نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سید محمود مجیدی

استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه دامغان

چکیده

با توجه به ارتباط نزدیک مسائل جزایی با مقوله حفظ نظم و امنیت عمومی جامعه از یکسو و
نیز وجود دیدگاه های متفاوت فقهی در اکثر موضوعات جزایی در میان فقها از سوی دیگر،
کیفیت انتخاب رویکرد فقهی مورد پسند مقنن از اهمیت بسیار برخوردار شده اس ت. انتخاب
آگاهانه مقنن نسبت به فتاوی تأمینکنندة امنیت عمومی در مقررات ناظر بر قصاص نفس در قانون
مجازات جدید، بسیار ملموس و آشکار است. در این مقاله به تبیین جلوه هایی از این رویکرد مقنن
به مانند جرم انگاری قتل مهدورالدم، حمایت کیفری از تمام بزه دیدگان قتل، پذیرش درخواست
دیه از سوی اولیاءدم، بدون رضایت قاتل، توسعه ضمان بیت المال جهت جلوگیری سوءاستفاده
برخی مجرمین، جرم انگاری قتل قاتل توسط اولیاءدم بدون اذن دادگاه و نیز پذیرش عمد یبودن
قتل ناشی از اشتباه در شخصیت پرداخته شده است. جلوه هایی که م یتواند از ی کسو نشان از
افزایش اهمیت حفظ نظم و امنیت عمومی از سوی قانونگذار تلقی شود و از سوی دیگر، این امید
را در جامعه حقوقی روزافزون کند که ترجیح دیدگاه های فقهی، تأمی نکنند ة امنیت عمومی از
سوی مقنن، در هنگام تدوین سایر مقررات جزایی بهمثابه یک روش عام مورد پذیرش واقع شود.

کلیدواژه‌ها

• واژگان کلیدی: امنیت عمومی
• جرم انگاری
• قانون مجازات اسلامی جدید
• قصاص نفس
• بزه دیده

عنوان مقاله [English]

Dimensions of Tendency toward the Public Order about the Provisions of Retaliation in the Penal Code (2014)

نویسنده [English]

• Seyed Mahmud Majidi

چکیده [English]

According to the close relations between criminal issues and public
security and order in one hand and different opinions in Islamic Law in the
most of criminal matters on the other hand, adopting the proper approach by
the legislator has been greatly taken into consideration. Wise choice of
Fatwa (religious doctrines) which provide public security in the provisions
of retaliation in the new penal code by the legislator is clearly visible and
obvious. This essay tried to express some appearances of legislator’s
approach such as: criminalization of killing a person who is supposed to be
killed according to the law (deserving death), criminal protection of victims
of murder, acceptance of blood money by avenger of the blood without the
murderer’s consent, developing the guarantees of debts to treasury for
prevention of its misuse by criminals, criminalization of killing the murderer
by avenger of the blood without the court permission, and the considering
the killing by mistake in victim’s personality as murder. These aspects may
show increase of importance of public security by the legislator. It also
increases the hope among the law scholars that preference of Islamic law
opinions providing the public security by legislator is accepted as a general
method which can be taken into account during the enactment of other
criminal provisions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Public security
• Criminalization
• New criminal code
• retaliation
• victim