فقه و حقوق اسلامی
امکان‌سنجیِ فقهیِ توافق بر اجرای نادرست قصاص

حسن پور لطف اله؛ مهدی موحدی محب؛ خسرو مومنی؛ احمد مرتاضی

دوره 11، شماره 43 ، تیر 1402، ، صفحه 105-133

https://doi.org/10.22054/jclr.2023.58221.2279

چکیده
  با عنایت به اینکه قصاص از جمله حقوق‌الناس است، این پرسش مطرح است که در صورت تعلّق قصاص به یکی از اعضای زوج بدن، آیا مصالحه بر تغییر محلّ قصاص به عضو مشابه، مشروع و موجب سقوط مجازات استحقاقی است؟ مشهور فقیهان، چنین توافقی را باطل دانسته‌ و معتقدند که اگر با تکیه ‌بر این توافق، عضو مشابه قصاص شود، حقّ ‌قصاص مجنی‌علیه، همچنان باقی بوده، ...  بیشتر

تأملی در استثناءات ماده 121 قانون مجازات اسلامی(مصوب1392)

احمد مرتاضی؛ امیر امیران بخشایش

دوره 10، شماره 36 ، مهر 1400، ، صفحه 175-197

https://doi.org/10.22054/jclr.2022.41618.2102

چکیده
   چکیدهقاعدة درأ، در مواجهه با جرایم مختلف، یکی از دو نقش محکومیّت‌‌زدایی و کیفرزدایی را ایفاء می‌‌کند. از نگاه فقهی، در رابطه با مبنای قاعدة درأ، نظرات مختلفی مطرح شده امّا آنچه مورد قبول اکثر فقها قرار گرفته روایات موجود در این خصوص است. علی‌‌رغم اینکه روایات موجود مطلق بوده و صرف شبهه را در تمامی اقسام حدود موجب درأ می‌‌دانند، ...  بیشتر

اثر محکومیت زدایی و کیفرزدایی قاعده درء در جنایات موجب قصاص با رویکردی به قانون مجازات اسلامی1392

احمد مرتاضی؛ امیر امیران بخشایش

دوره 7، شماره 25 ، اسفند 1397، ، صفحه 59-87

https://doi.org/10.22054/jclr.2018.15162.1277

چکیده
  قانون‌گذار ایران در قانون مجازات اسلامی 1370 صریحاً به قاعده درأ نپرداخته بود اما در ماده‌ی 120 و 121قانون مجازات اسلامی 1392در بحث سقوط مجازات‌ها‌، به صورت مستقل به آن پرداخته است.قاعده درأ در برخی حالات کیفرِ خاصی را دفع می‌کند اما امکان اعمال کیفر از جهات دیگر وجود دارد و در برخی موارد به طورکلی محکومیت‌زدایی می‌کند. رویکرد قانون‌گذار ...  بیشتر