نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه قم

2 دانشیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه قم

چکیده

قلمرو کیفری بر اساس تفسیر دیوان اروپایی حقوق بشر از ماده 6 کنوانسیون اروپایی حمایت از آزادی­های بنیادین بشر وارد ادبیات حقوقی شده است. در پرتو این نهاد، رسیدگی به تخلفاتی که ضمانت اجرای ماهیتاً کیفری دارند، با رعایت الزامات دادرسی عادلانه انجام می‌شود. سؤالی که مطرح می‌شود اینکه کدام‌یک از تخلفات انضباطی کارکنان پلیس که از نیروهای مسلح محسوب می‌شوند، در قلمرو کیفری قرار می‌گیرد؟ آیا رسیدگی به این تخلفات در مراجع شبه قضایی سازمان پلیس با رعایت الزامات دادرسی عادلانه انجام می‌شود؟
در این تحقیق ابتدا به مطالعۀ معیارهای قلمرو کیفری و انواع تنبیهات انضباطی موجود در سازمان پلیس پرداخته‌شده تا از این گذر بتوان تنبیهات انضباطی مشمول قلمرو کیفری را شناسایی کرد. پس از شناخت تخلفاتی که در قلمرو کیفری قرار می‌گیرند، به مطالعه فرایند رسیدگی به این تخلفات در کمیسیون‌های انضباطی ناجا پرداخته‌شده تا در پرتو آن بتوان به سؤال دوم تحقیق پاسخ داده و نقص‌های موجود در مقررات و رویه‌های جاری را شناسایی کرد. در گام بعد، از طریق شناخت وضع موجود، راهکارهای نیل به وضع مطلوب بررسی‌شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که 10 عنوان از تخلفات انضباطی موجود در سازمان پلیس در قلمرو کیفری قرار می‌گیرند و رسیدگی به آن‌ها باید با رعایت تشریفات دادرسی عادلانه انجام شود. در مقررات و رویه‌های جاری، اصل بی‌طرفی مرجع رسیدگی‌کننده به تخلفات انضباطی و حقوق دفاعی متهمان به‌شدت نقض می‌شود. برای نیل به وضع مطلوب، اصلاح مقررات و رویه‌های اجرایی در راستای تقویت حقوق دفاعی افراد مظنون به تخلف و ایجاد مراجع بی‌طرف برای رسیدگی به این تخلفات ضروری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Penal Realm in disciplinary proceedings of Police Organization

نویسندگان [English]

  • ali afrasiabi 1
  • adel sarikhani 2

چکیده [English]

According European Court of Human rights interpretation on section 6 of European convention of fundamental rights, “penal realm” interred legal texts. In light of this legal institution, hearing process of offences naturally have penal sanctions must be done in observance of fair trial requirements. This paper attempt to answer two questions: which Police disciplinary offenses can inter penal realm? Is process of hearings in semi judicial commissions in police Organization accord whit fair trial requirements?
This Research firstly considers penal realm criteria and kinds of disciplinary sanctions in Police organization to identify which sanctions included in penal realm. After identifying offenses included in penal realm, the Paper considers hearing process of Police disciplinary commissions to answer second question and identify defects current in provisions and practices. In next game through identifying conditions of current situation, the Paper gives resolution to achieve good situation. Paper findings identify 10 disciplinary offences can be categorized in penal realm and hearing process of these offences must be done with consideration of fair trial requirements. In current provisions and practices, impartiality of hearing entity and defensive right of suspect extremely violated. In order to achieve good model, that is necessary amendment of provisions and executive practices to enhance defensive rights and create impartial hearing entity for proceeding offenses that police staffs suspect commit them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Disciplinary offenses
  • penal realm
  • Fair Trial

امکان بازپذیری اجتماعی بزهکاران در بستره ای کیفری و پسا » ،( - افراسیابی، علی ( 1389. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره 15 ،« کیفری موجود
حق برخورداری متهم از وکیل مدافع در » ،( - بابایی، محمدعلی و علی افراسیابی ( 1389فصلنامه آموزههای حقوقی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره ،« مرحلۀ تحقیقات مقدماتی13
قلمرو کیفری و جایگاه آن در نظام حقوقی » ،( - بابایی، محمدعلی و داور مهدوی ( 1391
شماره 3، دانشگاه علوم اسلامی رضوی. ،« ایران، فصلنامه آموزههای حقوق کیفری
- بابایی، احسان ( 1392 )، رسیدگی غیر کیفری در پرتو اصول دادرسی منصفانه مطالعه
تطبیقی در حقوق ایران و رویۀ دیوان اروپایی حقوق بشر، رسالۀ دکتری باراهنمایی علی حسین نجفی ابرندآبادی، دانشگاه امام صادق (ع).
به دنبال اصول راهبردی مشترک آیینهای دادرسی کیفری مختلف » ،( - پرادل، ژان ( 1376
. ترجمه منوچهر خزانی، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوق بینالملل، شماره 21 ،« اروپایی
- پرادل، ژان و گرت کورستنز ( 1386 )، حقوق کیفری اروپایی ، ترجمۀ محمد آشوری،جلد اول، انتشارات سمت.
فلسفۀ حق و فلسفۀ ،« حق و مصلحت مقالاتی در فلسفۀ حقوق » ،( - راسخ، محمد ( 1387ارزش، انتشارات طرح نو، تهران، چاپ سوم.
- حبیب زاده، محمدجعفر و محمد توحیدی فرد ( 1386 )، قانون مداری در قلمرو حقوق
کیفری، انتشارات دادگستر، چاپ دوم.
- طه، فریده و لیلا اشرفی ( 1386 )، دادرسی عادلانه، نشر میزان، چاپ اول، تهران.1369 با اصلاحات و الحاقات /4/ - قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مصوب 27بعدی.
- لازرژ، کریستین ( 1382 )، درآمدی به سیاست جنائی ، ترجمۀ علی حسی ن نجفی ابرندآبادی، تهران، انتشارات میزان.
- لاگلین، مارتین ( 1391 )، مبانی حقوق عمومی، ترجمۀ محمد راسخ، انتشارات نشر نی،چاپ دوم، تهران.
- مارتی، می ری دلماس( 1381 )، نظامهای بزرگ سیاست جنائی، ترجمۀ علی حسین نجفی
قلمروِ کیفری در رسیدگیهای انضباطی پلیس ایران 83 ابرندآبادی، جلد نخست، نشر میزان.
- مهدوی، داور ( 1390 )، قلمرو کیفری در نظام حقوقی ایران ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد
حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی ره.
- موذن زادگان، حسن علی ( 1392 )، اظهارات استاد در جلسۀ دفاع پایان نامۀ دکتری با عنوان رسیدگی غیر کیفری در پرتو اصول دادرسی منصفانه مطا لعه تطبیقی در حقوق ایران و رویۀ دیوان اروپایی حقوق بشر توسط احسان بابایی، دانشگاه امام صادق (ع).
- نقیبی منفرد، حسام ( 1389 )، حکمرانی مطلوب در پرتو جهانیشدن حقوق بشر ، موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش. مجلۀ ،« حق برخورداری از دادرسی منصفانه آئین دادرسی نوین » ،( - یاوری، اسدالله ( 1383 حقوق اساسی، سال دوم، شمارة دوم.
- Engel and others v. the Netherland, 8 June 1979, Para 81.
- Lawyers Committee for Human Rights; What Is a Fair Trial (A Basic Guide
to Legal Standards and Practice); New York; United States of America, March2000
 - Mahoney Paul; Right to a Fair Trial in Criminal Matters under Article 6 E.C.H.R. Registrar of the European Court of Human Rights; 2004.
- Mole, Nuala and Catharina Harby; The right to a fair trial- A guide to the
implementation of the European Convention on Human Rights; Human rights handbooks, No. 3; second edition, August 2006; Printed in Belgium.
- Zhang, Jixi. Xiaohua Liang; the Scope of Application of Fair Trial Rights in
Criminal Matters- Companing I.C.C.P.R. with Chinese Law; published online:March 14/2010