قدرت الله خسروشاهی؛ علی گنجی
چکیده
جرمانگاری مصلحتگرایانه به آن دست جرمانگاریهایی گفته میشود که بر اساس اصل مصلحت مشروعیت می-یابند. مصلحت مفهومی رایج و پرکاربرد است که برداشتهای متفاوتی از آن میشود. به همین دلیل در این مقاله ابتدا به ایضاح مفهومی، ساحتشناسی و تعیین معیارهای آن و تاثیر آن بر جرمانگاریپرداخته میشود، سپس جایگاه نظری جرمانگاری مصلحتگرایانه ...
بیشتر
جرمانگاری مصلحتگرایانه به آن دست جرمانگاریهایی گفته میشود که بر اساس اصل مصلحت مشروعیت می-یابند. مصلحت مفهومی رایج و پرکاربرد است که برداشتهای متفاوتی از آن میشود. به همین دلیل در این مقاله ابتدا به ایضاح مفهومی، ساحتشناسی و تعیین معیارهای آن و تاثیر آن بر جرمانگاریپرداخته میشود، سپس جایگاه نظری جرمانگاری مصلحتگرایانه در نظام جمهوری اسلامی ایران بررسی خواهد شد. معیار جرمانگاری مصلحتگرایانه در نظام جمهوری اسلامی؛ مصلحت نظام است. مرجع تشخیص آن شورایی با انتخاب رهبری تحت عنوان مجمع تشخیص مصلحت نظام است و این نهاد در شرایطی حق عبور از اصول و نصوص اولیه قانون اساسی و موازین اسلامی را داراست. این نوع مصلحتگرایی تاثیر مهمی بر موضوع جرمانگاری دارد که تورم کیفری، سیاسی،مقطعی و واکنشی شدن حقوقکیفری از جمله نتایج آن است و باچالشهای مختلفی از جمله چالشهای سیاسی، حقوقی، اخلاقی، دینی و حقوق بشری روبرو است. بنابر این پیشنهاد شده است برای کاهش اثار منفی ونگران کننده جرم انگاریهای مصلحت گرایانه اولا ضابطه مصلحت از مصلحت نظام به مصلحت عامه تغییر کند وثانیا ضوابط دقیقتری برای مصلحت تعریف و مورد استفاده قرار گیرد.