گذار از یک سنت معیوب قضایی
چکیده مطابق فهم رایج و مشهور از دلالت الفاظ اصل 168 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مطلق جرایم سیاسی (اعم از مطبوعاتی و غیرمطبوعاتی) و نیز جرایم مطبوعاتی (اعم از سیاسی و غیرسیاسی)، درشمول اصل مذکور قرار میگیرد و رسیدگی به همۀ این جرایم (بی هیچ استثنا) باید علنی باشد. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به پرسش از سازگاری رویۀ حاکم بر نظام فعلی دادگستری جمهوری اسلامی ایران در برگزاری مطلق دادرسی جرایم مطبوعات (مستفاد از اصل168 قانون اساسی)، با اصول و موازین دادرسی منصفانه است، که باروش توصیفی- تحلیلی، به بررسی انتقادی پروندههای مطروحه در دادگاه مطبوعات، پرداخته و پیامدهای تشکیل علنی دادگاه مطبوعات را تبیین کرده است. نتایج پژوهش نشان میدهد در جریان دادرسی علنی بسیاری ازجرایم رسانهای و مطبوعاتی طی نزدیک به سه دهۀ گذشته، حقوق و حیثیت افراد و یا موازین اخلاقی و نظم و امنیت عمومی، بر خلاف معیارها و موازین دادرسی منصفانه، آشکارا نقض شده است.
https://jclr.atu.ac.ir/article_11847_e21d9ca147caf1011cbdc8d0680aa616.pdf
2020-06-21
177
198
10.22054/jclr.2020.37413.1800
واژگان کلیدی: اصل دادرسی علنی
دادرسی غیرعلنی
دادرسی منصفانه
دادگاه مطبوعات
نظم عمومی
قدرت الله
رحمانی
rahmani756@gmail.com
1
عضوهیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی
LEAD_AUTHOR
- اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دوره چهار جلدی، انتشارات اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
1
- اسماعیلی، محسن. (1376)، «دادگاههای مطبوعاتی؛ شرایط و ویژگیها»، فصلنامه رسانه، سال هشتم، شماره1.
2
- پیوندی، غلامرضا. (1382)، جرم سیاسی، تهران: سازمان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
3
- رحمانی، قدرتالله. (1397)، جرم سیاسی درحقوق ایران، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
4
- رحمانی، قدرتالله. (1394)، «دادگاه رسانه و عدالت رویهای»، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، شماره71.
5
- رضویفرد، بهزاد؛ حسین، قربانزاده. (1395)، «حق بر علنی بودن دادرسی به عنوان یکی از حقوق دفاعی متهم در رویه دادگاههای کیفری بینالمللی»، مجله حقوق تطبیقی، دوره هفتم، شماره1.
6
- زینلی، محمدرضا. (1378)، جرم سیاسی و حقوق جزای اسلامی (مطالعه تطبیقی)، تهران: انتشارات امیرکبیر.
7
- شعبانی، قاسم. (1374)، حقوق اساسی و ساختار حکومت جمهوری اسلامی ایران، چاب چهارم، تهران:انتشارات مؤسسه اطلاعات.
8
- شیخالاسلامی، عباس. (1380)، جرایم مطبوعاتی؛ بررسی تطبیقی سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران و انگلستان، چاپ اول، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
9
- صالحی انصاری، محمدجواد. (1385)، دادگاه مطبوعات درجمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات مرکزاسناد انقلاب اسلامی.
10
- قاری سیدفاطمی، سیدمحمد. (1388). حقوق بشر در جهان معاصر؛ دفتر دوم، جستارهایی تحلیلی از حقها وآزادیها، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهردانش.
11
- مدنی، سیدجلالالدین. (1374)، حقوق اساسی تطبیقی، تهران: انتشارات گنج دانش.
12
- نیکوئی، سمیه. (1385)، «الزامات علنی بودن دادرسی کیفری در پرتو دادرسی عادلانه»، مجله حقوقی دادگستری، دوره 70.
13
- هاشمی، سیدمحمد. (1381)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، چاپ ششم، تهران، نشرمیزان.
14
- هاشمی، سیدمحمد. (1384)، حقوق بشر و آزادیهای اساسی، تهران: نشرمیزان.
15
- پیک ویژه شعبه 76 دادگاه کیفری استان تهران، مورخ 03/04/1386
16
- پیک ویژه شعبه 76 دادگاه کیفری استان تهران، مورخ 15/06/1388
17
- رأی هیات منصفه دادگاه مطبوعات استان تهران، صورت جلسه 18/06/1385
18
- رأی هیات منصفه دادگاه مطبوعات استان تهران، صورت جلسه مورخ 03/04/1386
19
- New translation of the Belgian Constitution was mad under the guidance of the Legal Department of the House of Representatives and with the collaboration of Mr A.Maclean in:www. Legislation Line.org/download/ actio/ download/ id/ 1744/ file/…PDF.
20